يزرايلدەن ۇيرەنەرىمىز كوپ
بۇل رەتتە زاماناۋي تەحنولوگيالار مەن بىلىكتى ماماندار كەرەك. يزرايل ۇكىمەتى قازاقستاننان كەلگەن ستۋدەنتتەرگە اگروسالادا ءبىلىم الۋىنا كومەك كورسەتۋگە دايىن. ەكى ەلدىڭ ىنتىماقتاستىعىنداعى باسقا دا مۇمكىندىكتەر جايىندا «يزرايل - قازاقستان» ساۋدا- ونەركاسىپ پالاتاسىنىڭ ءتوراعاسى ميحاەل روە ايتىپ بەردى.
ساراپشىنىڭ ايتۋىنشا، قازاقستاننىڭ اگرو ءونىمنىڭ ءتۇر- ءتۇرىن وندىرۋدە رەكورد جاڭارتىپ، الەمدى جاۋلاپ الۋ الەۋەتى زور. بۇل ءۇشىن قازاقستاندا جەر، سۋ، كۇن - تابيعاتتىڭ بارلىق رەسۋرسى بار.
«قازاقستاننىڭ دامۋى يزرايل دامۋىنا ۇقسايدى. ەكى ەل بىردەي جولمەن كەلە جاتىر. يزرايل جاس مەملەكەت بولعان كەزدە ءبىزدىڭ ۇكىمەت اگروەكسكو ۇيىمىن قۇردى. بۇل كەلەشەكتەگى ەكسپورت ءۇشىن جاسالعان ينفراقۇرىلىم ەدى. جەرىمىزدىڭ 60 پايىزى - ءشول دالا. قازىر قيار- قىزاناقتان باستاپ كارتوپ، پياز، جەمىستەرگە دەيىن ءبارىن وسىرەمىز. 1 ميلليارد دوللارعا ءونىم ەكسپورتتايمىز. ال سىزدەردە اۋا رايى تۇرعىسىنان مۇمكىندىك كوبىرەك. يزرايل ساراپشىلارى شىمكەنت - الماتى باعىتىندا كوپ ساپارلايدى، بوس جاتقان جەردى كورىپ: «بىزدە نەگە وسىنشا جەر جوق. ءبىز باي بولار ەدىك» ، دەپ تاڭعالادى. تاعام - كەلەشەكتىڭ مۇنايى، التىنى. الەم حالقى اش. قازاقستاننىڭ الەمدى جاۋلاپ الۋدا مۇمكىندىگى زور»، دەپ اتاپ ءوتتى يزرايل ساراپشىسى.
بۇل مەجەگە جەتۋ ءۇشىن بىلىكتى ماماندار مەن زاماناۋي تەحنولوگيالار كەرەك، اگروسالادا ينفراقۇرىلىم سالۋ قاجەت. يزرايلدىك ساراپشىلار ۋنيۆەرسيتەتتەر ارقىلى، مىسالى، شىمكەنتتە، تامشىلاتىپ سۋارۋدى ويلاپ تاپقان، شيە قىزاناقتارىن وسىرەتىن الەمدەگى ەڭ زاماناۋي ۋنيۆەرسيتەتتىڭ يزرايلدىك وقىتۋ جۇيەسى بويىنشا زياتكەرلىك حاب سالعىسى كەلەدى. بولاشاقتا بۇل حاب وزبەكستان، قىرعىزستان، تاجىكستان ستۋدەنتتەرى ءۇشىن ورتالىققا اينالادى.
«قازىر جەرگىلىكتى حالىق جۇمىس ىستەۋى ءۇشىن مامانداردى وقىتۋ كەرەك. ماعان يزرايلدەن اگرونومدى شاقىرۋ قيىنعا سوقپايدى. ءبىراق ولارعا تاۋلىگىنە 300 دوللار تولەۋگە تۋرا كەلەدى. «قىمبات» ماماندى شاقىرعاننان گورى، جەرگىلىكتى مامانداردى وقىتىپ، دايىنداعانىم ارتىق. ولارعا دۇرىس ينفراقۇرىلىم عانا قۇرىپ بەرۋ قاجەت. وسكەلەڭ ۇرپاق - ءبىلىمدى ادامدار، ولارعا مۇمكىندىك بەرۋ كەرەك. سوندىقتان يزرايل جۇيەسىنىڭ نەگىزىندە جەر، تۇقىمنان باستاپ، ءونىمدى سورەگە دەيىن جەتكىزەتىن ينفراقۇرىلىم قۇرۋ قاجەت»، دەدى ميحاەل روە.
بۇل رەتتە باكالاۆر جانە ماگيستراتۋرا تۇلەكتەرى يزرايلگە بارىپ، ءۇش-ءتورت ايدىڭ ىشىندە جۇيەنى ۇيرەنىپ، تاجىريبەدەن وتە الادى. سودان كەيىن ولار قازاقستانعا ورالىپ، جەرگىلىكتى مامانداردى وقىتادى. سونىمەن بىرگە باسقا دا تاجىريبە الماسۋ جولدارىن قاراستىرۋ جوسپارلانىپ وتىر.
