جۇرەگىم كەپ سۇيەم دەسىن، سويلەسىن - دينارا مالىكوۆانىڭ ولەڭدەرى
2011 -جىلى «ۇركەر» جۋرنالىنىڭ جىل بويى جۇرگىزگەن «ۇركەر ءۇمىت» بايگەسىنە يە بولدى. م. ماقاتايەۆ اتىنداعى قوردىڭ دەمەۋشىلىگىمەن شىققان «ءتاڭىر سىيى» كىتابىنىڭ العى ءسوزىن حالىق اقىنى كۇلاش احمەتوۆا جازىپ دينارانىڭ پوەزياسى جونىندە وڭ پىكىرىن ءبىلدىردى. 2012-جىلى «قيالىما سيا الماعان ەكەنمىن...»، 2013 -جىلى «جاس تولقىن» سەرياسىمەن «گۇل قاۋىزىنداعى حاتتار» اتتى جىر جيناعى جارىق كوردى.
* * *
قايىرلى ءتۇن، قىمباتتىم!
تۇسىڭدە كور، ارمانىڭنىڭ بەينەسىن.
جۇرەگىم كەپ سۇيەم دەسىن، سويلەسىن.
ەسىمىمدى ايتىپ قويما، ابايسىز،
ۇيقىسىزدار ۇعىپ قويىپ جۇرمەسىن.
ساعىنىشتى جاراتپاعان كۇز ەتىپ،
ويلارىندى وقيىنشى تۇزەتىپ.
سەلت ەتپەسىن، سەلك ەتپەسىن كىرپىگىڭ،
يىعىڭدا وتىرايىن كۇزەتىپ.
«جانىم» دەيىن قۇلاعىڭا سىبىرلاپ،
ۇيىقتاپ جاتقان كەلبەتىڭنەن سىر ۇرلاپ.
سەنىڭ ءتانىڭ - ءبىر كورپەگە الدانىش،
مەنىڭ جانىم - تىنىشتىققا تىعىلماق.
شەرتىلمەگەن كۇيگە تولىپ كومەيىم،
ءتۇن لەبى بوپ شاشتارىڭنان وبەيىن.
ۇيىقتاپ قالشى، سان سۇراقتان ارىلىپ،
كىرپىگىڭە جۇلدىز تاعىپ بەرەيىن.
***
سەزىم بولعىم كەلەدى، ساعان عانا ىنتىزار،
ماحابباتتىڭ ماڭگىلىك بولاتىنى شىن شىعار...
ەرىن بولعىم كەلەدى، ساعان عانا ارنالعان،
ءۇمىت ءۇزىپ بەرۋشى ەم، ۇكى تاققان تاڭداردان!
كوزىڭ بولعىم كەلمەيدى، قاراپ قويساڭ گۇلدەرگە،
مەن قىزعانىپ قالام عوي، اقىلدى بوپ جۇرگەندە...
جۇرەك بولعىم كەلمەيدى، كوپ ادامنىڭ مۇڭى بار،
قۋانىشىم قايعىنىڭ قاناتىنا تىعىلار...
اۋا بولعىم كەلەدى، سەكۋندتارىڭ تاۋەلدى،
قاعازعا ەمەس، جانىڭا، جازۋشى ەدىم ولەڭدى!
ءوزىم بولسام دەپ ەدىم،ءبىر وزىڭە عاشىق قىز،
سۇيە بەرگىم كەلەدى، جىلاپ الىپ جازىقسىز...
***
ولەڭ قالىپ بارادى جولدارىمدا،
ءومىر كەتىپ بارادى ارمانىمدا.
ءبىر-اق كۇندە باقىتتى بولا سالدىم،
سول ءبىر جانعا عاشىق بوپ قالعانىمدا.
جۇلدىز قۇلاپ بارادى اسپانىمدا،
سەزىم بۇلاي سونبەيدى قاس-قاعىمدا!
سەن تۇرسىڭ، «كەلدىم عوي دەپ، ءسال كەشىگىپ»،
جۇرەگىمنىڭ ەسىگىن اشقانىمدا.
كۇندەر ءوتىپ بارادى كىرپىگىمدە،
ءتۇنىم جىلاپ تۇرادى تۇندىگىمدە.
تىنشىماعان جانىڭدى تىعىپ قويىپ،
سابىرلىقتىڭ سالماعى كوندىگۋدە!
قيال كۇلىپ قارايدى ميىعىنان،
توگىلگەن سەزىمىمدى جيىپ الام.
ءتاپ-ءتاتتى ساعىنىشقا سىر اشام دەپ،
بايقاماي جۇرەگىمە قۇيىپ الام!
***
تەرەزەنىڭ ار جاعىندا تاعدىرىم،
تەرەزەنىڭ بەر جاعىندا بار مۇڭىم.
