كاسپي ارالدىڭ تاعدىرىن قايتالاۋى مۇمكىن بە - تاۋەلسىز ەكولوگ پىكىرى
اتالعان جوبا وبلىستىڭ ۇيلەستىرۋ كەڭەسىندە تانىستىرىلعان. قۇنى - 239 ميلليارد تەڭگە. قارجىنىڭ 20 پايىزى شەتەلدىك ينۆەستورلاردان تارتىلادى.
جوبانىڭ ءبىرىنشى كەزەڭىندە «ءىنجۋ-مارجان» سورىنا سۋ جىبەرىپ، سودان كەيىن ارنالار قازىپ، اشىسور ايماعىندا شىعاناق قۇرۋ ۇسىنىلادى. بۇل اۋماقتا كەلەر جىلدان باستاپ بالىق شارۋاشىلىعىن دامىتۋ جانە تۋريستىك نىساندار سالۋ جوسپارلانىپ وتىر.
ەكىنشى كەزەڭ 2024 -جىلى باستالماق. ول كەزەڭدە ايماقتا مۇناي قۇيۋ ايلاقتارى بار تەرەڭ تەڭىز پورتىنىڭ قۇرىلىسى جۇرگىزىلەدى دەگەن جوسپار بار.
ال، ءۇشىنشى كەزەڭ اياسىندا قاراقيا ويپاتىنىڭ بەلگىلى ءبىر بولىگىن تەڭىز سۋىمەن تولتىرۋ كوزدەلگەن. سۋ تولتىرىلعان دالا مەن ويپاتتا شيپاجايلار، قوناق ۇيلەر، اكۆاپاركتەر، سۋ استى مەيرامحانالارى بار جاساندى ارالدار، ياحتا كلۋبى، سۇڭگۋىرلەر مەكتەبى، سارقىرامالار مەن باقىلاۋ الاڭدارى، گەوتەرمالدىق اۋرۋحانالار مەن ويىن الاڭدارىن قامتيتىن كۋرورت قۇرۋ جوسپارلانعان.
ەگەر بۇل جوبا كاسپيي دەڭگەيىنىڭ كوتەرىلۋى كەزىندە ۇسىنىلسا، تۇسىنۋگە بولار ەدى. ءبىراق قازىر كەرىسىنشە، تەڭىز دەڭگەيىنىڭ تومەندەۋى تىركەلىپ وتىر. جايىق پەن ەدىلدەن كاسپييگە قۇيىلاتىن سۋدىڭ ءوزى بوگەلۋدە. وسى ورايدا، ارالدى ەسكە تۇسىرگەن ءجون، ويتكەنى شەنەۋنىكتەردىڭ كىناسىنەن كاسپيي ارالدىڭ تاعدىرىن قايتالاۋى مۇمكىن، -
دەيدى ادىلبەك قوزىباقوۆ.
سونداي-اق، كاسپيدە جوسپارلانعان بارلىق اۋقىمدى جۇمىستار ترانسشەكارالىق اسپەكتىدە قارالۋى ءتيىس، ويتكەنى بۇل جاعالاۋدا ورنالاسقان ەلدەردىڭ تەڭىز دەڭگەيىنە اسەر ەتۋى مۇمكىن. تاۋەلسىز ەكولوگ جاساندى تەڭىز ماڭعىستاۋدىڭ كليماتىنا دا كەرى اسەرىن تيگىزەتىنىن ايتتى.
اقتاۋ اۋاسىنىڭ ىلعالدىلىعى جازدا دا، قىستا دا جوعارى. ەگەر جاساندى تەڭىز پايدا بولسا، بۋلانۋ مەن ىلعالدىلىق دەڭگەيى ودان دا ارتادى. مۇنىڭ سالدارىن لوگيكالىق تۇرعىدان ءتۇسىنۋ ءۇشىن عالىم نەمەسە زەرتتەۋشى بولۋدىڭ قاجەتى جوق، - دەپ اتاپ ءوتتى سپيكەر.
ادىلبەك قوزىباقوۆ بولاشاق سۋ توعانىن جاساۋ ءۇشىن ونىڭ اينالاسىنداعى وسىمدىكتەر مەن جانۋارلار الەمىنە تولىققاندى عىلىمي زەرتتەۋلەر، ەكسپەديتسيالىق جۇمىستار قاجەت ەكەنىن ايتادى. ويتكەنى، سيرەك كەزدەسەتىن وسىمدىكتەر مەن جانۋارلار بولۋى مۇمكىن. سونداي-اق، زەرتتەۋ دە بىرنەشە جىلعا سوزىلۋى ىقتيمال ەكەنىن جەتكىزدى.
ۇيلەستىرۋ كەڭەسىندە تالقىلاماس بۇرىن بۇل جوبانى جۇرتشىلىقپەن تالقىلاۋ قاجەت ەدى، ءبىراق ول ورىندالمادى. سونىمەن قاتار، قوعامدىق تىڭداۋلار زەرتتەۋدەن كەيىن دە قاجەت. ولار الدىن الا جاسالۋى كەرەك، ال جوبانى 2023-جىلى جۇزەگە اسىرۋ كوزدەلگەن. سونداي-اق، زاڭ بويىنشا قوعامدىق تىڭداۋسىز مەملەكەتتىك ەكولوگيالىق ساراپتامانىڭ قورىتىندىسىن الۋ مۇمكىن ەمەس، -
دەدى ول.
ايتا كەتسەك، ۇيلەستىرۋ كەڭەسىنىڭ حاتتاماسى بويىنشا بارلىق مۇددەلى مەملەكەتتىك ورگاندارعا «ماڭعىستاۋدىڭ ينفراقۇرىلىمدىق- رەكرەاتسيالىق كەشەنى (ءىنجۋ-مارجان)» جوباسىن قوسىمشا مۇقيات پىسىقتاۋ تاپسىرىلعان. ق ر- نىڭ ەكولوگيا، سۋ، جەر، تابيعي رەسۋرستار، مادەنيەت جانە باسقا دا سالالارىنداعى زاڭنامالارى قاتاڭ ساقتالۋىن ەسكەرە وتىرىپ، كونفەرەنتسيالار، دوڭگەلەك ۇستەلدەر، كەزدەسۋلەر وتكىزۋ مۇمكىندىگىن قاراستىرۋ ايتىلدى. ۇكىمەتكە، ورتالىق مەملەكەتتىك ورگاندارعا ءبىرقاتار ناقتى ۇسىنىستار ەنگىزە وتىرىپ، اتالعان جوبانى ىسكە اسىرۋدى ودان ءارى پىسىقتاۋ مىندەتى دە جۇكتەلگەن.
ەسكە سالساق، پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆ ماڭعىستاۋ وبلىسى جۇرتشىلىعىمەن كەزدەسۋىندە يتبالىقتار مەن بالىقتاردىڭ جاپپاي قىرىلۋىن انىقتاۋ ءۇشىن كاسپي تەڭىزىنىڭ ايدىنى مەن جاعالاۋىندا زەرتتەۋ جۇمىستارىن تۇراقتى جۇرگىزگەن ءجون ەكەنىن ايتقان ەدى.
وقي وتىرىڭىز، ەكولوگيا، گەولوگيا جانە تابيعي رەسۋرستار مينيسترلىگى ترانسشەكارالىق وزەندەر دەپارتامەنتىنىڭ ديرەكتورى ارسەن جاقانبايەۆ كاسپي تەڭىزى مەن بالقاش كولىنىڭ تارتىلۋ سەبەبىن ءتۇسىندىردى.