Қазақстан бәсекеге қабілеттіліктің әлемдік рейтингінде 38-орынды иеленді
IMD рейтингі экономикалық белсенділік, үкімет тиімділігі, бизнес тиімділігі және инфрақұрылым сияқты факторларды бағалайтын жан-жақты зерттеудің нәтижесі болып табылады. Жылнамада 340 көрсеткіш қамтылып, олардың 2/3 статистикалық деректер негізінде, 1/3 - сауалнамаға сәйкес есептелінеді.
2018 жылғы зерттеу қорытындысы бойынша Қазақстан Республикасы 38-орынды иеленді.
2018 жылы рейтингке әлемнің 63 елі қатысты. Биыл рейтингті АҚШ бастады. Ең бәсекеге қабілетті елдер - бұрынғысынша Гонконг, Сингапур, Нидерланды, Швейцария. ТМД елдерінің арасында Қазақстан жоғары орында тұр, Ресей - 45-орында, ал Украина - 49-орында.
Әлемдік бәсекеге қабілеттіліктің IMD-2018 рейтингіндегі Қазақстанның позициясы
|
|
2018 (63 ел арасында) |
2017 (63 ел арасында) |
Динамика |
|
Әлемдік бәсекеге қабілеттілік рейтингі |
38 |
32 |
▼6 |
|
1. Экономикалық қызмет |
49 |
54 |
▲5 |
|
Ішкі экономика |
46 |
40 |
▼6 |
|
Халықаралық сауда |
56 |
62 |
▲6 |
|
Сыртқы инвестициялар |
28 |
18 |
▼10 |
|
Жұмыспен қамту |
26 |
32 |
▲6 |
|
Бағалар |
48 |
53 |
▲5 |
|
2. Басқару тиімділігі |
25 |
19 |
▼6 |
|
Мемлекеттік қаржылар |
19 |
4 |
▼15 |
|
Салық саясаты |
14 |
10 |
▼4 |
|
Институционалдық орта |
50 |
46 |
▼4 |
|
Бизнес туралы заңнама |
28 |
22 |
▼6 |
|
Қоғамдық құрылым |
28 |
30 |
▲2 |
|
3. Бизнестің тиімділігі |
34 |
23 |
▼11 |
|
Өнімділік пен тиімділік |
42 |
38 |
▼4 |
|
Еңбек нарығы |
13 |
7 |
▼6 |
|
Қаржы |
42 |
40 |
▼2 |
|
Менеджмент практикасы |
29 |
14 |
▼15 |
|
Қарым-қатынас пен құндылықтар |
33 |
11 |
▼22 |
|
4. Инфрақұрылым |
42 |
43 |
▲1 |
|
Базалық инфрақұрылым |
24 |
32 |
▲8 |
|
Технологиялық инфрақұрылым |
49 |
43 |
▼6 |
|
Ғылыми инфрақұрылым |
47 |
49 |
▲2 |
|
Денсаулық сақтау және қоршаған орта |
56 |
53 |
▼3 |
|
Білім беру |
29 |
35 |
▲6 |
Рейтингтегі орынның төмендеуіне қарамастан, екі фактор бойынша оң үрдістер байқалады. «Экономикалық қызмет» факторы бойынша Қазақстан 5 орынға көтеріліп, 49-орынды иеленді. Жақсару үш субфактор бойынша орындардың жақсаруымен түсіндіріледі: «Халықаралық сауда» - 56-орын (6 тармаққа жақсару), «Жұмыспен қамту» - 26-орын (6 тармаққа жақсару) және «Бағалар» - 48-орын (5 тармаққа жақсару). Орындардың төмендеуі «Ішкі экономика» - 46-орын (6 орынға төмендеу) және «Сыртқы инвестициялар» - 28-орын (10 орынға төмендеу) субфакторларының нашарлауымен байқалды.
«Инфрақұрылым» факторы бойынша ұстанымның 1-тармаққа 43-орыннан 42-орынға жақсаруы байқалады. Жақсару үш субфактор бойынша орын алды: «Базалық инфрақұрылым» - 47-орын (8 тармаққа жақсару), «Ғылыми инфрақұрылым» - 47-орын (2 тармаққа жақсару), «Білім» - 29-орын (6 тармаққа жақсару). Сонымен қатар «Технологиялық инфрақұрылым» - 49-орын (6 тармаққа төмендеу) және «Денсаулық сақтау және қоршаған орта» - 56-орын (3 тармаққа төмендеу) субфакторлары әлсіз болып қалуда.
«Үкіметтің тиімділігі» факторы бойынша Қазақстан 25-орынды иеленді. Аталған фактор елдің бәсекеге қабілетті артықшылығы болып табылады. «Қоғамдық құрылым» субфакторы бойынша 2-тармаққа (28-орын) жақсару байқалады. «Мемлекеттік қаржы» субфакторы бойынша 4-орыннан 19-орынға төмендеу байқалуда. «Бизнес туралы заңнама» субфакторы бойынша 6 тармаққа төмендеу (28-орын), «Салық саясаты» - 4 тармаққа төмендеу (14-орын) және «Институционалдық орта» - 4 тармаққа төмендеу (50-орын) байқалады.
«Бизнестің тиімділігі» факторы бойынша Қазақстан 34-орынды иеленді. Аталған фактор бөлісінде құрамдастардың орындары төмендегідей: «Өнімділік пен тиімділік» - 42-орын (4-тармаққа төмендеу), «Еңбек нарығы» - 13-орын (6-тармаққа төмендеу), «Қаржы» - 42-орын (2-тармаққа төмендеу), «Менеджмент практикасы» - 29-орын (15-тармаққа төмендеу), «Қарым-қатынас пен құндылықтар» - 33-орын (22-тармаққа төмендеу).
Респонденттердің пікірінше, Қазақстан Республикасының экономикасының ең тартымды бес факторы: стратегиялық тұрақтылық пен жағдайдың болжамдылығы (57,8%), қолайлы іскерлік орта (55,6%), динамикалық экономика (респонденттердің 46,7%), салық салудың тиімді жүйесі (41,1%) және тиімді еңбек қатынастары (32,2%).
Қазақстан Республикасы алғаш рет осы рейтингке 2008 жылы қатыса бастады. Қазақстандағы IMD серіктесі - «Экономикалық зерттеулер институты» АҚ.
Рейтинг нәтижелері туралы толығырақ ақпаратты Халықаралық менеджментті дамыту институтының https://www.imd.org/wcc/ ресми сайтынан таба аласыз.