Қозоғистонда қўшимча пенсия тўловларини олиш имконини берувчи бадал жорий этилмоқда

ASTANA. Kazinform – Қозоғистонда пенсиядаги фуқароларга жамғарма тизимидан қўшимча пенсия тўловларини тўлаш имконини берувчи бадал жорий этилмоқда, деб хабар беради Kazinform ҚР Меҳнат ва аҳолини ижтимоий муҳофаза қилиш вазирлигига таяниб.

Қозоғистон Республикаси Ижтимоий кодекси лойиҳасида пенсия таъминоти тизимининг самарадорлигини ошириш бўйича янги чора-тадбирлар комплекси назарда тутилган. Улардан бири 2023-2027 йилларда иш берувчиларнинг мажбурий пенсия бадалларини босқичма-босқич жорий этишдир. Бу пенсия таътилида бўлган фуқароларга жамғарма тизимидан қўшимча пенсия тўловларини тўлаш имконини беради.

Бугунги кунда Қозоғистонда кўп босқичли пенсия тизими шакллантирилган бўлиб, у базавий ва бирдамлик пенсияларини, шунингдек, Пенсия жамғармасидан пенсия тўловларини (ходимнинг пенсия жамғармалари ҳисобидан шакллантирилади) ўз ичига олади.

Маълумки, пенсиянинг кооператив қисми ҳар йили камайиб боради, чунки уни тайинлашда 1998 йил 1 январгача, яъни жамғариш тизими жорий этилгунга қадар тугалланган иш стажи ҳисобга олинади. Шу билан бирга, ходимнинг Ижтимоий суғурта жамғармасига 10% бадаллари тегишли пенсия миқдорини таъминлаш учун этарли эмас.

Қозоғистонда Пенсия жамғармасининг жорий этилиши аҳолини пенсия билан таъминлаш масъулиятини давлат, иш берувчи ва ходим ўртасида тақсимлаш имконини беради ва йўқотилган даромадларни тегишли пенсия тўловлари билан алмаштиришни таъминлашга хизмат қилади.

Тадбиркорлик субъектларининг манфаатларини ҳисобга олган ҳолда, режадан ташқари даврда иш берувчилар зиммасига тушадиган юкни камайтириш мақсадида Қозоғистон Республикаси Ижтимоий Кодекси лойиҳасида 5 йил ичида ижтимоий таъминот чораларини босқичма-босқич жорий этиш назарда тутилган.

Ушбу чора 1975 йилдан кейин туғилган қозоғистонликларни қўллаб-қувватлашга қаратилган бўлиб, уларнинг пенсия миқдори бевосита пенсия ўтказмалари билан боғлиқ. Уларнинг пенсияси учта таркибий қисмдан иборат: давлатдан олинадиган базавий пенсия, жамғариб бориладиган пенсия – уларнинг Миллий пенсия жамғармасига ўтказган маблағлари ҳисобига ва шартли йиғма пенсия – иш берувчиларнинг бадаллари ҳисобига.

Шартли-кумулятив компонент жамғариб бориладиган (ўтказмалар даври ва уларнинг умумий миқдори қайд этилади) ва бирдамлик (қабул қилинган маблағлар 1975 йилдан кейин туғилган ва пенсия ёшига этган тизим иштирокчиларига пенсия тўлаш учун йўналтирилади) имтиёзларини ўз ичига олади.