14 наурыз. Тұлғалар туған күн
ЕСІМДЕР
Өскемен қаласында туған. Алматы музыка техникумын, Мәскеу консерваториясы жанындағы қазақ студиясын бітірген.
1939-1965 жылдары - Абай атындағы опера және балет театрының әнші-солисі. 1965 жылдан өмірінің соңына дейін «Қазақконцерт» бірлестігінің көркемдік жетекшісі болып қызмет атқарған. Ол «Қыз Жібек» операсында - Төлеген, «Ер Тарғында» - Балпан, «Жалбырда» - Қайрақбай, «Евгений Онегинде» - Ленский, «Абайда» - Әзім, «Біржан мен Сарада» - Серік, «Демонда» - Синодала, «Даисиде» - Малхаза, «Амангелдіде» - Зілқара, «Қамар сұлуда» - Тұяқбай, «Золотые горы» операсында Сапардың партияларын орындады. М.Абдуллиннің репертуарында қазақтың халық әндері, орыс классикалық шығармалары, қазақ композиторларының әндері, романстар, дуэттер т.б. бар.
Алматы облысының Қаскелең қаласында туған. Қазақ мемлекеттік университетінің филология факультетін бітірген. Ұзақ жылдар бойы республикалық, облыстық газет редакцияларында, Қазақ радиосында, баспаларда қызмет істеген. 1957 жылдан бірыңғай шығармашылық қызметпен айналысқан. Ол халыққа кең тараған тамаша ән мәтіндерінің авторы, осы тақырыпта жарияланған түрлі бәйгелердің бірнеше дүркін жүлдегері болған. Ақынға «Оңтүстікте ақ мақта» әнінің сөзі үшін республикалық Жамбыл атындағы сыйлық берілген. «Барабаншы қоян», «Баспалдақтар», «Таң самалы» атты жыр жинақтары жарық көрген.
Шығыс Қазақстан облысы Қатонқарағай ауданында туған. Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің журналистика факультетін, Мәскеудегі Мемлекеттік кино жанындағы режиссерлер мен сценаристердің жоғары курсын бітірген.
«Лениншіл жас», «Қазақ әдебиеті», «Халық конгресі» газеттерінде, «Мәдениет және тұрмыс», «Парасат» журналдарында бөлім меңгерушісі, Ш.Айманов атындағы «Қазақфильм» киностудиясының үшінші шығармашылық бірлестігінің бас редакторы, Қазақстан Жазушылар одағының әдеби кеңесшісі, М.Әуезов атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық драма театрында бөлім меңгерушісі қызметтерін атқарған. Оның «Дос хикаясы», «Менің ағаларым», «Бұқтырма сарыны», «Күреңсе», «Қоңыр күз еді» повестер жинағы, «Березовая роща», «Кедры высокие» жинақтары, «Тұйық», «Қара орма», «Ақсу - Жер жәннаты» романдары, «Жарық дүние» пьесалар жинағы жарық көрген. Сонымен қатар «Қараша қаздар қайтқанда», «Таңғы жаңғырық», «Есеней - Ұлпан», «Жан қимақ», «Қылкөпір», «Мазар», «Революция сарбазы», «Ерліктің екі сағаты», «Приказ остается в силе», «Двое в степи», «Апатай», «Жәке-жәкетай», «Сайқының тұқымдары» атты жиырмаға жуық пьесасы республикалық, облыстық драма театрларының репертуарларына енді. Бүкілодақтық экранға шыққан «Ұшы-қиырсыз жол», «Сарша тамыз», «Охран бастығы», «Қараша қаздар қайтқанда» атты толықметражды фильмдердің сценарийлерін жазған. Шығармалары өзбек, қырғыз, тәжік, татар, башқұрт, шешен, орыс, украин, словак, болгар тілдерінде жарық көрген. Аударма саласында Л.Толстойдың, А.Чеховтың, И.Тургеневтің, А.Куприннің, И.Буниннің шығармаларын қазақ тіліне тәржімалады. Нобель сыйлығының лауреаттары болған жеті драматургтің пьесаларын қазақшалаған.
Ташкент облысының Жоғары Шыршық ауданында туған. Ташкент электромеханика техникумын, Ташкенттегі Орыс тілі және әдебиеті институтын бітірген. Еңбек жолын Ташкент трактор жасау зауытында техник-электрик болып бастаған. 1967 жылы Өзбек радиосында диктор болып, тұңғыш қазақ бағдарламасы «Замандасты» ашуға атсалысты. 1971 жылдан «Қазақстан» телерадио комитетінің дикторы, бас редакторы, директоры, комитет төрағасының 1-ші орынбасары қызметтерін атқарды.
