قازاق كۇيلەرى دومبىرامەن عانا ەمەس، كلاسسيكالىق اسپاپپەن دە تانىلۋى كەرەك - Kazakh Quartet

نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - كوروناۆيرۋس ينفەكسياسىنا بايلانىستى ەلىمىزدە توتەنشە جاعداي جاريالانىپ، ءبىرقاتار ونەر ۇجىمدارى حالىققا ونلاين- كونسەرت بەرۋدى قولعا الدى.

ولاردىڭ اراسىندا Kazakh Quartet اتىمەن الەمگە تانىلعان عازيزا جۇبانوۆا اتىنداعى مەملەكەتتىك ىشەكتى اسپاپتار كۆارتەتى دە بار. كۆارتەت جەتەكشىسى، ق ر ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى ەرنار مىڭتايەۆ قازاقپارات تىلشىسىنە كلاسسيكالىق ونەردىڭ ماڭىزى تۋرالى سۇحبات بەردى.

الەۋمەتتىك جەلىدە Kazakh Quartet ۇجىمى - ايدار توقتاناليەۆ (ءبىرىنشى سكريپكا)، الەكسەي لەبەديەۆ (ەكىنشى سكريپكا)، بەكزات سايلاۋباي ۇلى (الت) جانە ەرنار مىڭتايەۆ (ۆيولونچەل) ءابدىمومىن جەلدىبايەۆتىڭ «ەركە سىلقىم» كۇيىن ۇسىنعان ەدى.

مۇندا ءار مۋزىكانت ءوز ۇيىنەن بەينەبايلانىسقا شىعىپ، كۇيدى سينحروندى تۇردە ورىنداعان.

ۆيدەو «ەركە سىلقىم»:

«بۇل كارانتين ءبىزدى عانا ەمەس، جالپى ادامزاتتى «ۇيگە قاماپ»، دۇنيەگە باسقا كوزبەن قاراۋعا مۇمكىندىك بەردى. ۇمىتىلىپ بارا جاتقان قۇندىلىقتاردى ەسكە سالدى.

ءبىزدىڭ ۇجىمنىڭ دا گاسترولدىك ساپارلارمەن، اي سايىنعى جاڭا باعدارلامالارمەن قاربالاس ريتمدە جۇمىس ىستەگەنىنە ءبىراز جىل بولىپتى. بيىل مەملەكەتتىك كۆارتەت مارتەبەسىن العانىمىزعا 25 جىل تولدى. 25 جىل بويى وقۋ، كونسەرت، گاسترول دەپ شاپقىلاپ جۇردىك.

ال ەندى كونسەرتتىك ماۋسىمنىڭ ناعىز قىزاتىن شاعىندا كارانتيندە وتىرمىز. ۇيدە دە جوسپارىمىزدى قايتا قاراپ، قاي باعىتتا كەلە جاتقانىمىزدى باعامداپ وتىرمىن. ونەر ادامى ءۇشىن بولدىم- تولدىم دەۋ - ولىممەن تەڭ. سوندىقتان، كۇن سايىن مۋزىكالىق اسپاپپەن دايىندالامىن، شاكىرتتەرىمە ونلاين ساباق وتكىزەمىن»، - دەيدى ە. مىڭتايەۆ.

ناۋرىز مەرەكەسىنە وراي، ەرنار مىڭتايەۆ حالىققا قولداۋ كورسەتۋ ماقساتىندا ايگىلى كومپوزيتور احمەت جۇبانوۆتىڭ «قارلىعاش» ءانىن تارتۋ ەتكەن. كەيىنىرەك، بۇل باستامانى كۆارتەت ۇجىمى ءىلىپ اكەتتى. «اكادەميك احمەت جۇبانوۆتى تاڭداۋدىڭ دا سيمۆوليكالىق ءمانى بار. ويتكەنى ءوزىم احمەت جۇبانوۆ اتىنداعى دارىندى بالالارعا ارنالعان مەكتەپ- ينتەرناتىندا وقىدىم.

