Қозоғистонлик олимлар Aльцгеймер ва Паркинсон касалликларига қарши дори -дармонларни ишлаб чиқишмоқда
NUR-SULTAN. Kazinform - Қозоғистонлик олимлар Aльцгеймер ва Паркинсон касалликларига қарши дори -дармонларни ишлаб чиқмоқдалар. Бу ҳақда Kazinform Таълим ва фан вазирлигига таяниб хабар беради.
Қорқит ота номидаги Қизилўрда университети олимлари Европа Иттифоқи грантини қўлга киритдилар. Улар Португалия, Голландия, Дания, Россия, Беларусь ва Украина олимлари билан биргаликда ишлаб чиқиш гуруҳига қўшилишди.
Препаратни тайёрлаш учун Қозоғистоннинг жанубий вилоятларида ўсадиган туя тиконлари ишлатилади. Маҳаллий тадқиқотчилар ўсимликлардан атеросклерознинг асосий шаклларини даволашда самарали бўлган биологик фаол моддаларни олишди.
- Биз доривор ўсимлик - туя тиконини ўрганиш учун Таълим ва фан вазирлиги Фан қўмитасидан грант олдик. Кейин биз унинг қимматли хусусиятларини аниқладик. Биз кашфиётимизни Португалияда тақдим этдик. Улар бизнинг илмий кашфиётларимиз билан қизиқишди ва ҳамкорлик қилишни таклиф қилишди. Лойиҳа давомида биз флавоноидларнинг сувда эрийдиган шаклларини оламиз, уларни углеродли наноматериаллар билан ўзгартирамиз. Хорижлик олимлар тезкор тест ўтказдилар ва биз аниқлаган наноматериаллар Aльцгеймер ва Паркинсон касалликларининг ривожланишига тўсқинлик қилишини ва беморларни касалликнинг дастлабки босқичларида даволашга ёрдам беришини тасдиқладилар. Бундан ташқари, туя тиконидан олинган модификацияланган биологик фаол моддалар ҳеч қандай ножўя таъсир кўрсатмайди ва улар инсон саломатлиги учун хавфсиз деб тан олинган «, - дейди Қорқит ота номидаги Қизилўрда университети тадқиқотчи- профессори Нурбол Aппазов.
Қизилўрдалик олимлар чет эллик ҳамкасблари билан биргаликда танловда қатнашиш учун ариза топширдилар ва Horizon - 2020«дастури бўйича Европа Иттифоқи грантини қўлга киритдилар. Энди тадқиқот гуруҳи клиникага қадар ва клиник тадқиқотлар ўтказишни режалаштирмоқда.
Қорқит ота номидаги Қизилўрда университети олимларининг бошқа кўплаб инновацион лойиҳалари бор, уларнинг баъзилари тижоратлаштирилган. Масалан, кимёгар, профессор Нурбол Aппазов, нефть шламидан қора олтинни қайта ишлашнинг самарали усулини ишлаб чиқди. Лойиҳа Қумкўлдаги энг йирик нефть ва газ конларидан бирида ишга туширилди. Қозоғистонлик олимнинг лойиҳаси кўплаб хорижий лойиҳалар орасида энг иқтисодий лойиҳалардан бирига айланди.
Олимларнинг шоли сомонидан целлюлоза ажратиш лойиҳаси қоғоз саноатида жорий этилди. Илгари, ўрим -йиғим ва қайта ишлашдан сўнг, минглаб тонна шоли сомон ва қобиқ ишлатилмай ёндирилган. Олимларнинг иши туфайли атроф –муҳит масаласига тоза ечим топилди. Энди шоли сомон и ва қобиғидан қоғоз, фаол кўмир ва ўғит - биочар тайёрланади.
Охирги уч йил ичида Қизилўрда олимлари 60 та ноёб илмий кашфиётларни патентлади. 10 дан ортиқ инновацион лойиҳаларни тижоратлаштириш режалаштирилган.