Медицина ғалымдары ер адамның бедеулігі мәселесін талқылады
Бұл туралы Батыс Қазақстан облыстық ауруханасында «Саламатты Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасы аясында «Ер адамның денсаулығы» атты арнайы іс-шара барысында айтылды.
Оған Алматы қаласындағы С.Асфендьяров атындағы Қазақ ұлттық университетінің және Б.Жарболсынов атындағы урология ғылыми орталығының ғалымдары қатысты. Академик, эндокринолог Михаил Зельцер, уролог-андролог, профессор Темірлан Хұсайынов, профессор, медицина ғылымдарының докторы Дулат Полимбетов, медицина ғылымдарының кандидаты Қайрат Қабдолдин облыста екі күн болып, 100 адамды медициналық тексеруден өткізді. Олардың 85-і - ересек, 25-і - балалар мен жасөспірімдер.
Қазіргі таңда ер адам бедеулігі мәселесі өте өзекті болып отыр. Осы бағытта 2007 жылы ҚР Президенті жанындағы отбасы және гендерлік саясат жөніндегі ұлттық комиссиясының қолдауымен құрылған «Ер адам және ұрпақ әкелу саулығы» бағдарламасын жүзеге асыру, медицинадағы алдыңғы қатарлы технология мен жаңа дәрілік препараттарды қолданысқа енгізу, уроандрологиялық ауру-сырқауды емдеуді жетілдіру мәселелері туралы ой бөлісті.
Темірлан Хұсайыновтың айтуынша, өкінішке орай, бүгінгі күнге дейін ер адам бедеулігі туралы мәселе кейінге ысырылып келді. Барлық ауру бала кезден басталады. Дамудың жылдам ырғағы ер адам денсаулығына кері әсер етуде. Оралда тексерілген 85 ер адамның 25-30 пайызынан бедеулігі анықталды. Бесеуі онкологиялық дертке шалдықса, қалғандарының урологиялық ауру-сырқауы бар. Статистикалық мәліметтер ер адам бедеулігі әйел бедеулігін «қуып жеткендігін» көрсетіп отыр . Себебі ерлердің жыныс жүйесі ауруларына диагноз өте кеш қойылуда. Еліміздің көп облысында залалды қалдық шығаратын кәсіпорындар жұмыс істеп тұр. Яғни лас экология және қант диабеті сияқты ауруға шалдығу біраз ер-азаматтың төсек қабілетін жоюға әкелді. Біз 9 облыста медициналық зерттеу жүргіздік. Нәтижесінде 2888 адам қаралып, оның 2478-нен уроандрология аурулары анықталды.
Б.Жарболсынов атындағы урология ғылыми орталығы негізінде республиканың бас урологы М.Алшынбаевтың жетекшілігімен құрылған «Ер адамның денсаулығы» бағдарламасы аясында республика бойынша ау-
қымды жұмыстар қолға алынуда. Жақын жылдарда Астана қаласында «Ер адам денсаулығы және отбасылық ұзақ ғұмыр» орталығы ашылмақ. Күні бүгін еркек бедеулігімен күресу және олардың қабілетін ұзартуға арналған орталық еліміздің жеті облысында жұмыс істеп тұрса, осы тізімге жуық арада тағы да бес ірі облыс қосылмақ. Ал батыс аймаққа келетін болсақ, алдағы күндерде Ақтөбе қаласында орталық немесе Оралда кеңестік-диагностикалық кабинет ашылмақшы.
Бүгінгі таңда андрология бағыты бойынша барлық облыста скрининг өткізілуде. Науқас деп танылған адамдарды емдеу жергілікті жерлерде жүзеге асады. Ал ауыр түріне шалдыққандар квото арқылы республикалық орталықтарда ем-дом алатын болады.
«Андрология саласын дамыту үшін маман дайындау - ең бас-
ты мәселе. Жыл сайын 2-3 дәрігер шетелде білімін жетілдіруде. Андрология бағытындағы жаңалықтар мен озық тәжірибелерді елімізде қолданудамыз. Аудан, облыс андрологтарын оқыту бағдарламасы жасалды. Болашақта Оралға жиі келіп, шеберлік кластарын да өткізетін боламыз»,- деді Т.Хұсайынов.
Ғалымдар өздері аралаған 7 облыстың бірінде де балалар уролог-дәрігерінің жоқтығын, ал Оралда екі бірдей маманның нәтижелі жұмыс істеп отырғанын жеткізді.
«Облыста урология аурулары, мысалы қуық асты безінің ісігі (аденома), салқын тиген, балалардың жыныс мүшесінің кеш дамуы тәрізді аурулар бар. Енді ер адам бедеулігін зерттеу мен емдеу қолға алынбақ», - деді облыстық клиникалық аурухананың урология бөлімшесінің меңгерушісі Әділжан Жомартұлы.