Қозоғистон фуқароси 40 га яқин экзотик ҳашаротларни ўстирмоқда
Петропавл шаҳрида яшовчи Тагир Рамазоновнинг биологияга алоқаси йўқ, ҳатто географияни ҳам ўқимаган.
Бироқ, коллекциядаги ҳашаротлар, уларнинг ватани ва хусусиятлари ҳақида соатлаб гапириши мумкин.
Унинг орзуси ушалди ва у болаликдаги қизиқишларини амалга оширди.
«Болалигимдан турли ҳашаротларга қизиқиб қолганман. 2018 йилда эса мен биринчи пиранья сотиб олдим. Улар йиртқич балиқлардир. Шундай қилиб, менинг болалик орзуим ушалди. Шундай бошланди.
Пираньяларни муваффақиятли боқиш жараёнини суратга олиб, ижтимоий тармоқларга жойлаштира бошладим. Бу жамоатчиликда қизиқиш уйғотди. Каналимга обуначилар сони ортди. Мен бир марта катта Мадагаскар тараканини сотиб олдим. Мен уни пираньяларга емиш сифатида бериб, видео суратга олмоқчи эдим.
Бироқ уйга келганида болам тараканни кўриб, «Ота, шов-шувли Мадагаскар таракани-ку», деб бақирди. Илгари унинг исмини ҳам билмасдим. Шундан сўнг биз уни уйда қолдиришга қарор қилдик.
Кейин ноёб ўргимчаклар пайдо бўлди. Шундай қилиб, менинг коллекциямда экзотик ҳашаротлар кўпайди. Мен Омскдан буюртма бериш учун маккажўхори илонини сотиб олдим. Уни менга олиб келишганда, худди арқондек эди. Икки ярим йил ичида у ўсди ва узунлиги бир метрдан ошди.
Кейин халта калтакесак келди. Мен африкалик судралувчини Алматидаги ҳайвонот боғидан сотиб олдим. Ҳозир ўргимчак, илон, чаён, геккон турлари кўп», - дейди Тагир Рамазонов.
Ҳозир унинг коллекциясида қирққа яқин ҳашаротлар мавжуд.
«Мен одатда ўзимга ёққан нарсани сотиб оламан. Хусусан, совуқ бўлганлар учун танлов мавжуд. Чунки улар алоҳида парваришга муҳтож эмас, яъни ит ва мушуклар билан бир вақтда ташқарига чиқишлари шарт эмас. Улар тоза, ҳидсиз ва аллергияга олиб келмайди. Баъзи одамлар қарашдан қўрқишади, улар махсус ҳис-туйғуларни беради. Масалан, менинг дўстларим келганида, мен уларга катта ўргимчакни кўрсатдим ва ўша пайтда улар қандай ҳис қилишганини кўришингиз мумкин эди. Шунинг учун танлов бундай ғайриоддий ҳашаротларга тушди.
Мен Петропавлда яшовчи Гоша исмли гилам илонини сотиб олдим. Уни уй ҳайвони сифатида сақлаган ва кейинчалик оилавий шароит туфайли сотган. Менга келганида кичкина эди, ҳозир узунлиги 1,5 метрга етди. Мен ҳафтада бир марта каламуш билан овқатлантираман.
Илон террариумида кўтарилиш ва ухлаш учун дарахтнинг қуруқ шохлари бўлиши керак. Термо гиламча керак. Бундан ташқари, ичиш ва чўмилиш учун сув идишини қўйиш керак. Биз уни идишдан чиқармаймиз, чунки у тегинишни ёмон кўради. Тишламаса-да, вишиллайди», - дейди Петропавл турғуни.
Унинг коллекциясидаги энг қиммати Сальвадор калтакесаки ва йўлбарс илонидир. Уларнинг ҳар бирини 250 минг тенгедан сотиб олган.
«Сальвадор калтакесаки узунлиги бўйича Комодо калтакесакидан кейин дунёда иккинчи ўринда туради, унинг узунлиги 3 метрга етади. У Янги Гвинеяда яшайди ва баъзида тимсоҳ деб аталади. Ўртача 2,5 метргача ўсади. Ҳозир калтакесакнинг узунлиги бор-йўғи бир метр, у ҳали ҳам ўсиб бормоқда. Умуман, унинг феъл-атвори юмшоқ, ўз вақтида овқатлантириш керак», - деди Тагир.
Эндиликда вилоят аҳолиси экзотик жонзотларни узоққа бормасдан ҳам кўриши мумкин, чунки уларнинг ҳеч бирининг хорижга чиқишга қурби етмайди.
Террариумлар хонадонга сиғмагани учун Тагир Рамазонов объектни ижарага олади. Энди унинг севимли машғулоти кичик даромад келтирмоқда.
Экзотик ҳашаротлар кўргазмасини ташкил қилади. У компанияни ва 13 йил ишлаган севимли машғулотини тарк этди.
Йигит иссиқлик электр станциясида темирчи бўлиб ишлаган.
«Мен ташриф буюрувчиларга бир нечта ҳашаротларни тутишга рухсат бераман. Суратга олиш. Вилоятимизда бундай ноёб ҳашаротларнинг бундай катта коллексияси йўқ.
Мен ҳашаротлар учун зарур озиқ-овқат тайёрлашга ҳаракат қиламан. Шунинг учун ҳам тараканларнинг ўнга яқин турини кўпайтираман. Лекин бу етарли эмас, шунинг учун сиз қўшимча сотиб олишингиз керак. Мен буни Темиртау ёки Алматидан буюртма қиламан «, - деди экзотик ҳашаротлар ўстирувчи.
Тагир Рамазоновнинг режалари кўп ва ҳали ҳам ўз коллекциясини кенгайтириш ниятида.
«Мен Кайман тимсоҳини хоҳлайман ва шунингдек, узоқ вақтдан бери харид қила олмаётганим калтакесак ҳам бор. Бундан ташқари, мен янги турдаги тараканлар, ўргимчаклар ва чаёнларни олишни хоҳлайман. Яна бир орзу - ветеринар бўлиш. Бу вақт масаласи», - деди Петропавллик.
Муаллиф: Ақерке Дауренбекқизи