نۇرلان سانجار ۇلى: ابدوللا قارساقبايەۆ «مەنىڭ اتىم - قوجانى» ناشار فيلم دەپ ويلادى
بۇل فيلمدى رەجيسسەر ابدوللا قارساقبايەۆ جازۋشى بەردىبەك سوقپاقبايەۆتىڭ وسى اتتاس پوۆەستى بويىنشا ءتۇسىردى. جارتى عاسىر ىشىندە كوپتەگەن ادامنىڭ سۇيىكتى فيلمىنە اينالعان كينوكارتينانىڭ كەيىپكەرلەرىنە جاقىندا ەلوردامىزدا ەسكەرتكىش ورناتىلدى.
وسىعان وراي ماسساگەت پورتالىنىڭ ءتىلشىسى كينوتۋندىدا قوجا ءرولىن سومداعان اكتەر، قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى نۇرلان سانجار ۇلىمەن فيلم جايلى، شىعارماشىلىعى مەن ءومىرى جايلى سۇحباتتاستى.
***
ابدوللا قارساقبايەۆ مەنىڭ تاعدىرىممەن اينالىسپادى
«مەنىڭ اتىم قوجا» ۇكىمەتتىڭ قاتال سىنىنا ۇشىرادى. سول ارادا ۇلكەن ۇلى نۇرلان تاۋدا جازاتايىم قازا تاپتى. كەيىن ايەلىمەن اجىراستى. سولاردىڭ ءبارى وعان قاتتى سوققى بولدى. كوپ ءومىر سۇرمەدى. ەرتە قايتتى. سوندىقتان ونىڭ ماعان قارايلاۋعا مۇرشاسى بولمادى. ال مەنىڭ ومىرىمە تىكەلەي اسەر ەتكەن ادام - شاكەن ايمانوۆ. مەكتەپتى بىتىرگەندە شاقىرىپ الىپ: «اكتەردىڭ وقۋىن وقى!» دەدى. وعان دەيىن «زەمليا وتسوۆ» فيلمىنە رولگە بەكىتتى. ءبىراق كينوعا تۇسۋدەن باس تارتتىم. سەبەبى، «مەنىڭ اتىم - قوجانى» 11 اي تۇسىردىك. ۇزاق ۋاقىت تالماي جۇمىس ىستەدىك. «تۇر» دەسە تۇردىم، «وتىر» دەسە وتىردىم. ونىڭ ءبارى شارشاتىپ جىبەردى. كينوعا تۇسەمىن دەپ مەكتەپتە قاتارلاستارىمنان 1 جىل قالىپ قويدىم. سوندىقتان، شاكەن ايمانوۆ كينوعا شاقىرعاندا «قايتا-قايتا قالىپ وقي بەرەمىن بە؟» دەپ بارماي قويدىم. كەيىن وسكەمەندە ورىس ءتىلى مەن ادەبيەتىن وقىپ، قاتونقاراعايدا 3 جىل مۇعالىمدىك قىزمەت اتقاردىم. شاكەن ايمانوۆ تاعى شاقىرىپ الىپ: «ۆ ك ي گ-كە تاپسىر، رەجيسسەرۋعا بار» دەدى. ءبىراق مەن وعان رەجيسسەر بولا المايتىنىمدى ايتتىم. شاكەنگە دەيىن بۇل وقۋ ورنىنا تۇسۋىمە ابدوللا قارساقبايەۆ قارسى بولعان. سەبەبى، ول «مەنىڭ اتىم - قوجا» ناشار فيلم دەپ ويلادى. ءومىرىمدى قۇرتقان وسى كارتينا دەپ ەسەپتەدى. سوندىقتان، كينو مەنىڭ دە ءومىرىمدى بۇزادى دەگەن شىعار. ابدوللا «شەدەۆر» تۋدىرعانىن بىلمەي كەتتى عوي.
بەردىبەك سوقباقپايەۆتىڭ ارمانىن ورىندادىم
شىعارمادا قوجانىڭ ارمانى قانداي ەدى. جازۋشى بولۋ ەدى. سول ارماندى، بەردىبەك سوقباقپايەۆتىڭ ارمانىن مەن ورىندادىم. العاشىندا ستۋدەنت كەزدە-اق، گازەتكە جۇمىسقا تۇردىم. 1 جىل جۇمىس ىستەدىم. وسىلايشا ءوزىمدى جازۋعا ماشىقتاندىردىم. كەيىن ماسكەۋگە بارىپ ۆ ك ي گ-تىڭ سەناري ماماندىعىنا تاپسىردىم. 52 ورىنعا 1 ادام تالاستى. سونىڭ ىشىنەن وقۋعا ءتۇسىپ كەتتىم. دراماتۋرگيانىڭ شەبەرى ەۆگەني گابريلوۆيچتەن ساباق الدىم. ەلگە كەلگەسىن كينولارعا سەناري جازا باستادىم. قازىر 8 تولىق مەتراجدى فيلمنىڭ سەناريىن جازىپپىن. مىسالى، «اللاجار» فيلمىنىڭ سەناريىن مەن جازدىم. سوسىن «ورالمان» فيلمى. كوپتەگەن حالىقارالىق بايقاۋلاردان ورىن الدى. 5 گران-پري يەلەندى. قازىر 2 سەناريىم بويىنشا فيلم ءتۇسىرىلىپ جاتىر. ونىڭ ءبىرىن ساتىبالدى نارىمبەتوۆ ەكەۋمىز باستاعان «جاڭعىرىق» كينوكارتيناسى. ەكىنشىسى وتكەن عاسىردىڭ 30 -جىلدارىنداعى اشتىق تۋرالى. «ءولىارا» دەپ اتالادى.