Алматы қаласында туған. Әл-Фараби атындағы Қазақ мемлекеттік ұлттық университетін «заңгер» мамандығы бойынша бітірген.
Еңбек жолы: 1986-1989 жылдары – Алматыдағы ҚазҒЗИ-дың сот-сараптамасының зертханашысы. 1989-1995 жылдары – Алматы қаласы Ленин аудандық сотының хат тасушысы, сот орындаушысы.1996 жылы Алматы қаласы және Ақтөбе облысы Әділет басқармасы бөлімінің бас маманы болды. 1996-1998 жылдары – Ақтөбе облысының Мұғалжар аудандық сотының төрағасы. 1998-2000 жылдары – Ақмола облысы Қорғалжын аудандық сотының төрағасы. 2000-2001 жылдары – Қазақстан Республикасы Инвестициялар жөніндегі агенттігі инвесторлардың өтініштерімен жұмысты құқықтық қамтамасыз ету департаменті директорының орынбасары, директоры. 2001-2002 жылдары – Қазақстан Республикасы Энергетика және минералдық ресурстар министрлігінің басқарма бастығы. 2002-2005 жылдары – Қарағанды облысы және Астана қаласы Мамандандырылған ауданаралық экономикалық сотының судьясы. 2005-2007 жылдары – Маңғыстау облысы Мамандандырылған ауданаралық экономикалық сотының төрағасы. 2007-2011 жылдары – Маңғыстау облыстық соттың азаматтық істер жөніңдегі сот алқасының төрағасы, Маңғыстау облыстық сотының кассациялық сот алқасының төрағасы. 2011-2015 жылдары – Жамбыл облыстық сотының төрағасы. 2015-2020 жылдары – Атырау облыстық сотының төрағасы.
2020 жылдың наурыз айынан бастап қазіргі қызметінде.
Алматы қаласында туған. Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетін және АҚШ-тың Вашингтон Дюк университетінің Сэнфорд мемлекеттік саясат мектебін бітірген.
Еңбек жолы: бизнес-құрылымдардағы басшылық лауазымдар (1995-2002); мемлекеттік органдардағы қызмет (2002-2006); Қазақстан Республикасы Президенті Іс Басқармасының ресми іс-шаралар және сыртқы байланыстар секторының меңгерушісі (2006-2010); Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Мемлекеттік басқару академиясының мемлекеттік саясат ұлттық мектебінің тыңдаушысы (2010-2011); Қазақстан Республикасы Есеп комитетінің қаржылық бұзушылықтарды зерттеу орталығының директоры (2011-2013); Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі жастар ісі комитетінің төрағасы (2013-2014); Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрлігі қоғамдық-саяси жұмыс және тіл саясаты комитетінің төрағасы (2014-2017); Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігінің қоғамдық-саяси секторының меңгерушісі (2017-2018); Қазақстан Республикасы Президенті кеңесшісінің бірінші орынбасары – Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігінің талдау орталығының меңгерушісі (2018-2019); Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігінің мемлекеттік инспекторы (2019-2023жж).
2023 жылдың қаңтар айынан бастап қазіргі қызметінде.
Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Мемлекеттік басқару академиясының Түлектер қауымдастығының президенті. Қазақстан Кәсіпқой бокс федерациясы Атқарушы комитетінің мүшесі, Бокстан спорт шеберіне кандидат. Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің «ҚР ҰҚК 25 жыл» ведомстволық медалімен, «Ерен еңбегі үшін» мемлекеттік медалімен марапатталған.
Тараз қаласында туған. Бокспен 10 жасынан айналысқан. Жаттықтырушысы - Н.Ақүрпеков. 1998 жылы жастар арасында Қазақстан чемпионы атағын жеңіп алған. 2004 жылы Грекияда өткен Олимпиада ойындарының ширек финалында екі дүркін Олимпиада чемпионы ресейлік Олег Саитовты жеңді. Ал финалда Артаев Кубаның екі дүркін әлем чемпионы Лоренцо Арагоннан басым болып, «алтыннан» алқа тақты. 2005 жылы Қытайда өткен ересектер арасындағы Дүниежүзі чемпионатының қола жүлдегері, 2006 жылы Азия ойындарының күміс жүлдегері болды.
1-ші дәрежелі «Барыс» орденімен марапатталған.