قازاق اقىندارىنىڭ اناسىنا جازعان حاتتارى
دۇنيەدە اناسىز ادام جوق. قالامى جۇيرىك جازۋشى دا، دانىشپان عالىم دا، ەل باستاعان كوسەم دە، ءسوز باستاعان شەشەن دە انادان تۋعان. انا ءبىر قولىمەن الەمدى ءبىر قولىمەن بەسىكتى تەربەتۋشى جەر بەتىندەگى ەڭ قاسيەتتى ادام. ونىڭ الاقانى تىكەننىڭ ءوزىن جۇمسارتىپ، اساۋدىڭ ءوزىن جۋاسىتار قۇدىرەتكە يە. جۇرەگىنىڭ كەڭدىگى سونداي ءوز بالاسىنا عانا ەمەس الەمنىڭ بالاسىنا ورىن بار. ويتكەنى انا مەن بالا ءبىر- ءبىرى ءۇشىن جارالعان قوس سوزدەگى ءبىر ۇعىم. وسى ورايدا قازاق اقىندارىنىڭ اناسىنا ولەڭمەن جازعان حاتتارىن وقي وتىرىڭىزدار!
اناما حات
قاراعىم، دۇعاگويىم، قامقور انام!
ارناپ حات جازايىن دەپ، الدىم قالام.
سەنى وندا، مەنى مۇندا امان ساقتاپ،
كورۋگە جازعاي ەدى حاق تاعالام!
بارا الماي، وتىرىكشى بولىپ ابدەن،
سەمەيدىڭ تۇرمەسىندە وتىر بالاڭ.
مال ۇرلاپ، كىسى ولتىرگەن ايىبى جوق،
وكىمەت، ءور زورلىققا نە بار شاراڭ!
« ءۇمىتسىز شايتان بولسىن» دەگەن ءسوز بار،
جولدار كوپ ءجانناتقا دا تارام- تارام.
وق ءتيىپ ون ۇشىمدە، وي ءتۇسىرىپ،
بىتپەگەن جۇرەگىمدە بار ءبىر جارام.
الدانىپ تاماعىما، ونى ۇمىتسام،
بولعانداي جەگەنىمنىڭ ءبارى حارام.
ادامنان تۋىپ، ادام ءىسىن ەتپەي،
ۇيالماي، نە بەتىممەن كورگە بارام؟ !
كوپ ايتپاي، قىسقاسىنان سەزدىرەتىن
- بالاڭنىڭ مىنەزى بار سوزگە ساراڭ:
كەتەر دەپ «سۋعا قۇلاپ، وتقا ءتۇسىپ» ،
قايعى جەپ، مەنىڭ ءۇشىن بولما الاڭ!
وتىرمىن اباقتىنىڭ بولمەسىندە،
بۇيرىقسىز كوز جەتەدى ولمەسىمە.
ەسىكتىڭ قۇلپى مىقتى، كۇزەتشى كەپ،
اجالدان باسقا ەشكىم كەلمەسىنە.
قورشاۋلى اينالاسى، بيىك قورعان،
بەرىك قىپ سالعان تەمىر تەرەزەسىنە.
قالايشا مۇنى كورىپ كوڭىل سەنبەس
اتتانىپ جاۋ كەلسە دە بەرمەسىنە.
كالامدا لاۋحۋل- ماحفۋز ۇمىتقان با،
جازباپتى بۇل ورىندى كورمەسىمە.
قاڭباقپەن سالماعىڭ تەڭ بۇل ءبىر زامان،
ءىلاج جوق جەل ايداسا ەرمەسىنە.
تايپالعان تالاي جورعا، تالاي تۇلپار،
تاعدىردىڭ كەز بولىپ تۇر كەرمەسىنە.
سولاردان جانىم، ءتانىم ارداقتى ەمەس،
ورىنسىز كۇيزەلەيىن مەن نەسىنە!
احمەت بايتۇرسىن ۇلى
اناشىم (وقۋ بىتىرگەن ستۋدەنت حاتى)
اناشىم! اسىل انام، ەسىل انام،
ەلجىرەپ ەسىركەيمىن، ەسىمە الام.
مەن ءۇشىن سەن سۋالتقان اق ءسۇتىڭدى
اقتاماسام، بوپ ءجۇرمىن نەسىنە ادام.
الىس جولدا جۇرسەم دە ارىپ- اشىپ،
اعات ويلاپ تۇسىرمەي جانىڭا شىق،
وقىتىپ كەشەۋ بارعان حاتتارىمدى،
وتىرمىسىڭ ءۇرپيىپ، جانىڭ اشىپ؟
وتكىزىپ تالاي جىلدى، اي، اپتانى،
وقۋىن ۇلىڭ جاقسى اياقتادى.
اناشىم، بىلەم سەنى، قارسى ەمەسسىڭ،
كەتتىم مەن تىڭ دالانى وياتقالى.
اناشىم! قايدا جۇرسەم سەن - كۇش، ارىم،
سۇيەمىن ديدارىڭدى، مەن قۇشامىن.
قايدا بارسام، وزىندەي قارسى الادى
كەڭ بايتاق وتانىمنىڭ كەڭ قۇشاعى.
