قالقانشا بەزى جۇمىسىنىڭ بۇزىلۋى: ونىڭ سالدارى مەن الدىن الۋ
قالقانشا بەزىنىڭ ادام اعزاسىندا ماڭىزدى ورنى بار. ول جۇيكە، ەندوكريندىك، يممۋندىق، جۇرەك- قانتامىر، تىنىس الۋ جانە ت. ب. ادام اعزاسىنىڭ بارلىق جۇيەلەرىنىڭ جۇمىس ىستەۋىنە اسەر ەتەتىن گورموندار شىعارادى.
قالقانشا بەزىنىڭ گورموندارى يممۋندىق جۇيەنىڭ قالىپتى جۇمىس ىستەۋىنە جاۋاپ بەرەدى: اعزانىڭ ينفەكسيالارمەن كۇرەسۋىنە اسەر ەتەتىن جاسۋشالارىن ىنتالاندىرادى. قالقانشا بەزى سونداي- اق ادامنىڭ كوڭىل كۇيىنە جانە سىرت پىشىنىنە دە اسەر ەتەدى. كارديولوگيا جانە ىشكى اۋرۋلار ع ز ي جوعارى ساناتتى ەندوكرينولوگ دارىگەرى، م. ع. ك. لاۋرا دانياروۆانىڭ ايتۋىنشا، قالقانشا بەزى جۇمىسىنىڭ بۇزىلۋى كوبىنەسە جاسىرىن تۇردە باسقا اۋرۋلاردىڭ بەلگىلەرى تۇرىندە بولۋى مۇمكىن. قالقانشا بەزى گورموندارىن شىعارۋدىڭ بۇزىلۋى (گيپوفۋنكسيا نەمەسە گيپەرفۋنكسيا) ادامنىڭ بارلىق اعزالارى مەن جۇيەلەرىنىڭ جۇمىسىنا اسەر ەتۋى مۇمكىن. قالقانشا بەزى گورموندارىنىڭ شىعارىلۋى تومەن بولعان جاعدايدا دەنە سالماعىنىڭ جانە حولەستەرين قۇرامىنىڭ ارتۋى، السىزدىك، ۇيقىشىلدىق، تەز شارشاۋ، بەت پەن قول- اياقتىڭ ءىسىنۋى، دەپرەسسيالىق كۇيلەر، ۇيقى مەن ەتەككىر سيكلدارىنىڭ بۇزىلۋى، ەر ادامداردىڭ جىنىس پوتەنسياسىنىڭ تومەندەۋىمەن بايلانىستى. تەرىنىڭ قۇرعاق بولۋى، تىرناقتاردىڭ سىنعىش، ەستە ساقتاۋ مەن نازار اۋدارۋ قابىلەتتەرىنىڭ تومەندەۋى تيرويدتى ديسفۋنكسيانىڭ بەلگىلەرى بولۋى مۇمكىن.
قالقانشا بەزى گورموندارىنىڭ ونىمدەرى ارتىق بولعان جاعدايدا تيرەوتوكسيكوز داميدى. بۇل رەتتە پاتسيەنتتەر جالپى السىزدىككە، دەنەنىڭ دىرىلدەۋىنە، ۇيقىسىزدىق پەن تەز اشۋشاڭدىققا، ارتەريالىق قان قىسىمىنىڭ جوعارىلاۋىنا، جۇرەك جۇمىسىنىڭ بۇزىلۋىنا، تاحيكاردياعا شاعىمدانادى. سونىمەن قاتار تەرشەڭدىك، ۇلكەن دارەتتىڭ جيىلەنۋى، سالماقتى جوعالتۋ سەكىلدى كورىنىستەر بايقالادى. وسىنداي سيمپتومدار پايدا بولعان جاعدايدا دەرەۋ ەندوكرينولوگ دارىگەرگە قارالۋ قاجەت. بۇنداي اۋرۋلاردىڭ دامۋىندا تۇقىم قۋالاۋشىلىق، ەكولوگيالىق فاكتورلار مەن تاماقتانۋ ۇلكەن ورىن الادى. اعزادا يودتىڭ جەتىسپەۋشىلىگى، مىرىش، مارگانەتس، سەلەن جانە ت. ب. ميكروەلەمەنتتەردىڭ جەيىسپەۋشىلىگى قالقانشا بەزى فۋنكسياسىنىڭ بۇزىلۋىنا اكەلۋى مۇمكىن.
اعزادا يود تاپشىلىعىنىڭ بولۋى ءتۇرلى جاستاعى ادامدارعا اسەر ەتەدى، ءبىراق وعان اسىرەسە بالالار، جاسوسپىرىمدەر مەن جۇكتى ايەلدەر وسال كەلەدى، سەبەبى ولاردا يودقا قاجەتتىلىك جوعارى بولادى. حالىقتىڭ وسى توپتارىندا يودتىڭ جەتىسپەۋشىلىگى بويدىڭ وسپەۋى، فيزيكالىق جانە پسيحيكالىق دامۋدىڭ تەجەلۋى سەكىلدى اۋىر زارداپتارعا اكەلۋى مۇمكىن. اعزادا يودتىڭ ورنىن قۇرامىندا يود مولشەرى مول ونىمدەردى (يودتالعان تۇز، تەڭىز بالدىرلارى، اق ەتتى تەڭىز بالىعى، جاڭعاق، قۇرما جانە ت. ب. ) جانە ءدارى- دارمەكتەردى قابىلداۋ (تەك دارىگەردىڭ كەڭەسىمەن عانا) ارقىلى تولتىرۋعا بولادى.
الايدا قالقانشا بەزىنىڭ بارلىق اۋرۋلارى يودتىڭ تاپشىلىعىمەن عانا بايلانىستى ەمەس، ولاردىڭ دامۋىنا باسقا دا سەبەپتەر اسەر ەتەدى. سايكەسىنشە سيمپتومدار پايدا بولعان جاعدايدا ەندوكرينولوگ دارىگەرگە قارالىپ، قالقانشا بەزى گورموندارىنىڭ دەڭگەيىن تەكسەرتكەن ءجون. قاۋىپ توبىنا جاتاتىن تۇلعالار (بالالار، جاسوسپىرىمدەر، جۇكتى ايەلدەر) تيرويدتى ستاتۋس سكرينينگىن جاساتۋ قاجەت، بۇل رەتتە تەك ت ت گ (تيرەوتروپتى گورمون) انىقتاۋ جەتكىلىكتى. جۇيەلى تۇردە مەديتسينالىق تەكسەرۋدەن ءوتۋ، اعزانى نىعايتۋ، سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ۇستانۋدىڭ ماڭىزى زور. بۇگىنگى تاڭدا قالقانشا بەزى اۋرۋلارىنىڭ كوبى ەمدەلەدى، ال كەي جاعدايلاردا ولاردى الدىن الۋعا بولادى!