Елімізден Нобель сыйлығының лауреаттары қашан шығуы мүмкін
«Нобель сыйлығының лауреаты шығуы үшін тиісті ғылыми мектептерді құруға ондаған жылдар бойы инвестиция салу керек. Бұған біраз күш-жігер қажет. Нобель сыйлығының қалай берілетініне қарасаңыз, ол қандай да бір ғылыми жаңалық үшін тапсырылмайды. Аталған сыйлықты алу үшін бұл жаңалықтың салалық ғылымның, өндірістің және өнеркәсіптің дамуына елеулі үлес қосқаны дәлелденуі маңызды. Әдетте, ол ғылыми түрде дәлелденгеннен кейін біраз жыл өткеннен соң беріледі», - деді С. Нұрбек Мәжілісте ғылымды дамыту тақырыбындағы Үкімет сағатынан кейін тілшілер сұрағына жауап бере отырып.
Оның айтуынша, бұл бағытта ғылыми мектептерді құру бағытында елеулі қадамдар жасалуы керек.
«Өйткені, қазір көптеген зерттеуді жеке ғалымдар емес, зерттеу ұжымдары жүргізіп жатыр. Бұл тұрғыда бізде кемшіліктер бар. Бүгін Мәжілісте еліміздегі ғалымдар мен кадрлық жағдай туралы есеп бердім. Кейінгі 30 жылда біз елеулі кадрлық әлеуетті жоғалттық. Тәуелсіздіктің алғашқы жылдарында бізде ресми тіркелген 52 мың ғалым болса, 2000 жылға қарай 12 мыңға дейін азайды. Сондықтан, 5-10 жылда ғалымдарға жүйелі түрде жағдай жасап, салаға қаражат бөлсек, нәтиже болады деп ойлаймын», - деді министр.
Бұдан бұрын хабарланғандай, бүгін Мәжілісте ғылымды дамыту тақырыбындағы Үкімет сағатында Ғылым және жоғары білім министрі Саясат Нұрбек жастар PhD ғылым дәрежесін алып, университетке жұмыс істеуге бармайтынын айтты.
Айта кетсек, бүгінде елімізде 22 456 ғылыми кадр бар. Зерттеушілердің 37 пайызы (2022 жылы – 35%) ғылыми және академиялық дәрежеге ие. Сондай-ақ, зерттеушілердің 34 пайызы – 35 жасқа дейінгі жас ғалымдар, 43 пайызы – 35-54 жастағылар, 23 пайызы – 55 жастан асқан ғалымдар.