ەركەلىگىم قالىپ قويدى ەرىنىڭدە،
بەسىگىمدە قالىپ قويدى بال كۇنىم.
تىنىشتىقتان تىنىسىڭدى ەستىدىم،
كوڭىلىمنىڭ كۇرمەۋ ءجىبىن شەش، كۇنىم!
قانداي جاقسى، ۇيىقتاي الام سەنسىز-اق،
جالعىز توسەك جايىلعاندا كەشقۇرىم.
كۇندەرىمدە تىرشىلىكتىڭ كۇيبەڭى،
جۇرەگىمدە جىرلار عانا سويلەدى.
ءون بويىما ءومىر اكەپ سىيلاعان،
سۇيەر بولساڭ كوكتەم قۇساپ ءسۇي مەنى!
ءساۋىر بولىپ تاڭدارىما تۇراقتا،
جاۋىن بولىپ، جانىم مەنى جىلاتپا.
كوز الدىمدا ءسونىپ جاتىر ساعاتتار،
ءدال وسىلاي ساعىندىرىپ سىناتپا!
***
بۇگىن دە تاڭ اتتى،
بۇگىن دە جۇرەگىم سوعىپ تۇر.
كۇن شىعىپ تىرشىلىك تاراتتى،
كوكتەم كەپ، كوگىمە قونىپ تۇر.
بۇگىن دە ساعىنۋ،
حات كۇتەم، جاشىكتى تەكسەرىپ،
كۇندەردە بولسا عوي جاڭىلۋ،
.. بىردەڭە دەي سالشى ەسكەرىپ.
تۇندەگى مۇڭدارىم،
ويانىپ تىكتەيدى ەڭسەسىن،
سەنى ءالى سۇيەدى بۇل-جانىم،
كەلەم دەپ، سەندىرىپ كەتكەسىن.
تاعى دا ءوزىممىن،
مەن سەنى ۇندەمەي ساعىندىم،
ايمالاپ تۇراتىن كوزىڭنىڭ،
ءدال مەندەي، جارقىلىن تانىر كىم؟
***
جەر باسىپ جۇرەتىن پەندەمىن،
جەردەن ءسال بيىكتەۋ جانىم بار.
ماڭگىلىك قايعىعا سەنبەدىم،
ماڭگىلىك ماحاببات تابىڭدار!
ءومىر دە قايتارار بەتىڭدى،
باسىلا قويماسا جەلىگىڭ.
ءدال وسى ءومىرىم سەكىلدى،
راسىندا سۇيەدى مەنى كىم؟
باقىتتى جوعالتىپ الام دا،
باقىتسىز شاقتارعا توقتالام.
كىنامدى جاسىرىپ قالامعا،
اللا دەپ اسپانعا اقتالام.
كوز جاسىم قۋانىش حاتتارىم،
كۇلكىمدە عۇمىردىڭ ولشەمى.
ومىرشەڭ ولەڭدەر جاتتادىم،
كوتەرىپ جۇرسەم دەپ ەڭسەنى.
تاعدىردا ءبىر تىلسىم سىر بارىن،
ۇعىندىم سەن كەلىپ وپكەندە.
جانىمدى جەتەكتەپ جىلدارىم،
اكەتىپ بارادى كوكتەمگە...
جالعان دەپ اتالار جارىقتىڭ،
ساۋلەسىن جۇتۋمەن كەلەمىن.
ومىردەن ولەڭدى تانىپپىن،
ولەڭىم ولمەسە دەپ ەدىم...
***
مەن سۇيسەم، سۇيەمىن ورتەنىپ،
كىرپىگىڭ ىشىنەن گۇل تەرىپ.
توسەگىم جيىلماي كۇتەمىن،
سەنبەسەڭ كوزىڭمەن كور كەلىپ!
مەن سۇيسەم، سۇيەمىن ساعىنىپ،
كۇدىكتەن، قايعىدان ارىلىپ.
ەرنىمدى ەرنىڭە قوندىرىپ،
جولىڭدى كۇتەمىن زارىعىپ.
كەيبىرەۋ جۇرسە دە ءسوز قىلىپ،
كوزىڭدە تۇرامىن ۇزدىگىپ.
مەن قۇشسام، جانىمدى جايامىن،
ايەلدىڭ الەمىن سەزدىرىپ!
قايتەمىن جاراتسا وت قىلىپ،
جالعاندىق بويىما-جات قىلىق.
مەن سۇيسەم سۇيۋدى ۇيرەتەم،
ءلاززاتتىڭ باعاسىن ۇقتىرىپ!
جانىما كەپ جاسىرىنىپ تۇنمەن،
جۇرەگىمنىڭ تەرەزەسىن قاعاسىڭ.
