شىعىس قازاقستاندا الەمدە سيرەك كەزدەسەتىن ەكى ءتۇرلى جاپىراقتى اعاش ءوسىپ تۇر

وسكەمەن. قازاقپارات - شىعىس قازاقستان وبلىسىنداعى كۇرشىم مەن زايسان اۋداندارىنىڭ اراسىنداعى جول جيەگىندە الەمنىڭ تەك بىرنەشە ەلىندە كەزدەسەتىن تۋرانگا اعاشى ءوسىپ تۇر.

قازاقپارات ءتىلشىسى بەلگىلى تاريحشى، عالىم بوريس شەرباكوۆپەن بىرگە سول جەرگە بارىپ قايتتى.

بيىل شىلدە ايىندا 84 كە كەلەتىن بوريس شەرباكوۆ ءالى تىڭ. قيمىلى شيراق، ساناسى سەرگەك. ونى تاۋعا جۇگىرىپ شىعىپ، تاستى سەكىرىپ وتكەندە كوردىك.

بۇل بالكىم ونىڭ ءومىر بويى قوزعالىستا، تابيعات قۇشاعىندا جۇرگەنىنەن بولار؟ سەبەبى تاريحشى وسى ۋاقىتقا دەيىن قازاقستانعا، ورتا ازيا ەلدەرىنە، ءۇندىستانعا، ۆەتنامعا جانە باسقا دا مەملەكەتتەرگە 300 دەن استام ەكسپەديتسيا جاساعان.

ال ساناسى سەرگەك دەگەنىم - ءار جەردىڭ تاريحىن كەشە عانا- اق مەكتەپتەگى كونتسەرتكە ولەڭ جاتتاعان وزات وقۋشىداي مۇدىرمەي ايتىپ تۇر.

«بوريس شەرباكوۆ مادەنيەت قىزمەتكەرلەرىنە تاريحي جەرلەردى ارالاتادى» دەگەندى ەستىپ قالىپ، «ءبىز دە بىرگە جۇرسەك» دەپ قولقا سالعانبىز. كەلىسە كەتتى.

ءسويتىپ، سول ساپارعا مادەنيەت سالاسىندا ەڭبەك ەتىپ جۇرگەن 30 عا جۋىق ادام اراسىندا جالعىز ءتىلشى بولىپ ءبىز ەرىپ باردىق.

بۇل ساپاردىڭ نەگىزگى ماقساتى - قىزىل تاۋلى، قۇددى ءبىر مارستىڭ جەر پلانەتاسىنداعى ءبىر بولشەگىنە ۇقسايتىن اتاقتى قيىن كەرىشتى كورۋ (بۇل تاۋ تۋرالى سايتىمىزعا الداعى ۋاقىتتا كەڭىرەك جازامىز) . وسكەمەننەن بوزارا اتقان تاڭمەن اتتاندىق.

كۇرشىم مەن زايسان اۋداندارىنىڭ اراسىنداعى جولدا كەلە جاتقاندا بوريس اتامىز اۆتوبۋس جۇرگىزۋشىسىنە توقتا دەپ يشارا ءبىلدىردى. ونىڭ ايتقانى زاڭ.

تەجەۋىش باسىلا سالا بوريس شەرباكوۆ سىرتقا وقتاي ۇشىپ شىقتى. جول جيەگى ەڭىس ەكەن. جۇگىرىپ ءتۇسىپ كەتتى.

ءسۇت ءپىسىرىم ۋاقىتتا قايتىپ كەلىپ «ءوتىپ كەتىپپىز. ءسال ارتقا ءجۇرۋ كەرەك» دەپ اۆتوبۋسقا ءمىندى. جۇرگىزۋشى ايتقانىن بۇلجىتپاي ورىندادى.

قايتادان قۇستاي ۇشىپ بارىپ كەلگەن تاريحشى «كەلدىك. وسى جەر. تۇسىڭىزدەر» دەدى. ءبارىمىز توپىرلاپ سىرتقا شىقتىق. تاياق تاستام جەر ەمەس، بىرنەشە مينۋت جاياۋ جۇردىك.

شەرباكوۆتىڭ سوڭىنان ءبارى بىردەي قالىسپاي جۇرە المادى. زەينەتكە دە شىقپاعان كەيبىرەۋلەر شارشاپ ەنتىگىپ قالىپ جاتتى.

ال سەكسەننىڭ سەڭگىرىنەن اسقان عالىم الدىدا الشاڭ باسىپ كەلەدى.

كەنەت الدىمىزدان بۇرىن- سوڭدى كورمەگەن ەرەكشە اعاش شىقتى. «بۇل اعاش تۋرانگا دەپ اتالادى. الەمنىڭ تەك بىرنەشە ەلىندە كەزدەسەدى. ىستىققا دا سۋىققا ءدال وسى تۋرانگاداي توزەتىن جەر بەتىندە اعاش جوق»، - دەدى بوريس شەرباكوۆ.

تۋرانگانىڭ تاعى ءبىر ەرەكشەلىگى - ءبىر اعاش بۇتاقتارىندا ەكى ءتۇرلى جاپىراق ءوسىپ تۇر. ءبىر جاعىنداعى كىشىلەۋ بولسا، باسقا تۇسىنداعىسى ودان ىرىرەك.

اعاش ءوسىپ تۇرعان جەردىڭ ءتۇسى - قويۋ قوڭىر.

«بۇل اعاش قازاقستان بويىنشا تەك شىعىستا عانا بار ما؟» دەپ سۇرادىق تاريحشىدان.

«جوق، وڭتۇستىك جاقتا دا وسەدى. ءبىراق ءبىزدىڭ وبلىستا تەك وسى جەردە عانا. كونە زاماندا بۇل اعاش قاسيەتتى دەپ سانالعان. ونى كەسۋگە دە تىيىم سالعان»، - دەدى ول.

اعاشتى ءار قىرىنان تاماشالاپ، فوتوعا ءتۇسىرىپ العان سوڭ اۆتوبۋسقا قاراي باعىت الدىق. الدا ءبىزدى قيىن كەرىش كۇتىپ تۇر.