Диний тафовутлар бирликка тўсқинлик қилмайди - ҚР Президенти

Фото:
NUR-SULTAN. Kazinform - Қозоғистон Президенти Қасим-Жомарт Тоқаев Тhе National Interest нашрига инглиз тилида «Қозоғистон: Ғарб ва Шарқ ўртасидаги кўприк» номли мақола ёзди. Қасим-Жомарт Тоқаев Жаҳон ва анъанавий динлар етакчиларининг VII съезди ҳақида маълум қилди, деб хабар беради Kazinform.

«Бундай пайтларда биз тўсиқлар яратмасдан, кўприклар қуришимиз керак. Бизнинг эътиқодимиз тинчликка интилишда доимо ҳал қилувчи рол ўйнаган. Биз меҳр-оқибат, ижтимоий адолат ва инсонпарварлик каби умумий қадриятларга эгамиз. Шундай қилиб, улар дунёни қуришда муҳим элементларга айланиши мумкин. Уларнинг таъкидлашича, глобаллашув шароитида кескин фарқларга қарамай, биз чуқур бўлинишларимизни енгиб ўтишимиз мумкин.

Шу ҳафта пойтахтимизда бўлиб ўтаётган Жаҳон ва анъанавий динлар етакчиларининг VII съездининг асосий мазмун-моҳияти шу. Қозоғистон яна бир бор дунёнинг турли диний етакчиларини бирлаштиради. Бу йил биринчи марта Рим Папаси Франциск ҳазратлари Съездда иштирок этмоқда», — дейди Давлат раҳбари мақолада.

«2003 йилдан буён форум бир қатор муҳим ва баъзан қийин бўлган музокаралар учун мазмунли платформа яратди. 2003 йилда, 11 сентябр хуружларидан сўнг, бутун дунё бўйлаб юқори даражадаги диний кескинлик ижобий иштирок этишга шошилинч эҳтиёж туғдирди. Мен ушбу форумнинг фаол тарафдори бўлганман ва уни Қозоғистонда ташкил этиш устида ишлаганман.

Мен диний тафовутлар бирликка тўсқинлик қилмаслигига ишонганман. Мен Алмати шаҳрида мусулмон боласи сифатида ўсганман, хотираларим турли хонадонларда, турли диндаги оилалар ва дўстлар даврасида шаклланган. Менинг тажрибам ноёб эмас эди. Бу бизнинг маданиятимиз бўлган ва ҳозир ҳам шундай.

Балки бу мамлакатимизнинг Евроосиё қоқ марказидаги маданий ва диний боғловчи кўприк эканлиги билан боғлиқдир. Болаликда биз буни ўзимизникидек қабул қилдик. Катталар сифатида биз умумий тилнинг муҳимлигини тушундик. Ўша пайтдан бошлаб бу бағрикенглик маданиятини тарғиб қилувчи глобал форум яратиш йўлидаги табиий қадам бўлди», - деди Қасим-Жомарт Тоқаев.

«Съезд ўз ишининг дастлабки йилларида насроний, ислом, яҳудий, буддист, ҳинду ва бошқа диний етакчилар ўртасидаги ўзаро муносабатларни тарғиб қилган. Форум диний тафовутларни юмшатишга ёрдам берди, шунингдек, 11 сентябр воқеаларидан кейин можаролар ва экстремизм оқибатларини енгишга ёрдам берди.

Бу йилги конвенция глобал ноаниқлик ва беқарорлик даврига тўғри келди. Янги урушлар ва можароларга дуч келишдан ташқари, биз тезлашиб бораётган иқлим инқирози, секинлашиб бораётган глобал пандемия, озиқ-овқат ва энергия танқислиги ва кенг тарқалган иқтисодий ноаниқлик билан ҳам курашишимиз керак.

Ушбу оғир дамларда анжуман дунё диний етакчиларининг яна бир жойга тўпланиши ва бирликни мустаҳкамлашда етакчи рол ўйнаши учун платформа бўлиши мумкинлигига умид қиламиз. Ахир кўприк қуриш, тасалли бериш, шифо бериш, раҳм-шафқат кўрсатиш, мурувват кўрсатиш, бутун инсониятга ғамхўрлик кўрсатиш уларнинг вазифаси эмасми?

Шунингдек, диний етакчилар бутун минтақамизда тинчлик ва хавфсизликни тиклаш учун ягона даъват билан чиқишларига умид қиламан. Қозоғистон ушбу форумга мезбон давлат сифатида бу саъй-ҳаракатларни қўллаб-қувватлайди. Евроосиё қалбида ишончни тиклаш жуда муҳим. Бундай пайтларда биз тўсиқлар яратмасдан, кўприклар қуришимиз керак. Биз зиддиятли томонларни Қозоғистондаги музокаралар столига ўтиришга таклиф қиламиз. Зўравонлик ва нафрат - Худонинг хоҳиши эмас.

Ҳеч қандай муқобил ва ёрлиқ йўқ. Мамлакатимизда 17 та асосий дин ва 100 дан ортиқ элат вакиллари истиқомат қилади. Бизнинг миллий ўзлигимиз хилма-хиллик, мулоқот, бағрикенглик, қабул қилиш ва ҳамдардликдаги бирликка асосланади.

Шу боис сўнгги йилларда биз Эрон ядро дастури, Суриядаги можаро ва Каспий денгизининг ҳуқуқий мақоми бўйича халқаро музокаралар олиб бордик.

Шубҳасиз, биз диний бағрикенгликка бундай ёндашувни қўллаётган ёки мулоқот, воситачилик ва дипломатияни рағбатлантирадиган ягона давлат эмасмиз. Бизга бундай давлатлар кўпроқ керак. Шундай экан, биз ўз меросимизни ҳам, масъулиятимизни ҳам англаган ҳолда, тинчлик ишига керак бўлганда кўприклар қуришга, мулоқот майдончаларини тақдим этишга тайёрмиз», — деди Давлат раҳбари.

The National Interest - Америка консерватив ташқи алоқалар журнали. У ҳар икки ойда бир марта чоп этилади.

Хабар берганимиздек, Қозоғистонда Жаҳон ва анъанавий динлар етакчиларининг VII съезд бўлиб ўтмоқда. Асосий мавзу – «Пандемиядан кейинги даврда жаҳон ва анъанавий динлар етакчиларининг инсониятнинг маънавий-ижтимоий ривожланишидаги ўрни».

Рим Папаси Франциск, ал-Азҳар олий имоми Шайх Аҳмад ат-Тайеб, Исроилнинг Ашкенази раввини Давид Лаунинг ташрифи диний форумнинг ўзига хос хусусиятидир.

Мамлакатда ва бутун дунёда мулоқот ва ҳамкорликни мустаҳкамлаш Қозоғистон сиёсатининг муҳим қисмидир. Бу ҳақда Давлат раҳбари Қасим-Жомарт Тоқаев маълум қилди.

Рим Папаси Франциск пойтахтда ўтказилган Жаҳон ва анъанавий динлар етакчиларининг VII съездида инсониятни бузғунчи ғоялар ва шафқатсизликдан халос бўлишга чақирди.

Қадимий ал-Азҳар ислом университети олий имоми Шайх Аҳмад ат-Тайеб инсониятни глобал фалокатларнинг сабаблари ҳақида ўйлашга чақирди.


Сўнгги хабарлар