Тек ірі державалардың төңірегінде қалыптасқан халықаралық жүйеден арылу керек – Мәулен Әшімбаев

АСТАНА. ҚазАқпарат – Қазақстан рухани дипломатиясы мойындалған халықаралық орталықтардың бірі ретінде қалыптасты. Бұл туралы Астана халықаралық форумында Сенат төрағасы Мәулен Әшімбаев айтты, деп хабарлайды ҚазАқпарат тілшісі.

Сенат төрағасы форумда әлемдік тәртіптің парадигмасы өзгерген кезеңдегі «орта» мемлекеттердің рөлі жөнінде баяндама жасады.

Палата Спикері өз сөзінде форум негізгі жаһандық проблемаларды бірлесіп шешу үшін халықаралық қоғамдастықты ортақ мақсатқа жұмылдыруды көздейтінін атап өтті. Сондай-ақ ол дипломатия мен халықаралық құқық жүйелерінің әлсіреуіне байланысты әлемдік диалогтың жаңа форматының өзектілігі артып отырғанын айтты.

«Бұл жағдайда орта мемлекеттердің рөлін қайта қарастыру керек. Теңдік, диалог, инклюзия, мемлекеттердің аумақтық тұтастығын құрметтеу қағидаттарына бағытталған халықаралық ынтымақтастықтың жаңа парадигмасы қажет. Мұндай жаңа жағдайда орта елдер негізгі рөлдердің бірін атқаруға тиіс. Тек ірі державалардың қарым-қатынасы төңірегінде қалыптасқан халықаралық жүйеден арылудың маңызы зор. Қазіргі таңда желілік принцип бойынша құрылған институттар тиімді. Осы тәжірибені халықаралық институттарға да енгізуге болады», – деді М. Әшімбаев.

Сонымен қатар Сенат төрағасы халықаралық деңгейде диалог мәдениетін дәріптеудің перспективалық бағыттарына назар аударды. Сол арқылы белсенді орта мемлекеттер үшін өз мүмкіндіктерін іске асыруына жол ашылады.

«Біріншіден, бітімгершілік бастамаларды дәріптеу және мұқтаж елдерге немесе белгілі бір әлеуметтік топтарға гуманитарлық көмек көрсету. Екіншіден, негізгі халықаралық институттардан тыс жағдайда ынтымақтастық пен өзара іс-қимылды нығайту. Үшіншіден, бүгінде барлық ел бетпе-бет келіп отырған өзекті экологиялық, әлеуметтік, гуманитарлық және өзге де проблемаларды талқылауға бастамашылық жасау. Сонымен бірге, ресурстарды ғылыми зерттеулерге, адамзаттың болашағы үшін маңызды салалардағы жобаларға бағыттаудың мәні зор. Оның ішінде медицина, биохимия, жасыл технология және тағы басқа бағыттарды атап өтуге болады», – деген Мәулен Әшімбаев Астана халықаралық форумының қызметін мысалға келтірді.

Сенат спикері жаһандық деңгейде мәдениеттер мен өркениеттер арасында алтын көпір болатын тағы бір тиімді бастама ретінде Әлемдік және дәстүрлі діндер лидерлерінің Съезін айтты.

«Бүгінде Қазақстан рухани дипломатияның мойындалған халықаралық орталықтарының бірі ретінде қалыптасты. Президентіміз Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаевтың бастамасымен дін лидерлерінің идеяларын, ұсыныстары мен уағдаластықтарын дәріптеу үшін әлемнің рухани орталықтарында дөңгелек үстелдер өткізу қолға алынды. Қазақстанның бастамалары әлемдегі маңызды проблемаларды шешу кезіндегі орта елдердің мүмкіндіктерін көрсетеді. Мұндай қадам дамыған, тұрақты, инклюзивті және қауіпсіз әлем құруымызға ықпал ететіні анық», – деді Мәулен Әшімбаев.

Осы орайда ол Қазақстан халықаралық қақтығыстарды дипломатиялық жолмен реттеуді қолдайтынын тілге тиек етті.