پرەزيدەنتتىڭ قىزىلجارعا جۇمىس ساپارى قالاي ءوتتى

استانا. قازاقپارات - بۇگىن مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ جۇمىس كۇنى قاۋىرت بولدى.

سولتۇستىك قازاقستان وبلىسىنا ساپارلاعان پرەزيدەنت وڭىردەگى كوكتەمگى ەگىس ناۋقانىمەن تانىسىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى تاۋارىن وندىرۋشىلەرمەن جۇزدەستى. سونداي-اق وبلىستاعى الەۋمەتتىك نىسانداردى ارالاپ كوردى. مەملەكەت باسشىسىنىڭ وڭىرگە ساپارى جايىندا تولىعىراق اقپاراتتى قازاقپاراتتىڭ شولۋ ماتەريالىنان وقىڭىزدار.

قاسىم-جومارت توقايەۆ ەڭ الدىمەن كوكتەمگى ەگىس ناۋقانىمەن تانىسۋ ءۇشىن «دايىندىق اگرو» ج ش س-عا قاراستى ەگىستىك القابىن ارالاپ كوردى.

ءداندى، مايلى داقىلدار وسىرۋمەن جانە مال شارۋاشىلىعىمەن اينالىساتىن شارۋاشىلىق يەلىگىندە 15,8 مىڭ گەكتار ەگىستىك القابى، 4,2 مىڭ گەكتار جايىلىمدىق جەر بار.

«دايىندىق اگرو» ديرەكتورى ءبىرجان شايمەردەنوۆ بيىل بيدايدىڭ اۋستريالىق «تريزو» سورتىن ەگىپ، گەكتارىنان 25 سەنتنەر ءونىم الۋدى جوسپارلاپ وتىرعانىن ايتادى.

ءوڭىر باسشىسى ايداربەك ساپاروۆتىڭ ايتۋىنشا، ەگىستىك القاپتارىن مينەرالدى تىڭايتقىش جەتكىزۋ، كوكتەمگى ەگىس جۇمىستارىنا تەحنيكا سايلاۋ، ديقانداردى جانار- جاعارمايمەن قامتاماسىز ەتۋ ءىسى جوسپارعا ساي ورىندالىپ جاتىر.

مەملەكەت باسشىسى ەڭبەك ونىمدىلىگىن ارتتىرىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىنا جاڭا تەحنولوگيالار مەن ءوندىرىس تاسىلدەرىن ەنگىزۋ ماڭىزدى ەكەنىنە نازار اۋداردى.

سونداي-اق پرەزيدەنت وبلىس باسشىلىعىنا وسى باعىتتاعى جۇمىستى ودان ءارى جالعاستىرۋدى جانە اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن وڭدەۋ ءىسىن دامىتۋدى تاپسىردى.

جالپى، بيىل وبلىس بويىنشا 4,5 ملن گەكتار جەرگە ەگىن ەگىلەدى.

ونىڭ ىشىندە 3,2 ميلليون گەكتارعا - ءداندى، ءداندى- بۇرشاقتى داقىلدار، 960 مىڭ گەكتارعا - مايلى داقىلدار، 353 مىڭ گەكتارعا - مال ازىعىن، 34,1 مىڭ گەكتارعا - كارتوپ، 6,2 مىڭ گەكتارعا باسقا دا كوكونىس تۇرلەرىن ەگۋ جوسپارلانعان.

ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن ەگىستىك القاپتارىن ءارتاراپتاندىرىپ، الەۋمەتتىك ماڭىزى بار داقىلداردى كوبىرەك ەگۋ ماسەلەسىنە ۇدايى نازار اۋدارىلادى.

سوڭعى جىلدارى وبلىستا قاراقۇمىق ەگۋ 3 ەسە، كارتوپ، ءسابىز، ورامجاپىراق سەكىلدى كوكونىستەر القابى شامامەن 1,5-2 ەسە ارتقان.

قاسىم-جومارت توقايەۆ ەگىستىك باسىندا وبلىستىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى ءونىمىن وندىرۋشىلەرىمەن اڭگىمەلەستى. ولار مەملەكەتتىڭ ءتيىمدى قولداۋى ناتيجەسىندە شارۋاشىلىقتارىن كەڭەيتۋگە مۇمكىندىك العانىن ايتتى.

ءىرى شارۋاشىلىقتار اۋىل حالقىن جۇمىسپەن قامتىپ قانا قويماي، اۋىلداعى الەۋمەتتىك باستامالارعا دا ۇلەس قوسىپ كەلەدى.

