Ұлттық кітапханада 95 мыңнан астам кітап цифрлық форматқа көшірілді
«Авторлық құқық мәселесі кітапхана жұмысына да қатысты. Ұлттық кітап қорын сақтау және басылымдарды барынша қолжетімді ету – ұлттық кітапхана мен республика кітапханаларының басым бағытының бірі. Кітап қорын сақтаудың бір жолы – баспа басылымдарын цифрлық форматқа көшіру. Осыған орай, «Цифрлы Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасы аясында кітапханада электронды кітапханаларды қалыптастыру үшін кітап қорын ауқымды цифрландыру жұмысы жүргізіліп жатыр», - деді ҚР Ұлттық кітапхана директоры Бақытжамал Оспанова.
Бүгінгі таңда 95 мыңнан астам отандық басылым цифрлық форматқа көшірілді. Электронды кітапханада ұлттық кітапхананың 20 мың құжаты бар.
Бақытжамал Оспанованың айтуынша, ҚР қолданыстағы авторлық құқық туралы заңының нормалары оқырманға заманауи авторлардың шығармаларын цифрлық форматта толық оқуға мүмкіндік бермей отыр.
«Кітапхана қызметіне әр кітапты цифрландыру үшін автордың немесе авторлық құқық иеленушінің жазбаша рұқсатын талап ететін ұйымдастырушылық-құқықтық және қаржылық сипаттағы қосалқы жұмыстары кедергі келтіруде. Шығармаларды сандық түрге аударуға автордың келісімінсіз ол қайтыс болғаннан кейін 70 жылдан кейін ғана рұқсат етіледі. Ол уақытта бұл маңызды болмай қалуы мүмкін. Бір жағынан, кітапханалар шығарма авторларының құқықтарын құрметтеуге, екінші жағынан, олардың еңбегін пайдаланушылардың білім беру, ағарту және ғылыми қызметіне кеңінен пайдалануын қамтамасыз етуге міндетті. Бүгінгі таңда біз авторлармен 700-ге жуық келісім-шарт жасадық. Біздің ойымызша, авторлық құқықты қорғау саласындағы ұлттық заңнамада әлі де болса кітапханалардың цифрлық ортадағы маңызды және қоғамдық ақпаратқа қолжетімділік орталықтары ретіндегі құқықтарын көздейтін арнайы бап болуы керек. Өйткені, Беларусь елінде осындай заң қабылданған», - деді ол.
Өз кезегінде ҚР Әділет министрлігінің зияткерлік меншік құқығы департаментінің директоры Ермек Алтынбеков 2 маусым күні зияткерлік меншік туралы заң қабылданғанын жеткізді.
«Біз бұл заңды екі жыл талқыладық. Мәжілісте 27 жұмыс тобы, Сенатта 6 комитет болды. Мәжілісте заң жұртшылықпен, авторлық ұйымдар мен мүдделі мемлекеттік органдардың өкілдерімен талқыланды. Заң зияткерлік меншік құқықтарын және өнеркәсіптік меншік объектілерін қорғауды күшейту шараларын қарастырады. Сондай-ақ ұлттық заңнама зияткерлік меншік құқықтарын қорғау саласындағы халықаралық нормалар мен тәжірибелердің ережелеріне сәйкестендірілді», - деді Ермек Алтынбеков.
Сонымен қатар, шараға жиналғандар зияткерлік меншік құқықтарын іс жүзінде қолдану, шығармашылық қызмет нәтижелерін жасау мен пайдалануды құқықтық реттеу, сондай-ақ олардың экономикамен, ақпараттық қоғаммен өзара әрекеттесуі, цифрландыру, сәулет, баспа ісі және тағы басқа тақырыптар бойынша ауқымды мәселелерді қозғады.
Айта кетейік, конференцияға композиторлар, орындаушылар, фотографтар, журналистер, кинорежиссерлар, продюсерлер, баспагерлер, авторлық құқық иелері, Қазақстанның бизнес өкілдері қатысты.