قازاق ءالى دۇنيەگە كەلمەگەن بالانىڭ جىنىسىن قالاي انىقتاعان؟
بۇل ءىس-شارانىڭ ماقساتى - كوپشىلىك الدىندا ءالى دۇنيەگە كەلمەگەن بالانىڭ جىنىسىن انىقتاۋ. ەتنوگراف دوسىمبەك قاتران ۇلىنىڭ قازاقتا «گەندەر پاتي» ءراسىمى بولعان با، قازاق تانىمىنا ساي ما دەگەن سۇراقتارعا جاۋابى جانە بالالار پسيحولوگى مادينا سەرالينوۆانىڭ پىكىرى Tengrinews.kz-تىڭ ماتەريالىندا.
Gender Reveal Party - جۇكتىلىك كەزىندە جاسالاتىن، بولاشاق ءسابيدىڭ جىنىسىن جاقىندارىنىڭ اراسىندا انىقتاۋعا ارنالعان كەش. بۇل يدەيا 2000 -جىلدارى ا ق ش-تا پايدا بولعان. الەمدىك ب ا ق- تا العاش رەت دجەننا كارۆۋنيديس 2008 -جىلى تورت كەسۋ ارقىلى گەندەر پاتي جاساعانى تۋرالى دەرەكتەر كەزدەسەدى.
ب ا ق مالىمەتىنشە، ول ءۇش رەت تۇسىك تاستاعاننان كەيىن وسىنداي ءراسىم وتكىزۋگە شەشىم شىعارعان. سونداي-اق، YouTube جەلىسىندە 2009 -جىلى وسى تاقىرىپتاعى ۆيدەولار جۇكتەلگەنى تۋرالى ايتىلادى. Gender Reveal Party ءتۇرلى ديزايندا جاسالىپ، وزىندىك يدەياعا ساي وتكىزىلەدى. بۇل ماقساتتا وتكىزىلەتىن كەشتەن قوسپاسى كوك، قىزعىلت ءتۇستى تورتتان باستاپ، شار، ارنايى قوراپ، وتشاشۋ، جارىق، ءتۇرلى ءتۇستى ءىز قالاتىن سامولەت سەكىلدى كورنەكىلىكتەردى بايقاۋعا بولادى. ءبىراق باستى شارت - قىزعىلت جانە كوك ءتۇستى ەلەمەنتتىڭ بولۋى.
ادەتتە بالا جىنىسى ايەل جۇكتىلىگىنىڭ 15-اپتاسىندا ۋلترادىبىس زەرتتەۋى ارقىلى انىقتالادى. كەز كەلگەن نارسەنى بايىپپەن زەردەلەگەن قازاق حالقى ەرتەدەن ەشقانداي قۇرالسىز-اق، ايەل ادامنىڭ سىرت كەلبەتىنە، قۇرساق كولەمىنە، نەگە جەرىك ەكەنىنە قاراپ، بالا جىنىسىن انىقتاعان. ايەل ادامنىڭ بەت-الپەتىندە وزگەرىستەر بولسا قىز بالا بولادى نە جۇكتى ايەل جايناپ جۇرسە ۇل بالادى دەگەن تۇسىنىك قالىپتاسقان. سونداي-اق، ءىشى دوڭگەلەنسە - قىز، ءسۇيىر بولسا - ۇل بولادى دەگەن دە جورامال جاسايدى. اياعى اۋىر كەزدە اشى نارسەگە جەرىك بولسا - ۇل، ءتاتتىنى ءسۇيسىنىپ جەسە، قىز بولۋى مۇمكىن دەگەندى دە ايتادى.
ەتنوگراف دوسىمبەك قاتران ۇلىنىڭ ايتۋىنشا، گەندەر پاتي - ارنايى زەرتتەلمەگەن، جاڭا نارسە.
«قازاقتىڭ تابيعاتىندا ءدال « گەندەر پاتي « دەگەن دۇنيە بولماعان. ءبىراق تۇڭعىش بالادا قۇرساق كوتەرگەننەن باستاپ ايتاتىن بولعان. قازىرگى كۇنگە دەيىن ءبىرلى جارىم « قۇرساق توي « ، « قۇرساق شاشۋ « وتكىزىپ، اتاپ وتەدى. ءبىراق ول جەردە جىنىسقا بايلانىستى اڭگىمە قوزعالماعان. سونىمەن قاتار، « كەلىننىڭ قۇرساعى اق ايرانعا تولىپتى « دەگەن سەكىلدى سوزدەرمەن تۇسپالداپ ايتاتىن بولعان. ءسويتىپ، كەلىننىڭ اياعى اۋىر ەكەنىن جەتكىزەدى»، - دەدى ول.
ونىڭ ايتۋىنشا، ومىردە ءتۇرلى جاعداي بولۋى مۇمكىن. قازاق - ىرىمشىل حالىق. «گەندەر پاتي» جاساۋدىڭ سالدارى كەيىن قانداي دا ءبىر جاعىمسىز جاعداي بولا قالسا، بايقالۋى مۇمكىن. سەبەبى بۇل جاڭالىقتى «گەندەر پاتي» ارقىلى كوپشىلىككە الدىن الا جاريالاپ قويادى. سوندىقتان حالقىمىز ونىڭ بارىنەن ساقتانعان.
«قازاقتا بالانىڭ جىنىسىن انىقتاۋ دەگەن دۇنيە كەيىنگى كەزدە قالىپتاسىپ كەلە جاتىر. كەيىنگى 5 جىلدى سانگە اينالدى دەسەك بولادى. بۇرىن قازاق حالقى بالا دۇنيەگە كەلگەنشە وعان ات قويماعان. امان-ەسەن دۇنيەگە كەلسە ەكەن دەپ تىلەيدى. مىسالى، بالا ومىرگە كەلسە دە، قىرقىنان شىققاننان كەيىن عانا باسقا ات قويىپ جاتادى. ال ءداستۇرلى ورتادا جىنىسىن ايتۋ دەگەن دۇنيە بولعان ەمەس»، - دەدى ول.
ال بالالار پسيحولوگى ءمولدىر سەرالينوۆانىڭ ايتۋىنشا، «گەندەر پاتي» اتا-اناعا ەرەكشە اسەر ەتەدى. سونىڭ ىشىندە اكەلەرگە اسەرى بار. بالا اكەمەن دە، بالا انامەن دە تىعىز قارىم- قاتىناستا بولۋى كەرەك. مۇنداي ماقساتتاعى ءىس- شارالار اتا-انانىڭ ەكەۋىنە دە بالا كىم بولسا دا، قابىلداۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. ىشتەگى بالا دا اكەسى مەن اناسىنىڭ ىشكى كۇيىن سەزىنەدى. ءسويتىپ، ءوزىن كۇتەتىنىن بىلەدى.