تاباق تارتۋ ەرەجەلەرى

استانا. قازاقپارات - قازاق قاشاندا اقكوڭىلدىلىگىمەن، مارتتىگىمەن، قوناقجايلىعىمەن قازاق. راسىمەندە، ەرتەدەن بىزدىكىلەردىڭ قوناعى كەلسە اسى دايىن تۇرادى ەمەس پە؟

بۇگىنگى جاس بۋىن ەرتەڭگى وتباسى ەكەنى انىق، وسى تۇرعىدا ءاربىرىمىز سىيلى كىسىگە تارتىلار تاباقتا قانداي مۇشەلەر بولۋ كەرەكتىگىن ءبىلۋىمىز كەرەك.

ەڭ الدىمەن ەت اسقاندا جىلىكتەن بۇزىلعان ەتتى ادام سانىنا قاراي مولشەرلەيدى. تويعا نەمەسە قوناقاسىعا كوبىنەسە قوي سويىلادى.

قوي ەتى جىلىكتەپ، ون ءۇش مۇشەگە بولەدى:

ەكى جامباس؛

ەكى ورتان جىلىك؛

ەكى اسىقتى جىلىك؛

ءبىر بەل ومىرتقا؛

ەكى سۇبە، سونداي- اق قابىرعا؛

ءتوس؛

ءبىر ومىرتقا؛

ەكى جاۋىرىن؛

ەكى توقپان جىلىك؛

ءبىر بۇعانا؛

ءبىر مويىن.

ادەتتە، كادەلى جىلىكتەرمەن بىرگە سىيلى قوناقتارعا مالدىڭ باسىن، قوي نەمەسە ەشكىنىڭ شەكەسىن، قازى- قارتا، جال- جايانى تاباققا بىرگە سالىپ بەرەدى.

باس

باستى ءۇيىتىپ، جىلى سۋعا جۋىپ، مۇقيات تازارتۋ قاجەت. سونىمەن بىرگە، جاعىن ايىرىپ، تازالاپ جۋادى. جىلقىنىڭ باسىن ءبولىپ اسسا، سيىردىڭ باسىن كوز قۋىسىنا تاياۋ كەڭسىرىگىنەن ءبىر شاۋىپ، ماڭدايىنان قاق جارىپ، ۇشكە ءبولىپ اسادى. سوندىقتان، ءار شەكەسى ءبىر باستىڭ ورنىنا جۇرەدى. سىيلى قوناققا جىلقىنىڭ شەكەسىن تارتپايدى، ول تەك ەتپەن بىرگە بەرىلەدى.

قازاق حالقىندا مەيمانعا تارتىلاتىن تاباقتىڭ ءتۇرى كوپ. ال ءبىز بۇگىن ەڭ نەگىزگى تۇرلەرىنە توقتالا كەتەيىك.

ولار: باس تاباق، قوس تاباق، سىي تاباق، كۇيەۋ تاباعى، كەلىن تاباعى، جاستار تاباعى، جاي تاباق.

باس تاباق

جاسى ۇلكەن قارتتارعا، اسا سىيلى قوناقتارعا تارتىلادى. وعان سالىناتىن كادەلى مۇشەلەر: باس، جامباس، ورتان جىلىك، بەلدەمە، سۇبە قابىرعا، قويدىڭ ۇلتابارى، جىلقى ەتىنەن قازى- قارتا، جال- جايا.

قوس تاباق

قۇدا- قۇداعيلارعا تارتىلاتىن ارنايى تاباق. ونىڭ كادەلى مۇشەلەرى باس تاباقپەن پارا- پار. ونىڭ قوس تاباق دەپ اتالاتىن سەبەبى، قۇدا- قۇداعيعا كوپشىلىكپەن بىرگە ۇسىنىلعان قوناقاسىنىڭ ۇستىنە قوسىمشا تارتىلاتىندىعى. قوستاباقتىڭ كادەلى مۇشەسى - توقپان جىلىك.

سىي تاباق

قۇدا- جەگجاتتىق قاتىناسى بولماسا دا، ەرەكشە سىي قۇرمەتكە يە ادامدارعا ارنايى تارتىلاتىن تاباق.

جاستار تاباعى

ونىڭ ەڭ كادەلى مۇشەلەرى - اسىقتى جىلىك پەن ءتوس. اسىقتى جىلىك ادەتتە كۇيەۋدىڭ جولداسىنا نەمەسە قىزدىڭ جەڭگەسىنە ۇسىنىلادى. كۇيەۋگە البەتتە ءتوس تارتىلادى.

جاي تاباق

ورتان جىلىك، جاۋىرىن، توقپان جىلىك پەن قابىرعا ومىرتقا سالىنادى.

بۇل قازاقتا بۇرىننان كەلە جاتقان ءداستۇر. دەگەنمەن، ءار ەلدىڭ سالتى باسقا. تاباق تارتۋ تۇرلەرى دە، ءتىپتى، ەت تۋراۋ ءتاسىلى دە زامان تالابىنا قاراي وزگەرىپ بارا جاتىر. دەسە دە، قالاي بولماسىن، بار قازاقتىڭ تاباق تارتا بىلگەنى ءجون.