قىتايدان کوشىپ کەلگەنىمىزگە ەلۋ جىل تولدى - گۇلعايشا ەڭسەنوۆا
سول جىلى 22- ساۋىردە ساباققا کەلدىک. مەن 7 سىنىپتا وقيمىن. ءبىر ساباقتان کەيىن مەکتەپ اۋلاسىندا جيىن بولدى. مەکتەپ ديرەکتورى نياز اعاي: «بالالار ەل-جۇرت بەتىن»سوۆەتکە«، ياعني قازاقستانعا بۇرىپ وتىر. بۇگىن ساباق بولمايدى. قۇجاتتارىڭدى سىنىپ جەتەکشىلەرىڭنەن الىڭدار. قازاقستانعا بارعاندا ءبىلىمدى ودان ءارى جالعاستىراسىڭدار»، - دەپ جيىندى تەز اياقتادى.
ۇيگە کەلسەم، ونداعىلار جولعا تاماق پىسىرىپ ابىگەر ەکەن. تاڭعى 6 دا ەل قوزعالدى. کۇدىك کوپ. شەکارادان وتەمىز بە، وتپەيمىز بە، بەلگىسىز. قارت ادامدار، جۇکتى ايەلدەر، سابيلەر 7-8 ارباعا وتىردى. قالعان ادامدار جاياۋ. 10-15 شاقىرىم قالعاندا بەلسەندىلەرى کوشتى توقتاتتى. «کوشەمىز، بەتىمىز - اتا-جۇرت» دەپ حالىق شۋلاپ کەتتى. شەکارا سىمدارى تولىق الىنىپ تاستالعان ەکەن. قىتاي شەکاراشىلارى - بەر جاقتا، ال کەڭەس شەکاراشىلارى ار جاقتا کۇزەتتە تۇر. ءبىراق ەشقانداي ارتىق قيمىل بايقالمايدى. «قاراکىتاپ» دەگەن شاعىن وزەننەن ءوتىپ، تاۋ بوکتەرىن جاعالاي اشىق الاڭعا ورنالاستىق.
بىزدەن باسقا دا سوۆەتکە قاراي شاۋەشەک تۇسىنان وتکەن سان مىڭ ادام بار. کەش باتتى. مالدىڭ شۋى، ءيتتىڭ ۇرگەنى ۇيقىمىزدى اشىپ جىبەردى. اۋىل-اۋىل بولىپ تاماقتانىپ، ءتورت کۇن شەکارادا جاتتىق. سودان نە کەرەک، ماشيناعا وتىرعىزىپ اياگوز قالاسىنداعى وزەن بويىنا جايعاستىردى. ودان کەيىن پويىزبەن سەمەي قالاسىنا اپاردى. ءبىز قازاقستانعا تۋىستاردان 6 وتباسى کوشىپ کەلدىك. جارما اۋدانىنىڭ «کەزەڭسۋ» اۋىلىنا ورنالاستىق. ءاربىر ءۇي کەشکە قوناققا شاقىرادى. اکەم، شەشەم ۇشەۋمىز قاليەۆ دەگەن کىسىنىڭ ۇيىندە تۇراقتادىق. سوعىس ارداگەرى ەکەن. قۇراق ۇشىپ جاقسى كۇتتى. سول جىلدان باستاپ ەرەسەکتەرىمىز جۇمىسقا کىرىسىپ، کوپ ۇزاماي اعايىندى ورازباق، دۇکەنباي، ورالباي ەڭسەنوۆتەر سەمەي ءوڭىرىنىڭ اتاقتى شوپاندارى اتاندى. 100 ساۋلىقتان 136 عا دەيىن ءتول الىپ، زەينەتکە شىققانشا کەڭەس وداعىنىڭ کوپ ناگرادالارىن الدى. بۇل کۇندە جۇماتاي ەڭسەنوۆ شار قالاسىندا تۇرىپ جاتىر.
مەن ەلگە کوشىپ کەلگەن کەزەڭدى ەشۋاقىتتا ۇمىتپايمىن. بىردەن 8-سىنىپقا باردىم. ەرەگەسکەندەي ءبىرىنشى ساباق ورىس ءتىلى بولدى. ءبىر ءسوز ۇقسام بۇيىرماسىن. ەکىنشى ساباق - قازاق ءتىلى. «سەن، بالا، ارىپتەردى بىلمەيسىڭ. الدىمەن ارىپتەردى جاتتا»، - دەپ نۇرامبەک اعاي 1-سىنىپتىڭ الىپپەسىن قولىما ۇستاتتى. قوسىمشا مۇعالىمدەر ءبولىندى. ماتەماتيکادان وتە جاقسى بولدىم. تەک «5» الىپ ءجۇردىم. ورتا مەکتەپتى 1967- جىلى ويداعىداي ءبىتىردىم. الماتىعا ءبىلىم ىزدەپ کەلىپ قىز پ ي-دەن ءبىر-اق شىقتىم. ارينە، ءوزىم جاقسى کورەتىن ماتەماتيکا فاکۋلتەتىنە وقۋعا ءتۇستىم.
جوعارى وقۋ ورنىن ءبىتىرىپ، 1971- جىلدان باستاپ جارما اۋدانى «قوڭىربيىک» ورتا مەکتەبىندە ۇستاز بولىپ ەڭبەک ەتتىم. ەڭبەگىم باعالانىپ، «قازاق س س ر حالىق اعارتۋ ىسىنىڭ وزىق قىزمەتکەرى» اتاندىم. بۇل کۇندە زەينەتکەرمىن.
گۇلعايشا ەڭسەنوۆا
دەرەککوز: «جاس الاش» گازەتى. 2012-جىل