احمەت بايتۇرسىن ۇلى قازاق جەرىندە سوتسياليستىك قوعام قۇرۋ يدەياسىن قابىلداماعان - تاريحشى
بۇل تۋرالى تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور مامبەت قويگەلديەۆ الماتىدا وتكەن «احمەت بايتۇرسىن ۇلى - ۇلت ۇستازى» اتتى حالىقارالىق عىلىمي-تاجىريبەلىك كونفەرەنسيا بارىسىندا ايتتى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات.
عالىمنىڭ ايتۋىنشا، احمەت بايتۇرسىن ۇلى بولشيەۆيكتەر ويلاستىرعان قوعامدىق قاتىناستار جۇيەسىنە وتۋگە قازاق قوعامى دايار ەمەس دەپ ساناعان.
«احمەت بايتۇرسىنوۆ كەڭەس بيلىگىن ۇلتىمىزدىڭ نەگىزگى سۇرانىستارىنا جاۋاپ بەرەتىن بيلىك جۇيەسى رەتىندە مويىنداماعان. كەڭەس ۇكىمەتىنىڭ باسشىسى لەنينگە جولداعان حاتىندا: «قازاقتارعا نە كەرەگى انىق جانە تۇسىنىكتى. عاسىرلار بويى يمپەريالىق ەزگىدە بولعان حالىق ءوز بيلىگى وزىندە بولعانىن قالايدى»، - دەپ جازدى. ساياسي بيلىككە قاتىستى ءوز ۇستانىمىن بىلدىرۋمەن بىرگە، كەڭەس ۇكىمەتىنەن ءوزى جاقسى بىلمەيتىن ەلدە راديكالدى الەۋمەتتىك رەفورمالاردى جۇرگىزبەۋدى تالاپ ەتتى. وكىنىشكە قاراي، كەڭەستىك ورتالىق تولىق نەگىزدى بۇل ەسكەرتۋلەرگە قۇلاق اسقان جوق»، - دەدى مامبەت قويگەلديەۆ.
ول سونداي-اق احمەت بايتۇرسىن ۇلىنىڭ ءومىر جولى - حالىق ومىرىنە جاسالعان قياناتقا توزبەۋشىلىك جانە وعان دەگەن ىمىراسىز قارسىلىقتىڭ ۇلگىسى ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
«ول ءوزىنىڭ سانالى تۇردە تاڭداعان ومىرلىك جولى تۋرالى «ەل بۇگىنشىل، مەنىكى ەرتەڭ ءۇشىن» دەپ جازدى. 1929-جىلى ماسكەۋدە وتكەن تەرگەۋ پروتسەسىندە ومىرلىك ۇستانىمىن بىلاي بىلدىرەدى: «مەنىڭ ومىرلىك ۇستانىمىم - قازاق حالقىنىڭ مادەنيەتىن كوتەرۋگە مۇمكىن بولعانشا جاعىمدى جاعداي تۋعىزۋ. ويتكەنى، وسى جول عانا ونىڭ ءوسىپ-ونۋىنە كەپىلدىك بەرە الادى. وسى ءىس قانداي وكىمەتتىڭ قولىنان كەلسە، مەن سول بيلىككە رازى بولماقپىن»، - دەگەن بولاتىن»، - دەدى پروفەسسور مامبەت قويگەلديەۆ.
ايتا كەتەيىك، بۇگىن الماتىدا «احمەت بايتۇرسىن ۇلى - ۇلت ۇستازى» اتتى حالىقارالىق عىلىمي-تاجىريبەلىك كونفەرەنسيا ءوتتى.