سەندىك بولۋ ساناما دا سىڭبەگەن،
قۇشاعىمدا عاناسىڭ.
تىنىشتىقتا تىرلىك ەتىپ جۇرەسىڭ،
ۇندەمەيتىن الەمىمنىڭ ىشىندە.
ساعان سىرتتاي تاۋەلدىمىن بىلەسىڭ،
مەيلى، مۇلدەم تۇسىنبە...
اسپاننىڭ دا ار جاعىندا ارمانىم،
قارا جەردىڭ تامىرىنا جالعانعان.
ءومىر ءوزى شەشەر دەدىم قالعانىن،
شەشۋى جوق بولعاننان!
ءسۇيىپ تۇرىپ بەزىنگىم دە كەلمەيدى،
كوڭىلىمنىڭ سەن بىلەتىن كۇيى بار.
جاراتقاندى پەندەسىنە كەڭ دەيدى،
ۋاقىتتىڭ دا سىيى بار!
شىن ءسۇيۋدىڭ سوڭى ۇيلەنۋ دەمەيمىن،
ايتىلمايتىن سىرىم بولىپ قالماشى.
كورىنبەي كەپ كۇندەرىڭە تۇنەيمىن،
... جىرلارىمنىڭ جالعاسى...
***
نە دەيمىن جانىم ساعان؟
ساعىنىپ قالدىم دەسەم،
كۇيىمدى كورەسىڭ بە؟
كوكتەمدە توڭدىم دەسەم،
مەيىرىم توگەسىڭ بە؟
وڭاشا ءجۇرمىن دەسەم،
ىزدەپ كەپ تاباسىڭ با؟
سەنسىز-اق كۇلدىم دەسەم،
قىزعانىپ قالاسىڭ با؟
ۇمىتىپ بار كىناڭدى،
«سۇيەم» دەپ سىبىرلايمىن.
سەن تىڭدار سول ءبىر ءاندى،
مەن ايتىپ ىڭىلدايمىن.
ەرتەڭ- اق كەلەر دەيمىن،
ەڭسەمدى تۇسىرە الماي...
جۇرەك بوپ ەلەڭدەيمىن،
ءوزىمدى تۇسىنە الماي...
***
كۇن بولىپ سىناپ ەم، ەرىدىم،
كوگىمە شىعاردى سەنى كىم؟
نوسەر بوپ توگىلدىم ءبىر دەمدە،
اق بۇلتتاي ارىڭدى كوردىم دە...
اي بولىپ سىناپ ەم، الداندىم،
ءجۇزىمدى جاسىرىپ قارماندىڭ...
سەزىم بوپ سىن ايتقىم كەلمەدى،
سەندىرىپ جۇرگەن سوڭ سەن مەنى...
جۇرەك بوپ، ءجۇرمىن عوي دۇرسىلدەپ،
جاۋراسا جىلىنىپ ءجۇرسىن دەپ...
حات بولىپ كوزىڭە اسىقتىم،
سەن بولساڭ جاۋاپسىز جاسىتتىڭ...
ءتۇن بولىپ سىناپ ەم، تۇنەردىڭ،
...مەن ساعان جاي عانا بىرەۋمىن...
***
ساعىنىنىشتىڭ بولار ما ەكەن ولشەمى،
قايدا ءجۇرسىڭ، جۇرەگىمنىڭ بولشەگى؟
كوزدەرىڭنەن قيالىڭدى قۇلاتىپ،
اكەتتى مە، جەل سەنى؟
قايدا ءجۇرسىڭ، مەكەنىڭ دە بەيمالىم،
سۇيەر بولساڭ ءوزىڭ كەلىپ، ءسۇي، جانىم!
تاعدىرىڭدى بۇيىرماعان قايتەيىن،
سەزىمىڭدى قي، جانىم!
قايدا كەتتىڭ، ساعىنىشقا اينالىپ،
كورىنبەي-اق، ءجۇرمىن ساعان بايلانىپ.
سەنى اڭساعان تۇندەرىمدى سەزبەدىڭ،
جۇرسە دەپ ەم ويعا الىپ.
مەن سەندەگى سابىرلىقتى تانىدىم،
تەرەزەمە تۇرىپ الدى تاعى مۇڭ.
باقىت بولىپ ءجۇر ەكەنسىڭ قاي جەردە،
جانارداعى جارىعىم؟
***
داۋىسىڭ كوڭىلدى،
كۇندەرىڭ شۋاقتى كورىندى...
سالقىنداۋ سالەممەن قوشتاستىڭ،
وزگەرتپەي ءوڭىڭدى...
ويىمنان ۇيالدىم،
سەن قالاي سەزىمگە سيا الدىڭ؟
...ىشىمدە ۇلىعان قىزعانىش،
الدىڭدا ۇياڭمىن...
