سابىر قاسىموۆ: جەلتوقسانشىلارعا «بوستاندىق ءۇشىن كۇرەسكەن قاھارماندار» دەگەن ارنايى مارتەبە بەرۋ كەرەك
ۇلتتىق اكادەميالىق كىتاپحانادا وتكەن «جەلتوقسان. 1986. دەكابر. دوكۋمەنتالنايا حرونيكا» اتتى كىتاپتىڭ تانىستىرىلىمى كەزىندە ساياسي قۋعىن-سۇرگىن قۇرباندارىن تولىق اقتاۋ جونىندەگى مەملەكەتتىك كوميسسيانىڭ مۇشەسى سابىر قاسىموۆ وسىنداي ۇسىنىس ايتتى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.
«جەلتوقسان كەزىندە زارداپ شەككەندەردىڭ سانىن تۇراقتاندىرۋىمىز كەرەك. ءبىز قازىر ساياسي قۋعىن-سۇرگىن قۇرباندارىن تولىق اقتاۋ جونىندەگى مەملەكەتتىك كوميسسيانىڭ تاراپىنان وسى كۇنگە دەيىن جەلتوقسان بويىنشا ءىستى بولعان جاستاردىڭ نەشەۋى اقتالعانىن سۇراتىپ جاتىرمىز. اقتالدى دەگەندە، سوتتالعاندار مەن قاماۋعا الىنعانداردى ايتىپ وتىرمىز. ونىڭ وزىندە سول كەزدەگى ميليتسيانىڭ تىزىمىنە تۇسكەندەر عانا اقتالعان. ال قانشا جاستاردى الدىن الا قاماۋ كامەرالارىنا، ارنايى جابدىقتالماعان قوسىمشا ورىندارعا اپارىپ قاماي بەردى؟! سولاردىڭ سانىن ءالى ەشكىم تۇراقتاندىرعان جوق»، - دەيدى «قاھارماندار» رەسپۋبليكالىق قوعامدىق قورىنىڭ پرەزيدەنتى.
زاڭگەر عالىم جەلتوقسانعا قاتىسقانى ءۇشىن سوتتالعانداردىڭ اراسىندا بەلگىلى ءبىر سەبەپتەرمەن اقتالماي قالعاندارى دا بار ەكەنىن ايتادى.
«سوتتالعانداردىڭ ناقتى سانى 103 دەپ ءجۇرمىز. ولاردىڭ كوبى اقتالدى. ميليتسياعا قارسىلىق كورسەتكەنى ءۇشىن اقتالماعان مىرزاعۇل ءابدىقۇلوۆ سياقتى بىرەن-سارانى اقتالعان جوق. ول دا وزىنە شابۋىل جاسالعاندا پىشاقپەن قورعانعانىن بىلەسىزدەر»، - دەدى سابىر قاسىموۆ.
مەملەكەتتىك كوميسسيا مۇشەسى جەلتوقسان باتىرلارىنا ارنايى مارتەبە بەرۋ نە ءۇشىن قاجەت ەكەنىن دە ايتتى.
«ءبىز جەلتوقسانعا قاتىسقان وتانداستارىمىزعا «بوستاندىق ءۇشىن كۇرەسكەن قاھارماندار» دەگەن مارتەبە بەرۋىمىز كەرەك. سونداي ستاتۋس بەرىلسە، ولاردى اقتاۋ، الەۋسەتتىك قورعاۋ، تاريحي ادىلدىك قالىپنا كەلتىرۋ سياقتى كوپتەگەن ماسەلەنىڭ ءتۇيىنى وزدىگىنەن شەشىمىن تابادى. جەلتوقسان وقيعاسىنا قاتىسقانى ءۇشىن جازالاۋ، قۋعىنداۋ شارالارىنان زارداپ شەككەندەردىڭ دە سانى ەسەپتەلۋى كەرەك. وقيعا ەڭ ءبىر شيەلەنىسكەن تۇستا الماتىدان وزگە وڭىرلەردە جاستار شىقتى. سونداي ەڭ شيرىققان ساتتە العا شىققاندار سانى 100 ماڭايىنا بارعان. تولىق سان ەشكىمدە جوق. سولاردىڭ قانشاسى اقتالدى؟ الماتىدا 600 دەن استامى اقتالدى. ال وبلىستاردا قانشاماسى ەسكەرۋسىز كەتتى. سولاردىڭ ءبارىن ناقتىلاۋ مىندەتى تۇر الدىمىزدا»، - دەدى ول.