روزا مۇقانوۆا. ادەبيەتى جوق ەلدىڭ كينوسى دا، تەاترى دا بولمايدى
«ادەبيەت ەش پايدا اكەلمەيدى، قىپ-قىزىل شىعىن. جازۋشى ءوز كۇنىن ءوزى كورسىن! قالاماقى دەگەن نە پالە؟.. ول كەڭەستىك جۇيەگە ءتان يدەولوگيا، شەت ەلدە قالاماقى دەگەن جوق، ەندەشە بىزدە دە قالاماقى بولمايدى» دەستى.
تاۋەلسىزدىككە، ازاتتىققا عاسىرلار بويى قىزمەت ەتكەن ادەبيەتتىڭ ءداۋىرى تاۋەلسىز ەل بولعان ساتتە وسىنداي ناۋقاننىڭ قۇربانى بولا باستادى.
اسىلىندا، ادەبيەت ارقىلى ۇلت ءوز تاريحىنان، سالت-داستۇرىنەن اينىماي، اداسپاي كەلگەن ەدى. قۇنى كوك تيىن بولعان سوڭ ادەبيەت ارزاندادى، بەدەلى ءتۇستى. ادەبيەت ارناۋ جازاتىن ارزان الاڭعا اينالدى. بىرتىندەپ ادەبيەتتەن وقىرمان، تەاتر مەن كينودان كورەرمەن اجىراي باستادى. سىرتتان اعىلىپ كەلىپ جاتقان وزگەنىڭ ارزان تاڭسىعىنا تاڭداي قاعىپ، تويىمسىزدانا ءسىمىرۋ بەلەڭ الدى.
ادەبيەتتەن قىزعانعان ورىندى وزگەنىڭ «ونەرى» جايلاي جونەلدى. وزگە مادەنيەت، وزگە ءداستۇر سىعالاپ كەلىپ، سىنالاپ ورىن الدى. ەندى ءتول مادەنيەتىمىز بوساعادا، وزگەنىڭ مادەنيەتى تورگە وزدى. حالىق ويبايلاعانىمەن قولىنان نە كەلەدى، رۋحانياتىڭىز قۇلدىراعاننان قۇلدىراپ، شىڭىراۋعا كەتتى.
كىتاپ ساتاتىن دۇكەندەر جەكەشەلەنىپ، اراق-شاراپ ساتاتىن دۇكەندەرگە اينالدى. باسپا سالاسىنىڭ جۇيەسى ءبىرجولا جۇتىلىپ كەتتى. اۆتورلىق قالاماقىعا «اۆتورلىق قوعام» دەگەن يە بولدى.
بۇل قوعام اۆتوردىڭ قالاماقىسىن قاندالاداي سورىپ، سوڭعى بەس جىلدا قارا باقىر دا تولەمەيتىن بولعان. كۇللى قازاق مادەنيەتىندەگى شىعارماشىلىق تۇلعالارىنىڭ ەڭبەگىن (تەاتر، كينو، مۋزىكا ت. ب.) قالاماقىسىن ءوز قىزىعىنا مالدانىپ ۇلگەردى.
قازىر «اۆتورلار قوعامىنىڭ» ءتورايىمىن شىراقپەن ىزدەسەڭىز دە تاپپايسىز. ءبىراق اۆتورلار قاراجاتى اتالمىش قوعامعا ءالى دە تولاسسىز قۇيىلۋدا. بۇرىن دراماتۋرگتەر اي سايىن سپەكتاكلدەن تۇسەتىن 12 پايىزدىق قالاماقىمىزدى الىپ تۇراتىن ەدىك. قازىر قاراجاتىمىزدى جاسىرىپ-پايدالانۋ «ويىنى» بەلەڭ العان. مۇنداي شەكتەن شىعۋ، زاڭ تالاپتارىنىڭ ورىندالماۋى قوعامعا كەرى اسەرىن تيگىزە بەرەدى. شىعارماشىلىق تۇلعالار تۇرالاپ قالعالى قاشان...
ۇلت ادەبيەتى مەن ونەرىنە قولداۋ كورسەتىپ وتىرعان «امانات» پارتياسى وسىنداي ولقىلىقتى جونگە سالار دەگەن ءۇمىت بار. سەبەبى پارتيا ءتوراعاسى ەرلان جاقان ۇلى قوشانوۆتىڭ كوركەم ادەبيەتتى (پروزا، پوەزيا، دراماتۋرگيا) دامىتۋداعى ىقپالى جاستاردىڭ قولداۋىنا يە بولدى.
«امانات» پارتياسى بۇل جولعى باعدارلاماسىنا اۆتورلىق قۇقىق، اۆتورلىق قالاماقى قورعالاتىن زاڭنىڭ باستاماشىسى بولسا دەگەن ۇسىنىسىمىزدى جەتكىزگىمىز كەلەدى.