سەندە جوق ۇمتىلىس،
حاتىڭ دا، حابارىڭ تىم-تىرىس.
جالعىزدىق جانىما جات ەمەس،
كۇلكىمدە- كۇرسىنىس...
ازىرگە شۇكىرمىن،
جۇرەكتىڭ جاسىنا جۇتىلدىم...
ءلاززاتتىڭ ازابى وسى ما،
تۇنىڭە تۇكىردىم!
قايتەمىن وكىنىپ...
ءجۇر دەمە «ارىنا» بەكىنىپ...
سەن جانە مەن سۇرگەن بۇل ءومىر،
ءتاپ-ءتاتتى وتىرىك!
***
سۋسىپ ءتۇسىپ جانگۇلىم،
اق بۇلتتاردا قالعىدىم.
كىرپىگىمدە جۇلدىزدار،
جەلگە قونىپ بار مۇڭىم...
قيالدارىم جىگەرسىز،
بالكىم ايتسام، كۇلەرسىز...
ويلارىمنىڭ ەسى جوق،
...تاعى ءبىر كۇن تۇنەرسىز؟...
مەزگىلدىڭ قاي، كەشى مە؟
نەلەر ءتۇستى ەسىڭە؟
جالىنىشىم جاۋاپسىز...
...اسىعاسىز نەسىنە؟
ءتانىم ۇيىقتاپ بارادى،
جانىم - قالدى جارالى.
تەرەزەمدە اي جاتىر،
توسەگىمنەن توڭادى.
...قازىر كەتسەڭ، كەلمەڭىز!
ساعىنار دەپ سەنبەڭىز.
ءتۇنىڭىزدى تۇنەرگەن،
...بىلمەيم... مەنسىز، ەمدەڭىز!
مىناۋ... بەلبەۋ، ساعاتىڭ،
قامىقتىردى اۋ، قارا ءتۇن.
باقىتتىسىڭ مەنەن سەن،
باعىتىڭ بار باراتىن.
ۋاقىت نەتكەن كەلتە ەدى،
ۇنسىزدىك كۇي شەرتەدى...
تانىمە ەمەس، جانىما
...ايالداساڭ قايتەدى؟
* * *
تۇنگى كلۋب
تۇنگى كلۋبتىڭ جەلگە اشىلىپ ەتەگى،
جەلبەڭ-جەلبەڭ ەتەدى!
«مەن دە،
انشەيىن...
كىرىپ-شىقسام نەتەدى؟!» -
ءجا!
جەتەدى!
جەتەدى!
قۇپيا-ءومىر جالاڭاشتانىپ قارادى،
تىلسىمىنا ءتانتى ەتىپ!
ايەل - ارىم جانىشتالىپ بارادى،
بۋرا سانى جارق ەتىپ!
اڭعا اينالىپ ادامزاتتىڭ بالاسى،
جەمتىگىنە قارايتىنداي تامسانىپ.
حايۋاندىقتىڭ حارام تۇنعان قالاسى،
جاتسىنبايدى - قارسى الىپ!
كۇڭ پۇلدايتىن، قۇل ساتاتىن بازارى،
تازالىقتان جەرىنگەن!
تۇنگى كلۋب ولگەن تاندەر مازارى،
توزاعىنا تەلىنگەن!
بەزىنبەيتىن، سەزىنبەيتىن سوقىرلار،
لاستىعىڭا تۇكىردىم!
...كىرمەي،
كەتىپ قالۋىما -
حاقىم بار،
شۇكىر؟!
شۇكىر؟!
مەن -
ازىرگە شۇكىرمىن!..
***
كوڭىلدى سۇيرەتىپ ەسكىرگەن،
كۇنانىڭ كوزىنە كوشتىم مەن.
تاعى دا ءتۇن دەدىم كىنالى،
***
كەشىرىم سۇراماي ەشكىمنەن.
باقىتتى بولۋعا بەتتەگەم،
اي جۇزىن جاسىردى بۇلتپەنەن.
ءوزىڭدى جەك كورگىم كەلدى دە،
ءسوزىڭدى ۇمىتتىم «كۇت» دەگەن.
قىزعانىش كورىندى قىلتيىپ،
گۇل-ءۇمىت ءدىر ەتتى ءبۇرسيىپ.
كوزىمدى جۇمدىم دا كۇرسىندىم،
وزگە جان ەرنىمنەن تۇر ءسۇيىپ!
كىنانى ىزدەمەي وزگەدەن،
وسىلاي قوشتاستىق ءبىز دەگەن.
كۇز بولىپ سارعايىپ قالعانمىن،
مەن ەندى، كور ەندى وزگەرەم!
2012- جىل
دينارا مالىكوۆ
