التايدىڭ ار جاعىنان كەلگەن ارۋ

استانا. قازاقپارات - اسىلىندە سەزىمسىز اقىن، مەلودياسىز مۋزىكا بولمايدى. ويتكەنى ادەمى اۋەن قانداي دا ءبىر وقيعانى ەسكە تۇسىرمەي-اق، كوكەيدە جۇرگەن كوپ تۇيتكىلدىڭ ءتۇيىنىن تارقاتا سالاتىن قۇدىرەتكە يە.

ال ۇزاق جىلدار بويى ساناڭنان كەتپەيتىن ءان - شىن ونەر. سەبەبى ول - وشپەيتىن، ولمەيتىن شىعارما. وعان ەشكىمنىڭ تالاسى جوق شىعار.

ادەتتە كلاسسيكانى ماڭگىلىك دەپ جاتامىز. ايتكەنمەن ادامنىڭ قۇلاعىنان كىرىپ، بويىن جاۋلاپ الاتىن ليريكالىق اندەر دە جەتىپ ارتىلادى. ونداي شىعارمالاردى الەمنىڭ كەز كەلگەن ەلىنىڭ ونەرسۇيەر قاۋىمى تىڭدايدى، وزىنشە سول تۋىندىمەن سىرلاسادى. تۇسىنەدى. تۇسىنەتىن سەبەبى، مۋزىكاعا ءتارجىمانىڭ كەرەگى جوق.

توقسانىنشى جىلداردىڭ حيتىنە اينالعان «التايدىڭ ار جاعىنان كەلگەن ارۋ» ءانىن ساعىنا تىڭدايتىن تىڭدارمان ءالى دە از ەمەس. ۋاقىتىندا شلياگەر انگە اينالعان شىعارمانىڭ عۇمىرى كەلتە بولمايتىنىن وسىدان- اق اڭعارۋعا بولاتىن سەكىلدى. اقىن-كومپوزيتور تىنىشباي راقىمنىڭ جۇرەگىن جارىپ شىققان تۋىندىنى ساكەن قالىموۆ ناقىشىنا كەلتىرە شىرقاعاندا «ءانشىسىن تاپقان ءان ەكەن» دەگەندەر كوپ بولعان. ارينە، اڭگىمە مايتالمان ماماندار حاقىندا عوي...

ءاننىڭ ىرعاعىنا ەلىتكەن ادام ءسوزىن تىڭداماي تۇرىپ-اق مەلوديادان الدەبىر قيماستىقتى تۇسىنە قوياتىنى داۋسىز. بۇل تۋىندىنى مۋزىكالىق تۇرعىدان وڭدەگەن، ارلەگەن ماماننىڭ دەڭگەيىنە دە بايلانىستى بولسا كەرەك. مۇندا ءبىر ازا بويىڭدى قازا قىلاتىنداي مۇڭ بولماسا دا، سارقىلماس ساعىنىشتىڭ سامالى ەسىپ تۇرعانىن بىردەن سەزەسىڭ. جانىڭدى بەيمالىم ءمولدىر مۇڭ تەربەپ تۇرعانداي بولادى.

«قيمايتىن جان ەكەنسىڭ

جات ۇياعا،

قارعام-اۋ كەز كەلدىڭ-اۋ قاپيادا، شىركىن». ءدال وسى ەكى تارماق سول ءبىر قيماستىقتى، ساعىنىشتى ودان ارمەن ۇستەمەلەي تۇسەتىنى داۋسىز. كاسىپقوي مۋزىكانتتار: «ءان العاشقى ەكى جولىمەن-اق تىڭدارماندى باۋلاپ الۋى كەرەك» دەگەندى ءجيى ايتىپ جاتادى. «التايدىڭ ار جاعىنان كەلگەن ارۋ» ءانىن تىڭداعان كەزدە مامانداردىڭ ءپالساپاسى راسىندا دا زور مانگە يە ەكەنىن تۇسىنە تۇسەسىڭ.

الەمنىڭ سەگىزىنشى كەرەمەتى نە ەكەنىن كىم ءبىلسىن؟ جاھاندىق كارتادا ەلىمىزدىڭ توعىزىنشى ورىندا تۇرعانىن ەسكەرسەك، تورتكۇل دۇنيەنىڭ توعىزىنشى كەرەمەتى ءبىزدىڭ ەل مە دەپ پايىمدايسىڭ. سارتاپ دالا، جۋساندى قىرىن كىم ساعىنباسىن؟ بۇل ءان دە سونداي ءبىر ماڭگىلىك ساعىنىشتىڭ ۆيزيت كارتاسى.