اناشىم! جاراتىلدىڭ باعىما شىن
بىلەمىن كوڭىلسىزسىڭ، ساعىناسىڭ.
قايدا جۇرسەم، قامقورشىم وتانىم بار.
قاپا بولما مەن ءۇشىن، نەعىلاسىڭ.. .
مۇقاعالي ماقاتايەۆ
اناما ءبىرىنشى حات
ءوزىڭدى، انام، ومىردە رەنجىتكەن جەرىم كوپ.
اجەم «كەلىن» دەگەنگە مەن دە ءجۇردىم «كەلىن» دەپ.
كەيدە شەكسىز ەركەمىن. ءسوزىن ەستىپ اتانىڭ،
قۇرداسىڭداي مەن سەنىڭ اتىڭدى دا اتادىم.
قانداي ىستىق سەزىمىڭ، مەن ءبىر كوڭىل بولمەدىم.
مول ەكەن- اۋ ءتوزىمىڭ، سوندا دا جەك كورمەدىڭ.
ەنە سىرىن ۇعىپ شىن، ءور كوڭىلىن قيا الماي،
ون ەكى جىل ءجۇرىپسىڭ ءوز قىزىڭدى سۇيە الماي.
ەسكەرتۋدى بىلمەگەن، تەنتەكتىگىم كوپ دەيتىن،
تاياق جەدىم ءبىر سەنەن ماڭگى ەسىمنەن كەتپەيتىن.
ۇردىڭ مەنى امال جوق قاتەلىك بوپ ىسىمدە،
ۇردىڭ مەنى «انام» دەپ ايتپاعانىم ءۇشىن دە.
باتسا دا تىم جانىما نەگە ۇراسىڭ دەر مە ەدىم.
قايتالاشى تاعى دا قايتپاي جۇرسە ەڭبەگىڭ.
ەس بىلگەلى ءسوزىڭ جوق اينالۋدان جاڭىلعان.
ءبىراق مەنىڭ كەزىم كوپ قاتالدىقتى ساعىنعان.
بويعا شاتتىق دارىعان بىلمەن قاپالانۋدى.
وسى كۇنى ساعىنام سەنىڭ شاپالاعىڭدى.
زۋلاي بەرسىن اي، اپتا، تەك ەسكە الىپ وتەم عوي.
سەنەن جەگەن تاياق تا ءتاتتى بولادى ەكەن عوي!
اقۇشتاپ باقتىگەرەيەۆا
سالەم حات
قاسيەتىم دە، كيەلىم دە سەن،
تۇمار قىپ بويعا تۇيەرىم دە سەن.
سەنەسىڭ بە، الدە، سەنبەيسىڭ بە ەندى؟
اكەمنەن ارتىق سۇيەمىن دەسەم.
كەشىر، بۇل ءسوزىم اسىلىق بولار؟ !
اقىماق ۇلىڭ تاسىنىپ تولار.
سانامدى مۇجىپ، سانسىز ويلارىم
كۇن باتا كوككە شاشىلىپ قالار.
مەن ءۇشىن جايعان قۇدايعا قولدى،
كوزىڭنەن كوردىم شىرايلى الەمدى.
ءدال قازىر شەكسىز مەيىرىڭدى ايتسام،
مىنالار وكسىپ جىلايدى- اۋ ەندى.
كوز جاسىن قايتەم؟ ! ايتپادىم، ماقۇل.
وتكىزدىڭ بە امان اقپانىڭدى اقىر؟
اۋدەم- اق جەردە باسىن بۇلت باسىپ،
اكەمدەي بولىپ اق تاۋىم جاتىر.
شارشاتا بەرمە ساناڭدى، كۇنىم،
ايمالاپ جەتكەن سامال - بۇرىمىڭ.
تۇسىمە كەشە اكەم كىرىپتى،
ساعىنىپ ءجۇر- اۋ جامان قۇلىنىن.
جالىنى شىعار سول بەرگەن وتتىڭ،
قوزدايدى كەلىپ كەۋدەمدە كوپ مۇڭ.
شىركىن، ءسىزدىڭ شال - اسىل عوي، اسىل!
مەن ونداي ەركەك كورگەن دە جوقپىن.
نە دەيمىن، شەشە، ءبارى امان با ءوزى،
وڭ بولسىن حاقتىڭ قاراعان كوزى.
وزىڭدەي قامقور اۋىلدى ويلاسام،
كەتكىم كەلەدى قالادان بەزىپ.
باسى توي جالعان، بايانى سۇمدىق،
ارمانىمدى الدان جايادى تۋ قىپ.
امانمىن، شەشە، نەسىن ايتايىن،
مەندەگى سول عوي. باياعى تىرلىك.
تۇنەرىپ، ءتونىپ قارا اسپان ءوڭى،
تەنتەگىڭ تالاي اداسقان ەدى.
ءتىل ءتيدى، ويباي!!! تۋعان تاۋىمنىڭ
ارشاسىمەنەن الاستا مەنى.
قۇشاعىنا ەنىپ، شابىت سايتاننىڭ،
كەشىر، جان انام، باعىتتان تايدىم!..
ومىراۋىڭدى يىسكەپ ەمدەلەمىن عوي،
امان بول الدا بارىپ قايتارمىن.
قايسار قاۋىمبەك
Massaget.kz