ودان بولەك بىرنەشە كىتاپتىڭ اۆتورىمىن. «انگەلوچەك» پوۆەستىمدى وقىرماندار جىلى قابىلدادى. بەسەللەرگە اينالدى. ستۋدەنتتەرگە ارناپ جازعان كىتاپتارىم بار. ولار گەرمانيادا جارىق كوردى.
اقان ساتايەۆ ءبىزدى جۇمىستان شىعارىپ جىبەردى
اقان ساتايەۆ مەنى جۇمىستان شىعارىپ جىبەردى. ساتىبالدى نارىمبەتوۆتى دا شىعاردى. كەيىن ساتىبالدى فيلمىنە قارجىلاي قولداۋ بولماي اۋىرىپ قايتىس بولدى عوي. شالدان 100 مىڭ تەڭگەلىك جالاقىنى ايادى. ول ماعان دا قارىز. ايەلى ەكەۋى «اللاجار» فيلمىندە وينادى. كەيىن الدىمنان دا وتپەدى. ءوزى سونداي بالا. ءبىزدى جۇمىستان شىعارعاندا وكپەلەپ كەتىپ قالدىم. قازىر ازداعان زەينەتاقىم بار. قاز ۇ ۋ-دا ساباق بەرەمىن.
قازاق تەلەسەريالى وتە ناشار
بىزدە تەلەسەريالدى وتە ناشار تۇسىرەدى. ونىڭ ەكى سەبەبى بار. بىرىنشىدەن، جۋرناليستەر دراماتۋرگيانى وقىمايدى. ەكىنشىدەن، دراماتۋرگيانى وقىعان جۇرگەنوۆتەن كەلگەن رەجيسسەرلەر تەلەسەريالدىڭ نە ەكەنىن بىلمەيدى. ولار بارىنە ونەر دەپ قارايدى. تەلەسەريال دەگەن ونەر ەمەس. سودان قازىر «لامبەرت» دەگەن گەرمانيانىڭ عىلىم باسپاسىنان 3 كىتاپ شىعاردىم. ونىڭ ءبىرى - «ۆۆەدەنيە ۆ تەوريۋ كينومەديا» دەپ اتالادى. Amazon-دا ساتىلادى. بۇل كىتاپ سەناري جازۋ، رەداكتورلىق ەتۋ - جالپى تەلەسەريالدىڭ قالاي ءتۇسىرىلۋىن ۇيرەتەدى.
ەلىمىزدە سەناريست ماماندىعىن وقىتپايدى
سەناري جازۋدى ءبارى وڭاي دەپ ويلايدى. رەجيسسەرلەر ءوزىمىز تۇسىرەتىن فيلمنىڭ سەناريىن ءوزىمىز جازىپ الامىز دەيدى. شىن مانىندە، سەناري جازۋ ۇلكەن كۇش. ول ماماندىق. فيلولوگيا سياقتى ونىڭ دا ءوز زاڭدىلىعى بولادى. جۇرگەنوۆتە سەناري ماماندىعىن وقىتپايدى. سەبەبى، وقىتاتىن ەشكىم قالمادى. قالعانى مەن. ەرمەك تۇرسىنوۆ - ول كەتىپ قالدى. سەرگەي بودروۆ - ول دا كينودا. قالعانى شاحيماردان قۇسايىنوۆ. «بالكون» فيلمنىڭ سەناريىن سول جازعان. مينستىرلىككە جۇرگەنوۆتە كينودراماتۋرگيا دەگەن كافەدرا اشىڭىز دەپ قانشا رەت ايتتىق. سوندىقتان، جۇرگەنوۆتە ستۋدەنتتەر وزدەرى سەناري جازىپ وزدەرى تۇسىرەدى. سودان ناشار فيلم تۋادى. ءوزى جاقسى سەناري جازىپ، ءوزى تۇسىرەتىن ءبىر ادامدى بىلەمىن. ول - سەرىك اپىرىموۆ.
