Европа Иттифоқи Эрон ядровий келишуви учун «якуний матн»ни таклиф қилмоқда
Европа Иттифоқининг ташқи сиёсат бўйича раҳбари Жосеп Боррель twitterда «нима музокара қилиш мумкинлиги келишиб олинган ва ҳозир якуний матнда» деб ёзди.
Эрон ядровий битимини қайта бошлаш бўйича Вена музокаралари, расман Қўшма кенг қамровли ҳаракатлар режаси (ҚКҚҲР) деб номланувчи, беш ойлик танаффусдан сўнг ўтган ҳафта Австрия пойтахтида қайта тикланди.
Музокараларнинг ушбу босқичида ҳал қилинмаган асосий масала Эроннинг ядровий кафолатларидир. Атом энергияси бўйича халқаро агентлик (МАГАТЭ) АҚШ ва Европа Иттифоқи давлатлари билан биргаликда Эрон ўзининг эълон қилинмаган майдонларида топилган уран бўйича ишончли изоҳ бера олмаслигини таъкидламоқда. Бироқ, Эрон МАГАТЭ ҳисоботлари «сиёсий хусусиятга эга» ва бу иш ҚКҚҲР қайта тикланиши билан ёпилиши кераклигини бир неча бор таъкидлаган.
Эрон 2015 йил июл ойида дунё қудратли давлатлари билан ядровий битим имзолаб, АҚШ санкцияларини бекор қилиш эвазига ядровий дастурини чеклашга келишиб олган эди. Бироқ АҚШнинг собиқ президенти Д.Трамп Вашингтонни келишувдан олиб чиқиб, Теҳронга қарши бир томонлама санкциялар жорий этди, бу эса Эронни келишув бўйича ўз мажбуриятларининг бир қисмидан воз кечишга ундади.
ҚКҚҲРни янгилаш бўйича музокаралар 2021 йил апрел ойида Вена шаҳрида бошланган, бироқ Теҳрон ва Вашингтон ўртасидаги сиёсий келишмовчиликлар туфайли жорий йилнинг март ойида тўхтатилган эди.
Фото: news.cn