كۆارتەت قۇرىلىپ، الەمدىك ساحنالارعا شىعا باستاعاندا عازيزا جۇبانوۆا اپامىز باتاسىن بەرگەن ەدى. «قارلىعاش» ءانى دە - ءار قازاققا جاقىن ليريكالىق ءان. ارىپتەستەرىم بۇل باستامانى جالعاپ اكەتىپ، «ءبىزدىڭ سۇيىكتى دارىگەر» فيلمىندەگى «كوكتەم ۆالسىن» ورىندادى. ودان كەيىن قۇرمانعازىنىڭ «اداي» جانە ءا. جەلدىبايەۆتىڭ «ەركە سىلقىم» كۇيلەرى ارقىلى حالىققا جىگەر بەرۋگە تىرىستىق. ونەردە ۇلت پەن شەكارا بولمايدى. ءدال وسى شىعارمالارعا ماسكەۋدەن، شۆەيتساريادان، امەريكادان جىلى لەبىزدەر كەلىپ جاتىر»، - دەيدى مۋزىكانت.

ونىڭ ايتۋىنشا، قازاق كۇيلەرى شەتەلدىك اۋديتوريانىڭ زور سۇرانىسىنا يە جانە ونى دومبىرادا عانا ەمەس، كلاسسيكالىق اسپاپتاردا دا الەمگە ناسيحاتتاۋ قاجەت.

«شەت ەلدەردەگى كونسەرتتىك باعدارلامامىزدا بەتحوۆەن، فرانس شۋبەرت، يوزەف گايدن سىندى كلاسسيكالىق كومپوزيتورلاردىڭ تۋىندىلارىن ورىندايمىز جانە ەكىنشى بولىمگە مىندەتتى تۇردە قازاق كومپوزيتورلارىن قوسامىز. ياعني، قازاق كۇيلەرىن كلاسسيكالىق ينسترۋمەنتكە ءتۇسىرىپ، جاڭاشا ءوڭ بەرەمىز. ارينە، شەتەلدىكتەر قوبىز، دومبىرا سىندى ءداستۇرلى اسپاپتاردى قىزىعۋشىلىقپەن تىڭدايدى. قازاق كۇيلەرىن ورىنداۋدا دومبىرادان اسامىز دەگەن وي جوق. ءبىراق، بۇل تۋىندىلاردى كلاسسيكالىق سكريپكا، ۆيولونچەل ارقىلى كورسەتكەندە، اڭ- تاڭ بولادى.

«اداي»، «ەرەۋىل اتقا ەر سالماي»، «ماحامبەت» سىندى قازاق كومپوزيتورلارىنىڭ كۇردەلى شىعارمالارىن باتىس تىڭدارماندارى ىستىق ىقىلاسپەن قابىلدايدى، ساحنادان جىبەرمەيدى. «ەركە سىلقىمدى» شۆەيتساريادا ورىنداعاندا كورەرمەندەر ورنىنان تۇرىپ، ايرىقشا ريزاشىلىق ءبىلدىرىپ ەدى. دەمەك، تۇتاس الەمگە قازاقتىڭ ءۇنى، قازاقتىڭ كۇيى جاڭا لەپ اكەلىپ، قىزىقتى ءارى تارتىمدى بولىپ وتىر»، - دەيدى ە. مىڭتايەۆ.

ۆيدەو «اداي»:

«ءبىزدىڭ باعىتىمىز - الەمدىك ەليتارلىق جانر بولعاندىقتان، كلاسسيكالىق تۋىندىلاردى ورىنداپ، الەم ساحنالارىندا قازاق كۆارتەتىن برەندكە اينالدىرۋ ءۇشىن جۇمىس ىستەدىك. شەتەلدە وقىپ، الەمنىڭ مىقتى پروفەسسورلارىنان ءبىلىم الدىق.