دارەجان ومىربايەۆتى ەل تۇسىنبەيدى
دارەجاندى ەل تۇسىنبەيدى، جەك كورەدى. جالپى، اۆتورلىق فيلمدى حالىق تۇسىنبەيدى عوي. ءبىراق، فرانسۋزدىڭ كللاسيكالىق رەجيسسەرى جان ليۋك گودار: «مەن ەندى ولۋدەن قورىقپايمىن، سەبەبى كينوعا دارەجان ومىربايەۆ دەيتىن رەجيسسەر كەلدى» دەپ ايتقان ەكەن. ءبىز كينوعا كاسىبي مامان رەتىندە قارايمىز. ال، دارەجاننىڭ كينوسىن قاراپ وتىرساڭ، ودان گوداردىڭ، بەسسوننىڭ كارتينالارىن كورەسىڭ. ونىڭ ستيلى - «فرانسۋزسكي». ساتىبالدى ەكەۋمىز تەمەكى شەگىپ وتىرعاندا وعان: «ەي، سەن اۋىلدان شىقتىڭ، قازاقسىڭ! نەگە سەن كينوكارتينالارىڭ «فرانسۋزسكي«، نەگە قازاقتى كورسەتپەيسىڭ؟» دەپ ۇرساتىن ەدىك. ەندى جاقىندا «اقىن» دەگەن فيلمى شىقتى. سودان كەيىن وعان: «مىنە، ءبىزدىڭ سىنىمىز ساعان پايداسىن بەردى» دەدىم. قازاقتىڭ جانىن قالاي اشىپ كورسەتكەن. توكيودان «ۇزدىك رەجيسسەر» اتانىپ قايتتى. برازيليادا «ۇزدىك فيلم» سىيلىعىن الدى. وسى فيلمدە قازاق اۆتورلىق فيلمىنىڭ قالاي بولاتىن دارەجان اشىپ كورسەتتى. بۇرىن ول ەۋروپاشا ويلايتىن، تۇسىرەتىن ەدى. ەندى قازىعىنا قايتىپ ورالدى.
ۇلىم ورىسشا بىلمەيدى
مەن قازىر پروزا جازىپ جاتىرمىن. ءيا، ورىسشا جازامىن. قازاقشاعا شورقاقتاۋمىن. ءبىزدىڭ كەزىمىزدە سونداي بولدى. اقپاراتتى، ءبىلىمدى بەرەتىن ءتىل ورىس ءتىلى ەدى. سودان ورىسشا وقىدىق. ورىسشا سويلەپ كەتتىك. ونىڭ ۇستىنە الماتىدا قازاقشا ءبىر عانا مەكتەپ بار بولاتىن. قازاقشا ۇيرەنۋ ءۇشىن ۋنيۆەرسيتەتتى بىتىرگەسىن شالعايداعى قاتونقاراعاي اۋلىنا بارىپ 3 جىل ساباق بەردىم. ولجاس سۇيلەيمەنوۆ تا ورىسشا جازدى ەمەس پە؟ ءبىراق، ءبارىبىر قازاقتىڭ اقىنى. سەندەرگە ايتسام كۇلەسىڭدەر، ءبىز وتباسىمىزبەن ۇيدە قازاقشا سويلەسەمىز. ايەلىم ەكەۋمىز بالالاردى قازاقشا تاربيەلەدىك. ءتىپتى ۇلىم ورىسشا بىلمەيدى. كەرىسىنشە، مەنىڭ قازاقشا سويلەگەنىمە كۇلىپ وتىرادى. قىزىم شەت تىلىندە وقىپ، اۋدارماشى ماماندىعىن الدى. اعىلشىن تىلىنەن تىكەلەي قازاق تىلىنە ءتارجىمالايدى.
ساتىبالدى نارىمبەتوۆ اۆتوبۋسپەن جۇرۋگە ۇيالاتىن
ساكەڭ (ساتىبالدى) ماعان جۇمىستان قايتاردا: «ءجۇر تاكسيمەن قايتايىق» دەيدى. مەن وعان: «نەگە، تاكسيمەن؟ ءجۇر اۆتوبۋسپەن بارايىق، وڭاي كارتام بار» دەيتىنمىن. ساكەڭ بولسا: «مەنى جۇرت تانيدى، اۆتوبۋسپەن جۇرگەندە كورىپ قالىپ، ساكەڭنىڭ ماشيناسى جوق ەكەن» دەپ ايتادى دەيتىن. مەن كەرىسىنشە ۇيالمايمىن. ادام ەلمەن قاتار ءجۇرۋى كەرەك قوي. تەك، جاسىمىز كەلگەسىن ءسال قينالىپ ءجۇرمىن.
دەرەككوزى: massaget.kz