وتانداسىمىز الەمدەگى ەڭ بەدەلدى عالىمدار رەيتينگىنە ەندى

استانا. قازاقپارات - گۋميليەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى، فيزيكا- ماتەماتيكا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى راتباي مىرزاقۇلوۆ «الەمدەگى ەڭ بەدەلدى عالىمداردىڭ» رەيتينگىنە ەندى.

بۇل كورسەتكىشتى جىل سايىن امەريكا قۇراما شتاتتارىنىڭ ستەنفورد ۋنيۆەرسيتەتى ساراپشىلارى جاساپ شىعارادى. وندا الەۋمەتتىك جەلىدە ەڭ كوپ قارالىپ، سىلتەمە جاسالعان ەڭبەكتەر سارالانادى.

قازاقستاندىق عالىمنىڭ «مىرزاقۇلوۆ تەڭدەۋى» مەن «مىرزاقۇلوۆ گراۆيتاتسياسى» دەپ اتالاتىن ەڭبەكتەرى شەتەلدىك مامانداردى قىزىقتىرىپ وتىر. ستەنفورد ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ساراپشىلارى بۇل رەيتينگتى Elsevier (ەلسيەۆير) عىلىمي باسپاسىنىڭ سوڭعى مالىمەتتەرىنە سۇيەنە قۇراستىرادى. وندا الەمدەگى ەڭ ۇزدىك عالىمداردىڭ ەڭبەكتەرى ەكى سانات بويىنشا باعالانادى. بىرىنشىسىنە، بۇكىل ەڭبەك جولىندا جۇمىستارىنا ەڭ كوپ سىلتەمە جاسالعان عالىمدار ۇسىنىلسا. ەكىنشىسىنە، سوڭعى جىلدارى جاساعان ەڭبەگىنە كوپ سىلتەمە جاسالعان ويشىلدار باعامدالادى . وسىلايشا، اكادەميك راتباي مىرزاقۇلوۆ استروفيزيكا- گراۆيتاتسيا- كوسمولوگيا بويىنشا زەرتتەۋلەرى ءۇشىن بىردەن قوس تىزىمگە ەندى.

راتباي مىرزاقۇلوۆ، فيزيكا- ماتەماتيكا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور:

- دۇنيە جۇزىندە ەكى پايىزعا كىرۋ دەگەن ءسوز ، عىلىم دەگەن بۇل ءبىر كونكۋرەنتسيا ءبىر- بىرىمەن. سول بۇكىل دۇنيەجۇزىنىڭ مەملەكەتتەرى بار ەۋروپا مەملەكەتتەرى، امەريكا جاعىنىڭ مەملەكەتتەرى، ازيانىڭ ۇلكەن مەملەكەتتەرى بار سولاردىڭ بۇكىل عالىمدارىمەن كونكۋرەنتسياعا ءتۇسىپ، سونىڭ الدىنعى جاعىنا شىعىپ ەكى پايىزىنا كىرۋ دەگەن ول ءبىز ءۇشىن ۇلكەن مارتەبە. ول سۋبەكتيۆسىز جاڭاعى وبەكتيۆتىك باعا ءبىز ءۇشىن بەرىلگەن.

1998-99 -جىلدارى امەريكالىق عالىمدار پلانەتانىڭ ۇدەمەلى تۇردە كەڭەيىپ بارا جاتقاندىعىن دالەلدەيتىن ماقالالاردى جارىققا شىعارا باستايدى. ول پىكىر قايشىلىعىن تۋىنداتىپ، ەسكپەريمەنت تۇرىندە دالەلدەنسە دە، تەوريادا ەشكىم دالەلدەي المايدى. بۇكىل الەم ويشىلدارى نازارعا العان ءىلىمدى، قازاقستاندىق عالىم راتباي مىرزاقۇلوۆتا زەرتتەيدى. ناتيجەسىندە، ول ەينشتەيننىڭ كەڭىتىلگەن تەورياسىن جاساپ شىعارادى. فيزيك ءوز ەڭبەگىن «مىرزاقۇلوۆ گراۆيتاتسياسى» دەپ اتايدى. ءدال وسى ەڭبەك شەتەلدە تانىمالدىلىققا يە بولىپ، باسىلىمدارىندا 10-نان اسا ماقالا جازىلعان.

قوبلاندى ەرجانوۆ، ە ۇ ۋ ''جالپى جانە تەوريالىق فيزيكا'' كافەدراسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى:

- مىرزاقۇلوۆتىڭ تەورياسى بارلىق مىندەتتەردى وتە قىزىقتى تۇردە سيپاتتايدى. ول ناقتى دالەلدەنىپ جازىلعان. ونى ءار ءتۇرلى ەلدىڭ عالىمدارى بەلسەندى تۇردە زەرتتەۋدە، سوندىقتان ول الەمدەگى ەڭ بەدەلدى عالىمداردىڭ، ەڭ كوپ سىلتەمە جاسالعان عالىمدارىنىڭ تىزىمىنە ەندى. بۇگىندە راتباي مىرزاقۇلوۆ 400-دەن استام عىلىمي جۇمىستىڭ اۆتورى. ونىڭ 300-دەن استام ماقالاسى شەتەلدىك باسپالاردا جاريالاندى.

www.24.kz