قازاقستان كومىرتەگى بەيتاراپتىعىنا كوشۋدەن پايدا تابا الادى – ە ى د ۇ وكىلى

None
استانا. قازاقپارات - ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىق جانە دامۋ ۇيىمىنىڭ ەۋرازيا ەلدەرىمەن جۇمىس جونىندەگى بولىمشەسىنىڭ باسشىسى، استانا حالىقارالىق فورۋمىنىڭ قۇرمەتتى قوناعى ۋيليام تومپسون Jibek Joly تەلەارناسىنىڭ موبيلدى ستۋدياسىنا بەرگەن سۇحباتىندا بولاشاقتا قازاقستان مەن ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىق جانە دامۋ ۇيىمى (ە ى د ۇ) اراسىنداعى سەرىكتەستىكتىڭ قالاي داميتىنى جانە قازاقستاننىڭ كولىك بايلانىسى مەن ساۋدانى دامىتۋداعى جاڭا مۇمكىندىكتەرى تۋرالى ايتىپ بەردى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.

سۇحبات بارىسىندا ۋيليام تومپسون ە ى د ۇ بىرنەشە جىلدان بەرى قازاقستان مەن ورتالىق ازياداعى ساۋدا جانە كولىك قاتىناسى پروبلەمالارىمەن جۇمىس ىستەپ كەلە جاتقانىن اتاپ ءوتتى. سول سياقتى ە ى د ۇ- نىڭ العاشقى ۇلكەن ەسەبى قازاقستاننىڭ قولداۋىمەن 2019-جىلى استانا ەكونوميكالىق فورۋمىندا ۇسىنىلعانىن ەسكە سالدى.

«ءبىز قازىر وسى جۇمىستىڭ ەكىنشى كەزەڭىنە كىرىسىپ كەتتىك، ول نەگىزىنەن ساۋدا بويىنشا. ويتكەنى الدىڭعى جۇمىس كولىك ينفراقۇرىلىمى مەن كولىك ساياساتىنا باعىتتالعان. ءبىز سونداي-اق ورتاڭعى ءدالىز جوباسى بويىنشا جۇمىس ىستەپ جاتىرمىز، بۇل جەردە بەلگىلى ءبىر تاقىرىپتار بار. بىرىنشىدەن، ساۋدا ساياساتى مەن ونىڭ پروتسەدۋرالارىن جەڭىلدەتۋ سەكىلدى ماسەلەلەردى ەسكەرمەي، كولىك پەن ينفراقۇرىلىمعا عانا نازار اۋدارۋعا بولمايدى. بۇل جەردە ماقسات تەك بايلانىسقا يە بولۋ ەمەس، ينتەگراتسيالانعان ەل بولۋ»، - دەدى ۋيليام تومپسون.

ودان ءارى سپيكەر قازاقستاننىڭ ماقساتى ترانزيتتىك ەل بولۋ عانا ەمەس، تۇتاستاي العاندا وڭىردەگى جاڭا قىزمەتتەر مەن ساۋدانى دامىتاتىن ەل بولۋ ەكەنىن اتاپ ءوتتى. بۇل دەگەنىمىز بيزنەستى جۇرگىزۋ جاعدايلارىنا قاتىستى جەكە سەكتوردىڭ كوپتەگەن ماسەلەلەرىن شەشۋ. سونداي-اق كولىك قاتىناسىن جاقسارتۋ ارقىلى ساۋدا جانە شەكارا پروتسەدۋرالارىن جەڭىلدەتۋمەن، ستاندارتتاۋمەن جانە ۇيلەستىرۋمەن قوسا قامتاماسىز ەتۋ قاجەتتىلىگىمەن بايلانىستى. ورتالىق ازيانى تۇتاستاي ينتەگراتسيالانعان ەكونوميكاعا اينالدىرۋدا كوپ دۇنيە جاساۋعا بولادى.

سونىمەن قاتار ە ى د ۇ ەۋرازيالىق ءبولىمىنىڭ باسشىسى «ورتا ءدالىز» باستاماسىنىڭ الەۋەتى تۋرالى ايتىپ بەردى.

«ساۋدا جانە ينتەگراتسيالىق مارشرۋت رەتىندە «ورتا ءدالىز» باستاماسىنىڭ الەۋەتى زور. باسقاشا ايتقاندا، اتالعان ءدالىز قىتايدان ەۋروپاعا جانە ەۋروپادان قىتايعا تاۋارلاردى جەتكىزۋ بويىنشا عانا ەمەس، سونىمەن قاتار ءدالىز وتەتىن ايماقتىڭ بارلىق ەلدەرىندە ساۋدا مەن قىزمەتتى قامتاماسىز ەتە الادى»، - دەدى ۋيليام تومپسون.