پرەزيدەنت وبلىستىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن وندىرۋشىلەرمەن كەزدەسۋ بارىسىندا ە ا ە و قىزمەتىنىڭ باسىم باعىتتارى جونىندە پىكىر ءبىلدىردى.

«رەسەي فەدەراتسياسىمەن شەكارا بويىندا ورنالاسقان سولتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ ستراتەگيالىق ماڭىزى زور. رەسەي - ءبىزدىڭ سەرىكتەسىمىز. ءبىز ە ا ە و اياسىندا دا، ەكىجاقتى دەڭگەيدە دە كەدەرگىسىز ساۋدا مەن تاۋار الماسۋ ءىسىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن تۇراقتى كەلىسسوزدەر جۇرگىزەمىز. جۋىردا ماسكەۋدە ە ا ە و جوعارى كەڭەسىنىڭ وتىرىسى ءوتتى. جيىندا، ەڭ الدىمەن، ءوزارا ەكونوميكالىق ءىس- ارەكەت، ينتەگراتسيا، ىنتىماقتاستىق ماسەلەلەرىمەن اينالىسۋ قاجەتتىگى تۋرالى ايتتىق. ساۋدا-ساتتىق كەدەرگىسىز جۇرگىزىلۋى كەرەك. ءبىز ءبىرىڭعاي تاۋار نارىعىن قۇرۋعا بار كۇش- جىگەرىمىزدى جۇمساۋعا ءتيىسپىز. قازاقستاندىق جۇك تاسىمالداۋشىلار تاۋاردى رەسەي نارىعىنا دا، ءۇشىنشى مەملەكەتتەردىڭ نارعىنا دا كەدەرگىسىز جانە ءتيىمدى جەتكىزۋ ءۇشىن رەسەي اۋماعىنداعى ىشكى تەمىرجول تاريفتەرى قول جەتىمدى بولۋعا ءتيىس. تاعى دا قايتالاپ ايتامىن: ە ا ە و، ەڭ الدىمەن، ەكونوميكالىق ينتەگراتسيامەن، سودان كەيىن باسقا ماسەلەلەرمەن اينالىسۋى كەرەك»، - دەدى مەملەكەت باسشىسى.

ديقاندارمەن اڭگىمە بارىسىندا پرەزيدەنت جاقىندا بەلارۋس رەسپۋبليكاسىنىڭ باسشىسى الەكساندر لۋكاشەنكو قازاقستانعا وداقتاس مەملەكەتكە كىرۋدى ۇسىنعانىن اتاپ ءوتتى.

«مەن ونىڭ ازىلىنە لايىقتى باعا بەردىم. مەنىڭ ويىمشا، بۇعان ەشبىر قاجەتتىلىك جوق. ويتكەنى باسقا ينتەگراتسيالىق بىرلەستىكتەر، سونىڭ ىشىندە، ەڭ الدىمەن، ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق بار. يادرولىق قارۋعا كەلەتىن بولساق، بىزگە بۇل قارۋ قاجەت ەمەس. سەبەبى ءبىز يادرولىق قارۋدى تاراتپاۋ تۋرالى شارت پەن يادرولىق قارۋدى سىناۋعا تىيىم سالۋ تۋرالى شارتقا قوسىلدىق. ءبىز وسى حالىقارالىق قۇجاتتار اياسىنداعى مىندەتتەمەلەرگە ادال بولىپ قالا بەرەمىز»، - دەدى قاسىم-جومارت كەمەل ۇلى.

وسىدان كەيىن «قىزىلجار- ءسۇت» فەرماسىنا ات باسىن تىرەگەن پرەزيدەنتكە نىسانداعى ساۋىن سەحى جانە مال بورداقىلاۋ الاڭى كورسەتىلىپ، وسى كەشەندە قولدانىلاتىن ءسۇت ءوندىرۋ تەحنولوگياسى تانىستىرىلدى.

تاۋارلىق ءسۇت فەرماسىنىڭ ءبىرىنشى كەزەڭى 2020 -جىلى ىسكە قوسىلعان.

بىلتىر كاسىپورىنعا 366 ميلليون تەڭگە ينۆەستيتسيالىق سۋبسيديا بولىنگەن جانە گەرمانيادان سيممەنتال جانە گولشتين اسىل تۇقىمدى ءىرى قارا ساتىپ اكەلىنگەن.

