ا ق ش- تا دەفولت بولمايدى
مەملەكەتتىك قارىزدىڭ ليميتىن كوتەرىپ، الەۋمەتتىك مىندەتتەرىن ورىنداۋ ءۇشىن، سىرتتان قارجى تارتاتىن بولدى. پرەزيدەنت دجو بايدەن مەن وكىلدەر پالاتاسىنىڭ ءتوراعاسى الدىن الا كەلىسىمگە كەلگەندەرىن مالىمدەدى.
سونىمەن ا ق ش پرەزيدەنتى دەموكرات دجو بايدەن مەن وكىلدەر پالاتاسىنىڭ سپيكەرى رەسپۋبليكاشىل كيەۆين ماككارتي ورتاق كەلىسىمگە كەلدى. ۇلتتىق قارىز شەگىنە بايلانىستى قىزۋ تارتىسقا بىرنەشە ايعا سوزىلدى. اقىرى قوس تاراپ مەملەكەتتىك شىعىندار بويىنشا ورتاق شەشىم تاپقانداي. بايدەن اكىمشىلىگى رەسپۋبليكاشىلار تالاپ ەتكەن ءبىرقاتار شىعىندارى قىسقارتۋعا كەلىسكەن. دەگەنمەن، بۇل امەريكالىقتار ءۇشىن جاقسى جاڭالىق دەپ مالىمدەدى اق ءۇي باسشىسى. ويتكەنى ءوزارا كەلىسىم دەفولتتىڭ الدىن الىپ، حالىقتى الەۋمەتتىك قولداۋ مەن ميلليونداعان جۇمىس ورىنىن ساقتاپ قالادى.
كيەۆين ماككارتي، ا ق ش وكىلدەر پالاتاسىنىڭ سپيكەرى:
- بۇل امەريكا حالقى ءۇشىن لايىقتى كەلىسىم دەپ ەسەپتەيمىن. شىعىستار ەداۋىر قىسقارادى، ياعني، ادامداردى كەدەيلىككە اكەلەتىن ماسىلدىقتان جۇمىس كۇشىنە اينالدىرادى. جاڭا سالىقتار، جاڭا مەملەكەتتىك باعدارلامالار جوق، جالپى زاڭ جوباسى اياسىندا كوپ وزگەرىس بار.
ءبىراق رەسپۋبليكاشىل دا دەموكراتتار اراسىندا دا ءوزارا كەلىسىمدى قولدامايتىندار بار. ويتكەنى دجو بايدەننىڭ كوپتەگەن بەرى ۇسىنىپ جۇرگەن الپاۋىتتارعا سالىقتى كوتەرۋ باستاماسى وتپەدى. ەسەسىنە حالىقتى الەۋمەتتىك قولداۋعا دا اسەر ەتەدى. ماسەلەن، بۇعان دەيىن مەملەكەتتەن جاردەماقى الاتىن امەريكالىقتار 49 جاسقا دەيىن مىندەتتى جۇمىس ىستەۋى كەرەك بولسا، ەندى بۇل مەجە 54 جاسقا دەيىن ۇلعايتىلدى. بۇدان بولەك، 2024-2025 -جىلداردىڭ بيۋدجەتتىك شىعىندار قىسقاردى. ساراپشىلار ءوزارا تارتىستا دەموكراتتار نەگىزگى پوزيتسيالارىن ساقتاپ قالدى دەيدى.
سارا بيندەر دجوردج، ۆاشينگتون ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ساياساتتانۋ پروفەسسورى:
- ال قارىزدىڭ ۇلعايۋۋىنا سەبەپ بولىپ جاتقان نەگىزگى فاكتورلار: الەۋمەتتىك قامسىزداندىرۋ، جانە مەديكەر - ياعني، قارتتارعا قامقورلىق جاساۋ. مەديكەر - كەدەيلەرگە مەديتسينالىق قىزمەت كورسەتۋ. بۇلاردىڭ ەشقايسىسى وزگەرمەدى. بۇل فەدەرالدىق قارىزعا اكەلەتىن نەگىزگى شىعىندار، دەمەك، قارىزدىڭ ۇلعايۋ جونىندەگى ماسەلە ساقتالىپ وتىر.
ا ق ش- تىڭ ۇلتتىق قارىزى بيىل جىل باسىندا 31,4 تريلليون دوللارعا جەتكەن. ەكى جاقتى كەلىسىم بويىنشا ونى ەندى 2025 -جىلعا دەيىن وسىرۋگە رۇقسات ەتىلمەك. بۇل ا ق ش -تىڭ قارجى مينيسترلىگىنە قۇندى قاعازدار شىعارىپ، ىشكى قورلاردان جانە سىرتتان قارىز الۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. مينيستر دجاننەت يەللەن ماۋسىمنىڭ باسىندا ا ق ش ۇكىمەتىنىنىڭ قارجىسى تاۋسىلادى دەپ دابىل قاققان. ياعني، ىشكى جانە حالىقارالىق مىندەتتەمەلەرىن ورىنداي الماي ەل ەكونوميكاسى دەفولتقا ۇشىراۋى ىقتيمال. سوندىقتان بۇعان جول بەرمەۋ ءۇشىن كونگرەستىڭ ەكى پالاتاسى دا ءتيىستى زاڭ جوباسىن وسى اپتا بەكىتىپ، پرەزيدەنتتىڭ قول قويۋىنا جىبەرۋى ءتيىس.
www.24.kz