Қадимий Култўбе шаҳридан ноёб заргарлик асбоблари топилди

NUR-SULTAN. Kazinform – Култўбе шаҳрида олиб борилган археологик қазишмаларда ноёб топилмалар топилди. Туркистондаги археологик тадқиқотлар Қозоғистон илмий-тадқиқот маданият институти томонидан олиб борилмоқда. Яқин кунларда Жанубий Қозоғистоннинг ноёб ёдгорликлари тоифасига кирувчи ва қадимги қозоқ анъанавий тақинчоқларини ўрганишда алоҳида аҳамиятга эга заргарлик қурол-анжомлари топилди, деб хабар беради Kazinform мухбири.

Қозоқ илмий-тадқиқот маданият институти илмий ходими, археолог ва реставратор Руслан Шербаевнинг сўзларига кўра, Култўбе заргарлик қуролларининг икки тури мавжуд.

«Улар нақшлар ва зар билан ишлов бериш учун ишлатиладиган ўйма асбоблардир. Улардан бири темирдан ясалган, жуда зич, узунлиги 12 см, ўткир пастки қисми бор. Иккинчиси мисдан ясалган, ичи бўш. Асбобларнинг юзаси уларнинг узоқ вақт давомида ишлатилганини кўрсатади», - деди у.

Заргарлик асбоблар, XIX аср.

Археолог ва реставратор Руслан Шербаев заргарлик буюмларга камерал услубда ишлов бермоқда

«Култўбе заргарлик буюмлари тўплами жуда ноёбдир. Унда Қанли давридан қолган қадимий полихром нақшлари мавжуд. Археологик қазишмалар пайтида коллекция қадимги ва кеч ўрта аср заргарлик буюмлари билан тўлдирилган. Таниқли қозоқ этнографи Ш.Ж.Тоқтабаевнинг сўзларига кўра, бу олтин, кумуш, бронза ва мис буюмлар этник гуруҳнинг миллий ўзига хослигини чуқур акс эттирувчи ижодий асарнинг бир шаклидир. Бошқа анъанавий қозоқ касбларидан фарқли ўлароқ, заргарлик буюмлари ҳаётнинг энг зарурий воситаларидан биридир. Шу боис, Култўбе шаҳридан топилган археологик топилмалар тарихи асрлар оша давом этадиган анъанавий заргарлик буюмларининг профессионал тарзда таҳлил қилинганлигининг ажралмас исботидир», - дейди этнограф ва археолог, «Култўбе тарихий обидаларини тиклаш» лойиҳаси тадқиқотчиси Айсулу Ержигитова.

Ушбу асбоблар билан бир қаторда, шаҳарда мисдан ясалган қуйма ҳам топилган. Бу, айниқса, рангли металлургияда ишлатиладиган ноёб воситадир. Яъни, бу қуйма Култўбе шаҳрида ушбу турдаги ҳунармандчилик мавжудлигини тасдиқлайди. Қуймалар тўртбурчак шаклга эга, ўлчами 6х4 см. Кенглиги - 0,8 см, вазни - 150 грамм. Археологларнинг фикрига кўра, қуймадан аёллар сирғаларини ясашда фойдаланилган.

Мисдан ясалган қуйма-матрица, XIX аср.

«Бу шаҳарда турли хил заргарлик буюмлари топилган. Ушбу экспонатлар ҳақида кўпроқ маълумотни «Култўбе шаҳри» археологик паркининг расмий веб-сайтида ва бизнинг Facebook (@kultobe) ҳамда Instagram (@kultobe) саҳифаларимизда топиш мумкин. Ушбу манбалар Eurasian Resources Group (ERG) молиявий кўмаги билан амалга оширилаётган лойиҳанинг муҳим натижаларини намойиш этади», - деди лойиҳанинг бош илмий ходими, маданиятшунос Жанерке Шайғозова.

Бронза пластинадан ясалган нақшинкор буюмнинг бўлаклари, XIX аср.

Нақшинкор мис узук, XIX аср.

Оқ металдан ясалган билак узук, XIX аср.

Муаллиф: Аян Бекенўғли