فەرما 60 جەرگىلىكتى تۇرعىندى تۇراقتى جۇمىسپەن قامتاماسىز ەتىپ وتىر.

پرەزيدەنت سولتۇستىك قازاقستان وڭىرىندە مال شارۋاشىلىعى ونىمدەرىنىڭ ءوندىرىس كولەمىن ارتتىرۋعا مول مۇمكىندىك بار ەكەنىن اتاپ ءوتتى.

«ءبىز مۇنداي وندىرىستىك جوبالارعا مىندەتتى تۇردە قولداۋ كورسەتەمىز. الەۋمەتتىك- كاسىپكەرلىك كورپوراتسيالار ارقىلى جەڭىلدىكپەن كرەديت بەرۋ ءوز تيىمدىلىگىن كورسەتتى. ياعني، قارجىلاندىرۋ جاعىنان ماسەلە بولماۋعا ءتيىس. ءسۇت ءوندىرىسىن ءتيىستى دەڭگەيدە ۇيىمداستىرۋ كەرەك. بۇكىل ەل بويىنشا ءوز- ءوزىمىزدى ءسۇت ونىمدەرىمەن قامتاماسىز ەتەتىن دەڭگەيگە جەتۋىمىز كەرەك»، - دەدى مەملەكەت باسشىسى.

قاسىم-جومارت توقايەۆ سولتۇستىك قازاقستان وبلىسىنا جۇمىس ساپارى اياسىندا «ريمقازاگرو» قاعاز ونىمدەرىن شىعاراتىن فابريكانىڭ جۇمىسىمەن دە تانىستى.

ءوندىرىس ورنىن ارالاپ كورگەن قاسىم-جومارت توقايەۆقا فابريكا جۇمىسىنىڭ العاشقى ناتيجەسى تۋرالى باياندالدى.

«قاراپايىم زاتتار ەكونوميكاسى» باعدارلاماسى اياسىندا جوبانى سۋبسيديالاۋعا قارجى بولىنگەن.

قاعاز ونىمدەرى فابريكاسى - كوپسالالى «رادۋگا» كومپانياسىنا قاراستى كاسىپورىنداردىڭ ءبىرى عانا.

قازىرگى كەزدە ءوڭىر حالقىن جىل ون ەكى اي كوكونىس ونىمدەرىمەن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن جىلىجاي قۇرىلىسى ءجۇرىپ جاتىر.

«ريمقازاگرو» كاسىپورنىندا شامامەن 1,7 مىڭ ادام جۇمىس ىستەيدى. كاسىپورىن 37,7 گەكتار اۋماقتا حالىق تۇتىناتىن ءونىم وندىرۋمەن اينالىسادى.

بىلتىر جالپى سوماسى 7,6 ميلليارد تەڭگە بولاتىن 3,8 مىڭ توننا ءونىم وندىرگەن.

ءونىم ءتۇرى 730 دان استام، ولار قازاقستاننىڭ بارلىق وڭىرىندە ساتىلادى جانە رەسەيگە ەكسپورتتالادى.

مەملەكەتتىڭ قولداۋىمەن 2018 -جىلى تۇراقتاندىرۋ قورىنىڭ ونىمدەرى ساقتالاتىن كوكونىس قويماسى بار كوتەرمە- تاراتۋ ورتالىعى سالىندى.

قۋاتى جىلىنا 5 مىڭ توننا قاعاز ونىمدەرىن شىعاراتىن جاڭا ءوندىرىس ىسكە قوسىلدى. ينۆەستيتسيا كولەمى 2,5 ميلليارد تەڭگەدەن استى. زاۋىتتا 80 ادام جۇمىس ىستەيدى.

كارتون وندىرەتىن زاۋىت سالۋ جوسپارلانىپ وتىر. ينۆەستيتسيا كولەمى - 7 ميلليارد تەڭگە، ءوندىرىس قۋاتى - جىلىنا 10 مىڭ توننا. 100 جاڭا تۇراقتى جۇمىس ورنى اشىلماق.

قاسىم-جومارت توقايەۆ م. قوزىبايەۆ اتىنداعى سولتۇستىك قازاقستان ۋنيۆەرسيتەتىنە بارىپ، ءبىلىم بەرۋ، عىلىمي- زەرتتەۋ جۇمىستارمەن جانە جوعارى وقۋ ورنىن ودان ءارى دامىتۋ ستراتەگياسىمەن تانىستى.

