سوتقا جۇگىنبەي نەكە بۇزۋعا بولا ما؟

نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - رەداكسياعا ينتەرنەت ارقىلى اجىراسۋعا قالاي ءوتىنىش بەرۋگە بولادى دەگەن ساۋالدار كوپ تۇسەدى.

ونلاين اجىراسۋ قانشا ۋاقىتتى الادى جانە اتىراۋلىقتاردىڭ اجىراسۋى نەلىكتەن جيىلەگەنى azh.kz ماتەريالىندا.

ستاتيستيكالىق مالىمەتكە سۇيەنسەك، جىل ىشىندە اتىراۋدا 3286 نەكە قيىلعان. قالالىق سوتقا بىلتىر جىل ىشىندە نەكە بۇزۋ تۋرالى 1163 ارىز تۇسكەن.

ونلاين اجىراسۋ قالاي وتەتىنىن اتىراۋ قالالىق سوتىنىڭ ءتوراعاسى جاقسىلىق جاسۇلان ايتىپ بەردى.

WhatsApp ارقىلى اجىراسۋ

بىلتىر ناۋرىزدان باستاپ پاندەمياعا بايلانىستى بارلىق تالاپ ارىزدار ونلاين رەجيمدە قابىلدانۋدا. ەرلى زايىپتىنىڭ بىرەۋى نەكە بۇزۋ تۋرالى ءوتىنىشتى سوت سايتى ارقىلى ەلەكتروندى تۇردە جولدايدى. ارىز قابىلدانعاننان كەيىن تاراپتار WhatsApp نەمەسە Zoom پلاتفورمالارى ارقىلى ونلاين قاتىسادى.

تالاپ ارىز كەڭسەگە تۇسكەن كۇننەن باستاپ 10 جۇمىس كۇن ىشىندە قابىلدانادى. وسى ۋاقىت ىشىندە ارىزدار سۋديا مەدياتورلارعا تۇسەدى. ولار تاتۋلاستىرۋعا جانە نەكەنى ساقتاپ قالۋعا جۇمىستانادى. ەگەر تاتۋلاسۋ مۇمكىن بولماسا، 10 جۇمىس كۇننەن كەيىن مەدياتور ءىستى باسقا سۋدياعا جولدايدى. بۇل پروتسەستەردىڭ ءبارى كەڭسە ارقىلى جۇرگەندىكتەن كەلەسى وتىرىستى قاي سۋديا قابىلدايتىنى بەلگىسىز. ءىستى سوتقا دەيىن دايىنداۋ جۇمىستارى تاعى 20 جۇمىس كۇنىن قاجەت ەتەدى. وسى ۋاقىت ىشىندە تالاپ ارىز جاۋاپكەرگە جىبەرىلىپ، دالەلدەمەلەر مەن پىكىرلەر جيناقتالادى. ءىس سوتقا تۇسكەننەن كەيىن ءارى قاراي ەكى ايدىڭ ىشىندە ءىس قارالىپ ءبىتۋى كەرەك.

ال، ەگەر سوتتا تاراپتاردىڭ ءبىرى قارسى بولسا، نەكە جانە وتباسى تۋرالى كودەكسكە ساي ولارعا تاعى 6 ايعا دەيىن مەرزىم بەرىلىپ، ءىس ۋاقىتشا توقتاتىلادى. ەگەر وسى ۋاقىت ىشىندە وتباسىن ساقتاپ قالۋ مۇمكىن بولماسا، نەكە بۇزىلادى.

ايەلى رۇقساتسىز ۇيدەن كەتىپ قالعان

ۇيلەنە سالىپ، ءبىر اپتادان سوڭ اجىراسۋعا ارىز بەرەتىندەر دە بار. كوپشىلىگى 20 مەن 50 جاس ارالىعىنداعى ەرلى- زايىپتىلار. نەكەگە تۇرعاننان كەيىن 5-10 جىل ىشىندە اجىراساتىندار ءجيى كەزدەسەدى.

بىلتىر 60 جاستاعى قاريا ايەلى ۇيىنەن رۇقساتسىز كەتىپ قالعانى ءۇشىن سوتقا تالاپ ارىز بەردى. تاتۋلاستىرۋ كەزىندە ايەلى بالا- شاعاسى ءۇشىن نەكەنى ساقتاپ قالايىق دەپ قارسىلىق ءبىلدىردى. ولارعا ۋاقىت بەرىلدى، ءبىراق قاريا رۇقساتسىز ۇيدەن شىعاتىن ايەلمەن تۇرمايمىن دەگەن بەتىنەن قايتپادى. ءوزارا كەلىسە الماعان سوڭ نەكەلەرى بۇزىلدى.

كوپ جاعدايدا، مىنەز- قۇلىقتارىنىڭ سايكەس كەلمەۋى، كۇيەۋلەرىنىڭ ىشىمدىككە، ناشاقورلىققا سالىنىپ كەتۋىنەن ايەلدەر اجىراسۋعا ارىز بەرەدى. سوڭعى كەزدەرى تۇرمىستىق زورلىق- زومبىلىق پەن قۇمار ويىنعا بەرىلۋى سالدارىنان اجىراسىپ جاتقاندار كوبەيدى.

سوتقا جۇگىنبەي نەكە بۇزۋعا بولا ما؟

ەگەر ەكى تاراپتا مۇلىكتىك داۋ جوق بولسا، ارالارىندا كامەلەت جاسقا تولماعان بالا بولماسا، ەكەۋى دە ءبىراۋىزدان نەكە بۇزۋعا نيەتتى بولسا، وندا سوتقا كەلمەي-اق ا ح ا ت بولىمىنە بارىپ نەكەنى بۇزا الادى.

كوبىنە نەكە بۇزىلعان كەزدە مۇلىكتىك داۋ تۋىندايدى. ورتاق مۇلىكتى ءبولۋ كەزىندە تاراپتاردىڭ كەلىسە الماۋىنان ءىس ۇزاق ۋاقىتقا سوزىلادى. ويتكەنى تاراپتار نەكەگە تۇرعان كەزدە نەكە شارتىن جاساسپايدى.

نەكە شارتى ارقىلى قانداي مۇلىك ەكەۋىنە ورتاق بولادى، قانداي مۇلىك كىمدىكى بولادى سونى انىقتاپ الۋعا بولادى. ونى ا ح ا ت ءبولىمى جۇزەگە اسىرادى. نەكە شارتى نەكەنى ساقتاپ قالۋعا دا سەپتىگىن تيگىزەدى. مىسالى، نەكە ءبىر تاراپتىڭ كىناسىنەن بۇزىلاتىن بولسا، ول تاراپ ەشتەڭەسىز قالادى دەپ تە كورسەتۋگە بولادى. نەكە شارتىن نەكەگە تۇرعاننان كەيىن دە جاساسا بولادى.

اجىراسۋعا بولمايتىن سەبەپتەر بولا ما؟

اجىراساتىن ۋاقىتتا ايەلى جۇكتى بولسا نەمەسە 1 جاسقا تولماعان بالاسى بولسا، نەكە بۇزىلمايدى. دەگەنمەن بۇل جاعدايدا ەگەر ايەلى ءوزى كەلىسىمىن بەرىپ تۇرسا، وندا سوت كەدەرگى بولا المايدى.

نۇربەيبىت نۇعىمانوۆ