ا ق ش اۆسترالياعا اتوم قايىقتار بەرەتىن بولدى

استانا. قازاقپارات- الەمدەگى گەوساياسي احۋال ۋشىعىپ بارادى. وسىعان بايلانىستى ا ق ش، اۆستراليا مەن ۇلى بريتانيا باسشىلارى ءۇشجاقتى كەزدەسۋ وتكىزدى. سان- ديەگو قالاسىنداعى باسقوسۋدا اڭگىمە ازيا- تىنىق مۇحيتى وڭىرىندەگى قاۋىپسىزدىك توڭىرەگىندە ءوربىدى.

ءسويتىپ، القالى جيىن قورىتىندىسى بويىنشا اۆسترالياعا اسكەري اتومدى سۇڭگۋىر قايىقتار بەرىلەتىن بولدى.

كەزدەسۋ قورىتىندىسى بويىنشا ا ق ش اۆسترالياعا 3 اتومدىق سۇڭگۋىر قايىعىن ساتاتىن بولدى. بۇل 2030 -جىلدان كەيىن ىسكە اسىرىلادى. ودان بولەك تاراپتار سۇڭگۋىر قايىقتاردىڭ ورتاق ءوندىرىسى تۋرالى كەلىستى.

دجو بايدەن، ا ق ش پرەزيدەنتى:

- ءبىزدىڭ ىنتىماقتىمىزدىعىمىزدىڭ ارقاسىندا ازيا- تىنىق مۇحيتى ايماعى ەركىن ءارى اشىق ءوڭىر بولىپ قالا بەرمەك. بىردەن ءبىر ماڭىزدى جايتتى ايتا كەتەيىن. قايىقتاردا يادرولىق قارۋ بولمايدى. دەسە دە سۇڭگۋىر قايىقتاردا اتومدىق كۇشتىك قوندىرعىلار بولادى. سونىڭ ارقاسىندا سۋ كولىكتەرى دىبىس شىعارمايدى. تيىسىنشە ولاردى انىقتاۋ جاعى قيىندايدى.

ريشي سۋناك، ۇلى بريتانيا پرەمەر- ءمينيسترى:

- كەيىنگى ءبىر جارىم جىلدا جاھاندىق قاۋىپ- قاتەرلەر كۇشەيە ءتۇستى. ۋكرايناداعى جاعداي، قىتاي اسكەرى بەلسەندىلىگىنىڭ ارتۋى، يران مەن سولتۇستىك كورەياداعى تۇراقسىزدىق - مۇنىڭ ءبارى الەمدەگى احۋالدى شيەلەنىستىرىپ وتىر.

قىتاي جاعى سۇڭگۋىر قايىقتارعا قاتىستى باستاما جونىندە مالىمدەمە جاسادى. بەيجىڭ اۆستراليا، ا ق ش پەن ۇلى بريتانيا حالىقارالىق قاۋىمداستىق تالاپتارىن ەلەمەي وتىرعانىن ايتىپ، مۇنى يادرولىق قارۋدى زاڭسىز تاراتۋ دەپ باعالادى.

ۆان ۆەنبين، قىتاي س ءى م رەسمي وكىلى:

- اتومدىق سۇڭگۋىر قايىقتار مەن اسكەري تەحنولوگيالار سالاسىنداعى سەرىكتەستىك، كەيبىر ەلدەردىڭ «قىرعي قاباق سوعىس» ادەتىنەن ارىلا الماۋىنىڭ سالدارى. بۇل ايماقتىق تۇراقتىلىققا تەك كەسىرىن تيگىزەدى.

وسىدان كەيىن اۆستراليا قىتايعا ورتاق باسپا ءسوز ءماسليحاتىن وتكىزۋدى ۇسىندى. الايدا ەكىنشى تاراپ ءالى جاۋاپ قايتارعان جوق. اۆستراليا بيلىگى كەيىنگى اپتادا وڭتۇستىك- شىعىس ازيا جانە تىنىق مۇحيتى ەلدەرىنىڭ باسشىلارىنا ءجيى حابارلاسقانىن ايتادى. وسىلايشا ولارعا سوڭعى كەلىسىم جايلى قۇلاعدار ەتپەك بولعان.

ريچارد مارلەس، اۆستراليانىڭ قورعانىس ءمينيسترى:

- ءبىزدىڭ كورشى ەلدەردەن، جالپى بۇكىل الەمنەن جاسىراتىن تۇگىمىز جوق. نە ىستەپ جاتقانىمىزدى جانە ونى نە ءۇشىن جاساعانىمىزدى ءبىلسىن دەيمىز.

جالپى كەيىنگى 70 جىلدا العاش رەت ا ق ش ءوزىنىڭ يادرولىق قوزعالتقىشتار تەحنولوگياسىمەن وزگەلەرمەن بولىسكەلى وتىر. سوڭعى رەت مۇنداي كەلىسىم 50-جىلدارى ۇلى بريتانيامەن جاسالعان ەدى.

www.24.kz