ءبىلىم ورداسىنىڭ وقىتۋشىلارىمەن جانە ستۋدەنتتەرمەن اڭگىمە بارىسىندا پرەزيدەنت حالىقارالىق وزىق تاجىريبەنى ەنگىزۋ جانە ەلىمىزدە شەتەلدىك وقۋ ورىندارىنىڭ فيليالدارىن اشۋ قاجەت ەكەنىنە نازار اۋداردى.

«ءبىز جەتەكشى ۋنيۆەرسيتەتتەردى ەلىمىزدە فيليالدارىن اشۋ ءۇشىن شاقىرىپ وتىرمىز. رەسەيدىڭ تەحنيكالىق ۋنيۆەرسيتەتتەرىن ىنتىماقتاسا جۇمىس ىستەۋگە شاقىردىم. الماتىداعى قاز ۇ ۋ-دا فيزيكا- تەحنيكا جانە اتىراۋدا مۇناي- گاز سالالارى بويىنشا رەسەي ۋنيۆەرسيتەتتەرىنىڭ بولىمشەلەرى اشىلدى. جاقىندا سيان قالاسىندا بولدىم. ول جەردە دە قىتايدىڭ تەحنيكالىق باعىتتاعى جوعارى وقۋ ورىندارى ءوز فيليالدارىن ەلىمىزدە اشۋىنا مۇددەلى ەكەنىمىزدى ايتتىم. مۇنىڭ ءبارى بىزگە پايدالى. ويتكەنى، ءبىلىم حالىقارالىق ىنتىماقتاستىققا جول اشادى. بىلىمدە شەكارا بولمايدى. قارىشتاپ دامىپ كەتكەن ەلدەر بار. ارتتا قالىپ قويعان، ءبىراق وزىق مەملەكەتتەردى قۋىپ جەتۋگە تالپىناتىن ەلدەر دە بار. سوندىقتان، بۇل سالانىڭ پەرسپەكتيۆاسى زور. قازاقستان ءبىلىم سالاسىن دامىتۋ ءۇشىن الدىڭعى قاتارلى ەلدەردىڭ قاتارىنا قوسىلادى دەپ ويلايمىن. مەن سىزدەرگە ۇلكەن ءۇمىت ارتامىن»، - دەدى پرەزيدەنت.

مەملەكەت باسشىسى وڭىرگە ساپارى اياسىندا سولتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ ورتالىعىندا جاڭادان بوي كوتەرگەن س. مۇقانوۆ اتىنداعى قازاق سازدى-دراما تەاترىنا باردى.

پرەزيدەنت تەاتر عيماراتىن ارالاپ كورىپ، «ماعجان» پەساسىنان ءۇزىندى تاماشالادى.

سونداي-اق قاسىم-جومارت توقايەۆ مادەني وشاقتا قىزىلجار ولكەسىنىڭ زيالى قاۋىم وكىلدەرىمەن جانە قوعام بەلسەندىلەرىمەن اڭگىمەلەستى.

«بىرلىگىمىز ءارالۋاندىقتا. بۇل - ءبىزدىڭ ەڭ باستى ۇرانىمىز ءارى ۇستانىمىمىز. قازاق بولسىن، باسقا ۇلت بولسىن - ءبارىمىز ءبىر حالىقپىز. سوندىقتان، ءبارىمىز حالقىمىزدىڭ، ەلىمىزدىڭ وركەندەۋىنە قىزمەت ەتۋىمىز كەرەك. بارشاڭىزعا باق- بەرەكە تىلەيمىن. ءبىز ءاردايىم بىرگە بولامىز. العا قادام باسۋ ءۇشىن اۋىزبىرشىلىگىمىزدى، دوستىعىمىز بەن تۇراقتىلىعىمىزدى كوزدىڭ قاراشىعىنداي ساقتاۋىمىز كەرەك. ارينە، ەلىمىزدە الەۋمەتتىك- ەكونوميكالىق جانە قوعامدىق سيپاتتاعى ماسەلەلەر بار. پروبلەماسىز ەل بولمايدى. ءتىپتى، ەڭ دامىعان، باقۋاتتى ەلدەردە دە پروبلەما بار. ەگەر ەلدە ءتارتىپ بولسا، زاڭ قاتاڭ ساقتالسا، كوزدەگەن ناتيجەگە قول جەتكىزەمىز»، - دەدى پرەزيدەنت.

اۆتور:

مارلان جيەمباي