«يزرايلدەگى ينستيتۋت قازاقستان ستۋدەنتتەرىنە ورىس تىلىندە باعدارلامالار دايىنداي الادى، سونىمەن قاتار اعىلشىن تىلىندە باعدارلامالار بار. ەگەر اعىلشىن تىلىندە PhD العىسى كەلەتىندەر بولسا، وندا ولاردىڭ باستاپقى دەڭگەيى يزرايلدىك ستۋدەنتتەردىڭ دەڭگەيىنە سايكەس كەلۋى كەرەك. 2-3 ايدا دەڭگەيدى ءوسىرىپ، كوتەرۋگە دايىنبىز»، دەدى ميحاەل روە.
يزرايل جىلىنا 15-20 قازاقستاندىق ستۋدەنتتىڭ وقۋ اقىسىن سۋبسيديالاۋعا دا دايىن. وقۋ باعاسى پولشا، گەرمانيا جانە ەۋروپانىڭ كوپتەگەن باسقا ەلىمەن سالىستىرعاندا الدەقايدا تومەن. ساراپشىنىڭ پىكىرىنە قاراعاندا، food تاقىرىبى قازىر الەمدە ءبىرىنشى ورىندا تۇرعان ماسەلە ەكەنىن ءتۇسىنۋ كەرەك. قازاقستاندىق ونىمدەردى ەۋروپا مەن امەريكاعا ساتۋعا بولادى. سەبەبى وتاندىق ءونىمنىڭ ساپاسى شەتەلدىكتەردى تاڭداندىرۋدا. «اتامەكەن» ۇ ك پ قولداۋىمەن ينۆەستورلاردى ىزدەۋ، جەردى پايدالانۋ ماسەلەلەرىن شەشۋگە بولادى.
قازاقستاننىڭ وڭتۇستىگىندەگى وقۋ ورىندارى يەرۋساليمنىڭ ەۆرەي ۋنيۆەرسيتەتىمەن ءبىلىم بەرۋ باعدارلامالارى بويىنشا ءوزارا ءىس- قيمىل جاساۋعا دايىن. مىسالى، اۋىل شارۋاشىلىعى، ازىق- تۇلىك، سۋ رەسۋرستارى جانە ەكولوگيا سالالارىن دامىتۋعا بولادى. «اۋىل شارۋاشىلىعى» باعىتىن دامىتۋ شەڭبەرىندە اكادەميالىق زەرتحانالار مەن يزرايل فاكۋلتەتىندەگى ۇقساس جۇيەمەن ۇيلەسىمدى اكادەميالىق ەمەس زەرتتەۋلەر مەن ازىرلەمەلەر ورتالىعىن قامتيتىن ۇردىستەردى زەرتتەۋ ورتالىعىن سالۋ جوسپارلانعان.
«وسىنداي ىنتىماقتاستىق يدەياسى - قازاقستاننىڭ وڭتۇستىگىندە اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتۋ جانە سۋ رەسۋرستارىن ۇنەمدەۋگە باعىتتالعان ءبىلىم بەرۋ جانە عىلىمي حاب قۇرۋ ەكەنىن اتاپ ءوتۋ ماڭىزدى. ءبىزدىڭ ۋنيۆەريستەت عىلىمي- زەرتتەۋ ينفراقۇرىلىمى رەتىندە جوباعا قاتىسۋدى جوسپارلاپ وتىر. باسقاشا ايتقاندا، ستراتەگيالىق مەملەكەتتىك مۇددە مەن سالا وكىلدەرىن بايلانىستىرۋشى كوپىر بولادى. جەتەكشى ەلدەردە تاپسىرىس جانە سالالىق كاسىپورىندار مەن بيزنەس- سەكتوردىڭ قاجەتتىلىكتەرى بويىنشا عىلىمي، زەرتتەۋ ىزدەنىستەر ءدال وسىلاي قالىپتاساتىنى بەلگىلى»، دەپ اتاپ ءوتتى ۋنيۆەرسيتەت پرەزيدەنتى سەرىك وڭالباي ۇلى.
Tashenev University مالىمەتىنشە، قازىر وقۋ ورنىنا اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىنداعى كوپتەگەن كاسىپكەر مەن مامان جۇگىنگەن. ولار اۋىل شارۋاشىلىعى مەن وسىمدىك شارۋاشىلىعىنىڭ دا، مال شارۋاشىلىعىنىڭ دا تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ ماسەلەسىندە زاماناۋي تەحنولوگيالاردى تارتۋدىڭ قيىندىقتارىنا تاپ بولعان. وسى تەحنولوگيالاردى قولداناتىن كاسىپكەرلەر جەرگىلىكتى مامانداردىڭ الەمدىك بىلىكتىلىك ستاندارتتارىنا سايكەس كەلمەۋىنە بايلانىستى شەت ەلدەردىڭ عىلىمي- كونسۋلتاتسيالىق قولداۋىنا جۇگىنۋگە ءماجبۇر. ال بۇل پروتسەسس قىمباتقا تۇسەدى، كوپ جاعدايدا كاسىپكەر وتەلمەيتىن قارجىلىق شىعىنداردى كوتەرەدى.
دۋمان اناش
egemen.kz