«ءموپ-ءمولدىر جانارىڭ-اي،

جاز ديدار جامالىڭ-اي،

قالدىم-اۋ ءتىل قاتا الماي،

قاراعىم-اي.

قاسىڭا بارا المادىم،

سەزدىڭ بە جان ارمانىم،

ەرىكسىز، قالقام

ساعان ءان ارنادىم.

ءسۇيسىندىم سىمباتىڭا،

قاباعىڭا

ۇقساتتىم اسقار التاي

مارالىنا، شىركىن»...

وتىز جىلدان استام ۋاقىت بۇرىن جازىلعان ولمەس اندەگى وسى شۋماقتارعا قاراپ وتىرىپ، جۇرت اتالعان تۋىندىنى عاشىق جۇرەكتىڭ عازالى دەپ ءتۇسىنۋى دە بەك مۇمكىن. ويتكەنى اندەگى «ءسۇيسىندىم سىمباتىڭا، قاباعىڭا» دەگەن تارماقتىڭ ءوزى اقىن جۇرەگىنىڭ اڭسار ارمانى مەن ماحابباتىنىڭ بەلگىسىندەي كورىنسە، «ۇقساتتىم اسقار التاي مارالىنا» دەگەن جول بەيمالىم، بەيتانىس ادامعا دەگەن ىنتىزارلىقتى ۇستەمەلەپ تۇرعانداي ويعا جەتەلەي تۇسەدى.

ۋاقىتىندا بۇل ءاننىڭ قىتايدان كەلىپ، تۋعان جەرىن قيماي ارتىنا قارايلاي بەرگەن ءامينا ەركەش قىزىنا ارنالعانى تۋرالى دەرەكتەر ايتىلعان. ءتىپتى سول قيماستىق كوزقاراستى سەزگەن اقىن تىنىشباي راقىمنىڭ ويىنا «قيمايتىن جان ەكەنسىڭ جات ۇياعا» دەگەن تىركەستىڭ ساپ ەتە قالعانىن دا تەلەۆيزيالىق باعدارلامالار ارقىلى ەسىتكەنبىز.

عاجاپ شىعارمانىڭ ماحابباتتان تۋماعانىن، تۇپكى ءمانى وزگە ەلدەگى قانداستاردى ەلگە شاقىرۋعا باعىتتالعانىن ايتقاندار دا از ەمەس. ايتكەنمەن، ماتىندەگى جۇرەك قىلىن شەرتەتىن جولدار مەن قيماستىقتى بەينەلەي تۇسەتىن تارماقتار اقىن جۇرەگىندەگى الدەبىر ساعىنىشتى سيپاتتاپ تۇعانداي كورىنەتىنى راس.

«باياندى بولسىن سەنىڭ

قۇشار باعىڭ

قولىڭدى قوش ايتىسىپ قىسا المادىم، شىركىن»، دەگەن تارماقتاردان قارىنداسقا دەگەن قۇرمەتتىڭ، ىزەت پەن ءىلتيپاتتىڭ لەبى ايقىن سەزىلەدى. ال «التايدىڭ ار جاعىنان كەلگەن ارۋ، جارق ەتىپ قاراعانىڭ ەمگە ءدارۋ، شىركىن» دەگەن تارماقتار ءاننىڭ فيشكاسى ەكەنىنە ەشكىمنىڭ تالاسى جوق.

مۋزىكا ءانى مەن ءسوزى گارمونيادا بولعاندا عانا تىڭدارماننىڭ جۇرەگىنەن وشپەيدى. اقيىق اقىن مۇقاعالي ماقاتايەۆتىڭ «وتىزدان اسىپ بارامىن» دەگەن ولەڭىن كوڭىلدى انگە اينالدىرىپ جىبەرگەندەر دە بار. ال اقيقاتىندا ادام وتىزدان اسقانىنا قۋانا ما؟ «اتتانعان اتا-انامنىڭ، ارتىنان ەرىپ بارامىن» دەگەندى كىم قۋانىپ ايتادى؟ ەشكىم! «التايدىڭ ار جاعىنان كەلگەن ارۋ» انىندە مۋزىكالىق گارمونيا بار. سونىسىمەن دە جۇرت جۇرەگىنەن وشپەيدى.

تابيعات مۇسىلمانقۇل

egemen.kz