قازاقستاننىڭ اعىمداعى ەكونوميكالىق جانە الەۋمەتتىك دامۋى تۋرالى سۇراققا سپيكەر ەلىمىز سوڭعى ۋاقىتتاعى ۇلكەن سىناقتارعا توتەپ بەرگەنىن اتاپ ءوتتى.

«سوڭعى ونجىلدىقتا ءبىرقاتار ەل ۇلكەن كۇيزەلىستەرگە ۇشىرادى. ول الەمدىك قارجى داعدارىسى، 2010 -جىلداردىڭ ورتاسىندا تاۋار باعاسىنىڭ قۇلدىراۋى، پاندەميا تاعى سول سياقتى. مەملەكەت بۇل باعىتتا ايتارلىقتاي تۇراقتىلىقتى كورسەتتى، دەگەنمەن ءالى دە الاڭداتارلىق تەندەنتسيا بار. جوعارىدا اتالعان ءار سوققىدان كەيىن، قالىپقا كەلۋ جانە ودان ءارى ءوسۋ قارقىنى سوققىعا دەيىنگى ساتتەن تومەن بولدى. باياۋلاۋدىڭ ۇزاق مەرزىمدى تەندەنتسياسى بار، اتاپ ايتقاندا، ءبىز مۇنى تەك ەكونوميكالىق وسۋدەن عانا ەمەس، ونىمدىلىكتەن دە كورەمىز»، - دەيدى ول.

ۋ. تومپسوننىڭ ايتۋىنشا، قازاقستان ەكونوميكاسىن ءارتاراپتاندىرۋ ماسەلەسى ەلدەگى جالپى ىشكى ءونىمدى ۇلعايتا الماعاندىعىمەن عانا بايلانىستى ەمەس. باستاپقى سەكتورعا تاۋەلدىلىك ەلدە كوپ جۇمىس ورنىن اشۋعا مۇمكىندىك بەرمەيدى، وسى ورايدا جوعارى ءونىمدى جۇمىسپەن قامتاماسىز ەتەتىن جاڭا سەكتورلاردى دامىتۋى كەرەك.

ە ى د ۇ- نىڭ قازاقستانمەن ارىپتەستىگىنە قاتىستى ەۋرازيالىق ءبولىمىنىڭ باسشىسى وتكەن جىلدىڭ سوڭىندا مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىق جانە دامۋ ۇيىمىنا بارعانىن جانە باس حاتشى مەن قازاقستان پرەزيدەنتى ءوزارا تۇسىنىستىك تۋرالى مەموراندۋمعا قول قويعانىن ەسكە سالدى.

مەموراندۋمدا ە ى د ۇ مەن قازاقستان اراسىنداعى بىرنەشە جىلعا ارنالعان ءىس-قيمىل جوسپارى قاراستىرىلعان. وعان ەكونوميكانى ءارتاراپتاندىرۋ ءۇشىن جاعداي جاساۋ ءۇشىن ماڭىزدى بولىپ تابىلاتىن مەملەكەتتىك جانە كاسىپكەرلىك سەكتوردى رەفورمالاۋعا بايلانىستى ماسەلەلەر كىرەدى.

«ءبىز ساۋدا-كولىك قاتىناسى باعىتىندا جۇمىستى جالعاستىرامىز. سونىمەن قاتار مەملەكەتتىك باسقارۋ جانە سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى كۇرەستە بىرلەسىپ جۇمىس ىستەيمىز، بۇل اسىرەسە شاعىن بيزنەس ءۇشىن وتە ماڭىزدى. مەملەكەتتىك قىزمەتتەر نەمەسە سىبايلاس جەمقورلىق اۋىرتپالىعى بۇل ءىرى مۇناي جانە تاۋ-كەن كومپانيالارى شەشە الاتىن دۇنيە. ولاردىڭ رەسۋرستارى مەن ساياسي كۇشى بار. ءبىزدىڭ ءىس-قيمىل جوسپارىمىز نەگىزىنەن ونىمدىلىك پەن ءارتاراپتاندىرۋ تۋرالى تالقىلاعان باسىمدىقتاردىڭ اينالاسىندا قۇرىلعان»، - دەدى ە ى د ۇ وكىلى.

سوڭعى جاڭالىقتار