ءبىراق، ەلگە كەلگەندە كامەرالىق مۋزىكاداعى ەڭ كۇردەلى سانالاتىن كۆارتەتتىك جانردىڭ جوعالىپ بارا جاتقانىن كوردىك. سونى قايتادان جاڭعىرتۋدى قولعا الدىق. سەبەبى، قازاقتاي دارىندى ۇلتقا جەڭىل پوپ، ەسترادالىق مۋزىكا، شوۋ عانا ەمەس، كلاسسيكالىق ونەر دە كەرەك. قازىر كونسەرتتەرىمىز انشلاگپەن وتەتىندەي دەڭگەيگە جەتتى. تىڭدارماندارىمىز كەلەسى كونسەرتىمىزدى كۇتىپ، باعدارلامامىزعا ىزدەپ جۇرەدى. ياعني، ەلىمىزگە تەرەڭ وي سالاتىن، جۇرەككە جول تاباتىن ساف ونەر كەرەك»، - دەدى ەرنار مىڭتايەۆ.

توتەنشە جاعدايعا بايلانىستى كۆارتەتتىڭ بىرنەشە كونسەرتى كەيىنگە قالدىرىلدى. كەلەسى كونسەرت مامىر ايىنىڭ اياعىندا نۇر- سۇلتان مەن الماتى قالالارىندا ءوتۋى مۇمكىن. «بيىل بۇكىل الەم نەمىس كومپوزيتورى بەتحوۆەننىڭ 250 جىلدىعىن تويلاپ جاتىر. بارلىق مۋزىكالىق ۇجىم كونسەرتتەردە بەتحوۆەن شىعارمالارىن ورىنداپ ءجۇر.

بەتحوۆەن - ءبىزدىڭ دە سۇيىكتى كومپوزيتورىمىز، وسى ماۋسىمدا بەتحوۆەننىڭ كۆارتەتكە جازىلعان بارلىق 16 شىعارماسىن ورىنداۋدى جوسپارلاعان ەدىك. ونىڭ تورتەۋىن ورىندادىق، ال بەسىنشىسى ءساۋىر ايىندا ءوتۋى ءتيىس ەدى. كوروناۆيرۋس جاعدايىنا بايلانىستى بارلىق كونسەرتتى توقتاتتىق. التىنشى كونسەرتىمىز 22 -مامىردا ەلوردادا، 30 -مامىردا - الماتىدا ءوتۋى مۇمكىن»، - دەدى ەرنار مىڭتايەۆ.

ايتا كەتەيىك، Kazakh Quartet نەمەسە عازيزا جۇبانوۆا اتىنداعى مەملەكەتتىك ىشەكتى اسپاپتار كۆارتەتى - قازاقستاننىڭ كامەرالىق مۋزىكاسىنداعى جەتەكشى ۇجىمداردىڭ ءبىرى. ونىڭ تاريحى 1988 -جىلدان باستاۋ الادى، ال 1995 -جىلى كۆارتەت مەملەكەتتىك مارتەبەگە يە بولدى.

كۆارتەت 1993 -جىلى ماسكەۋ قالاسىندا ساحاروۆ ماراپاتىنا يە بولدى.

1995 -جىلى - ۋكراينانىڭ «التىن كۇز» حالىقارالىق كامەرالىق وركەسترلەر بايقاۋىندا توپ جاردى. 1999، 2001 جانە 2004 -جىلدارى ماسكەۋدە شوستاكوۆيچ اتىنداعى حالىقارالىق ىشەكتى اسپاپتار كۆارتەتى بايقاۋىندا جۇلدەلەر الدى. 2001 -جىلى يتاليانىڭ «Rovered'Oro» جانە «Bellini « بايقاۋلارىندا گران-پري مەن Ⅱ ورىن يەلەندى. 2005 -جىلى جاپونيانىڭ وساكا قالاسىندا حالىقارالىق ىشەكتى اسپاپتار كۆارتەتىنىڭ بايقاۋىنان II ورىن الدى.

سول جىلى Kazakh Quartet يسپانيا حانشايىمىنىڭ قولىنان العان « Escuela Superior de musika Reina Sofia» اتتى ەڭ ۇزدىك انسامبل ديپلومىن الدى.

فوتو: kazakhquartet.com

اۆتور: ايجان سەرىكجان قىزى