الماتى تراگەدياسى: باس پروكۋراتۋرا قانشا ادام قامالىپ، قانشاسى بوساتىلعانىن مالىمدەدى

نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسى بويىنشا باس پروكۋراتۋرا «الماتى قاسىرەتىنىڭ» جانە باسقا وڭىرلەردەگى تەرروريستىك شابۋىلداردىڭ بۇكىل سەبەپتەرى مەن ەگجەي-تەگجەيىن انىقتاۋ ءۇشىن جۇمىس جاساۋدا، دەپ حابارلايدى قازاقپارات.

قۇقىق ءتارتىبى ورگاندارى تەرروريستىك شابۋىلدارعا قاتىسۋشىلاردى انىقتاۋ جانە جازالاۋ، ەلدەگى قوعامدىق قاۋىپسىزدىكتى تولىق قالپىنا كەلتىرۋ بويىنشا بارلىق قاجەتتى شارالاردى قابىلداۋدا.

ادام شىعىنى بولعان وقيعالاردى تەرگەپ-تەكسەرۋگە ەرەكشە نازار اۋدارىلعان. ەل بويىنشا جالپى سانى انىقتالىپ جاتىر. ءاربىر فاكت ءتيىستى قۇقىقتىق باعا بەرۋمەن مۇقيات تەرگەپ-تەكسەرىلەتىن بولادى.

ت ج رەجيمى كەزەڭىندە جاسالعان قۇقىق بۇزۋشىلىقتار ءۇشىن 6966 اكىمشىلىك حاتتاما تولتىرىلدى، ءارتۇرلى اكىمشىلىك جاۋاپتىلىققا 4918 ادام تارتىلدى. ونىڭ ىشىندە 1978 ادام قاماققا الىندى. 791 ادامعا ايىپپۇل سالىندى جانە 2149 ى ەسكەرتىلدى.

سوتتاردىڭ قاراۋىندا 2048 ماتەريال بار. بۇگىندە جەدەل-تەرگەۋ توپتارى 494 قىلمىستىق ءىستى، ونىڭ ىشىندە 44 تەرروريزم اكتىسى بويىنشا، 34 جاپپاي تارتىپسىزدىك بويىنشا، 15 ادام ءولتىرۋ جانە باسقالارى بويىنشا تەرگەپ-تەكسەرۋدە.

قىلمىس جاسادى دەگەن كۇدىكپەن 524 ادام ۋاقىتشا ۇستاۋ يزولياتورلارىنا قامالدى. سوتتىڭ سانكتسياسىمەن 412 ادام قاماۋعا الىندى. قازىرگى ۋاقىتتا قاجەتتى تەرگەۋ ارەكەتتەرى جۇرگىزىلۋدە.

قىلمىس جاسادى دەگەن كۇدىكپەن سوتتىڭ سانكتسياسىنسىز 48 ساعاتتان اسپايتىن مەرزىمگە ۇستاپ الىنۋى مۇمكىن (ق پ ك- ءنىڭ 14-بابىنىڭ 2-بولىگى). ءبىراق اسا اۋىر، تەرروريستىك نەمەسە ەكسترەميستىك قىلمىس، جاپپاي تارتىپسىزدىك بارىسىندا، سونداي-اق توتەنشە جاعداي كەزىندە قىلمىس جاسادى دەپ كۇدىكتەلگەن كەزدە 72 ساعاتتان اسپايتىن مەرزىمگە ۇستاپ الۋعا جول بەرىلەدى (ق پ ك- ءنىڭ 131-بابىنىڭ 4-بولىگى). اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىقتىڭ جولىن كەسۋ، ونى جاساعان كۇدىكتىنىڭ جەكە باسىن انىقتاۋ، حاتتاما جاساۋ جانە ت. ب. ماقساتتاردا 3 ساعاتقا دەيىنگى مەرزىمگە ۇستاپ الىنۋى مۇمكىن.

ەگەر اكىمشىلىك ءىس قوزعالعان باپتىڭ سانكتسياسى جازالاۋ شارالارىنىڭ ءبىرى رەتىندە قاماققا الۋدى كوزدەيتىن بولسا، وندا 24 ساعاتقا دەيىن ۇستاپ الىنۋى مۇمكىن (ا ق ب ت ك- ءنىڭ 789-بابىنىڭ 3-بولىگى).

كومەندانتتىق ساعاتتىڭ ەنگىزىلۋىنە بايلانىستى بەلگىلەنگەن ءتارتىپتى بۇزۋعا جول بەرگەن ادامدار كومەندانتتىق ساعات اياقتالعانعا دەيىن، ال وزىمەن بىرگە قۇجاتى جوق ادامدار - ولاردىڭ جەكە باسىن انىقتاعانعا دەيىن، 48 ساعاتتان اسپايتىن ۋاقىتقا ۇستالۋى مۇمكىن (ا ق ب ت ك- ءنىڭ 789-بابىنىڭ 2-بولىگى).

بۇل رەتتە، جەكە باسى انىقتالماي ۇستاپ الىنعاندار سوتتىڭ سانكسياسىمەن قابىلداۋ-تاراتۋ ورىندارىنا ورنالاستىرىلادى. جەكە باسىن انىقتاعاننان كەيىن، ەگەر ولاردىڭ ءىس-ارەكەتتەرىندە قىلمىستىق نەمەسە اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق بەلگىلەرى بايقالماسا، ولارعا قانداي دا ءبىر شارالار قولدانىلماي، دەرەۋ بوساتىلادى.

بارلىق جەتكىزىلگەن جانە ۇستالعان ادامداردىڭ قورعالۋعا جانە بىلىكتى زاڭ كومەگىن الۋعا كونستيتۋتسيالىق قۇقىعى قامتاماسىز ەتىلىپ وتىرعانىن اتاپ وتكەن ءجون.

ازاماتتار مەن ولاردىڭ وكىلدەرى اۋماقتىق پوليتسيا جانە پروكۋراتۋرا ورگاندارىنا سايكەس ارىزدارمەن جۇگىنۋگە قۇقىلى. ءاربىر ءوتىنىش بويىنشا تەكسەرۋ جۇرگىزىلەتىن بولادى.

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ باس پروكۋراتۋراسى ازاماتتاردى زاڭدىلىقتى ساقتاۋعا، جالعان اقپاراتقا بوي الدىرماۋعا جانە رەسمي اقپارات كوزدەرىنە عانا سەنۋگە شاقىرادى.