سەنات ءتوراعاسى ت م د پ ا ا جالپى وتىرىسىنا قاتىستى
بۇل جايىندا سەناتتىڭ باسپا ءسوز قىزمەتىنەن ءمالىم ەتتى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.
ءوز سوزىندە سەنات سپيكەرى ت م د پارلامەنتارالىق اسسامبلەياسى كەڭەسىنىڭ مەرەيتويلىق وتىرىسىن الماتى قالاسىندا وتكىزۋ ماسەلەسى بويىنشا قازاقستانعا قولداۋ بىلدىرگەندەرى ءۇشىن ارىپتەستەرىنە العىس ءبىلدىردى.
اتالعان ءىس-شارا كەلەسى جىلدىڭ ناۋرىز ايىندا وتكىزىلەدى دەپ جوسپارلانىپ وتىر. سونداي-اق ماۋلەن اشىمبايەۆ قازاقستان رەسپۋبليكاسى كەلەسى جىلى ت م د- عا ءتوراعالىق ەتەتىنىنە نازار اۋداردى. وسىعان وراي ەلىمىز قازىرگى تاڭدا بۇل باعىتتا بەلسەندى جۇمىس جۇرگىزۋدە.
«مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ قازاقستاننىڭ ت م د- عا ءتوراعالىق ەتۋ تۇجىرىمداماسىن بەكىتتى. ءتوراعالىق كەزەڭىندەگى باسىمدىقتار انىقتالدى. سولاردىڭ ءبىرى پارلامەنتتىك ديپلوماتيا باعىتى بويىنشا جۇمىس. قازاقستان ءوزىنىڭ ءتوراعالىعى اياسىندا دوستاستىق ەلدەرىنىڭ الدىندا تۇرعان مىندەتتەردى اتقارۋدا ت م د پ ا ا- عا ودان ءارى بەلسەندى قولداۋ كورسەتەدى»، - دەدى ماۋلەن اشىمبايەۆ.
پلەنارلىق وتىرىسقا قاتىسۋشىلار پاندەميادان كەيىنگى كەزەڭدەگى دامۋ ماسەلەلەرىن تالقىلاپ، ەپيدەميولوگيالىق احۋالدى تۇراقتاندىرۋ بويىنشا جۇمىستى جالعاستىرۋدىڭ ماڭىزدىلىعىنا توقتالدى.
وسى ورايدا قازاقستان سەناتىنىڭ ءتوراعاسى بولاشاقتا بيولوگيالىق اپاتتار مەن وسىنداي داعدارىستاردىڭ الدىن الۋ ءۇشىن دوستاستىق ەلدەرى بىرلەسىپ ارەكەت ەتۋدىڭ بەرەرى مول ەكەنىن ايتتى. سونداي-اق ول سەرىكتەس مەملەكەتتەردى قازاقستاننىڭ بيولوگيالىق قاۋىپسىزدىك جونىندەگى حالىقارالىق اگەنتتىك قۇرۋ جونىندەگى باستاماسىن قولداۋعا شاقىردى.
«بىلتىر قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقايەۆ ب ۇ ۇ جانىنان بيولوگيالىق قاۋىپسىزدىك جونىندەگى حالىقارالىق اگەنتتىك قۇرۋ تۋرالى باستاما كوتەردى. بۇل قۇرىلىم قۇرىلعان جاعدايدا كوروناۆيرۋس پاندەمياسى سياقتى داعدارىستارعا جول بەرمەۋ ءۇشىن الدىن-الۋ شارالارىن قابىلداۋدى كوزدەيدى.
ودان بولەك، اگەنتتىك تاراپىنان ادامزاتقا تونەتىن سىن-قاتەرلەر مەن قاۋىپتەردىڭ جاڭا تۇرلەرىنە قارسى تۇرۋعا ىقپال ەتۋگە مۇمكىندىك تۋار ەدى. قازىرگى تاڭدا بارلىق مۇددەلى تاراپتارمەن پراكتيكالىق كونسۋلتاتسيالىق جۇمىس جۇرگىزىلۋدە. ءبىز ت م د ەلدەرىندەگى ارىپتەستەرىمىزدى قازاقستاننىڭ بيولوگيالىق قاۋىپسىزدىك جونىندەگى حالىقارالىق اگەنتتىك قۇرۋعا قاتىستى باستاماسىن قولداۋعا شاقىرامىز»، - دەدى ماۋلەن اشىمبايەۆ.
وتىرىس بارىسىندا پارلامەنتشىلەر دوستاستىق ەلدەرىنىڭ ۇلتتىق زاڭنامالارىندا قولدانۋ ءۇشىن پ ا ا ازىرلەگەن مودەلدىك زاڭ جوبالارىن قارادى. سونىمەن قاتار ماۋلەن اشىمبايەۆ اسسامبلەيا الاڭىندا ءبىرقاتار ەكىجاقتى كەزدەسۋ وتكىزدى.
وزبەكستان ولي ماجليس سەناتىنىڭ ءتورايىمى تانزيلا ناربايەۆامەن كەزدەسۋدە ەكى ەلدىڭ پارلامەنتارالىق ءوزارا ءىس-قيمىلىن ودان ءارى نىعايتۋ ماسەلەسى ءسوز بولدى. سۇحباتتاسۋ بارىسىندا ەكى مەملەكەتتىڭ سەناتتارى اراسىندا قۇرىلعان ىنتىماقتاستىق جونىندەگى كوميسسيا پارلامەنتارالىق بايلانىستىڭ ماڭىزدى تەتىگى ەكەنى اتاپ ءوتىلدى.
ماۋلەن اشىمبايەۆ كوميسسيانىڭ كەزەكتى وتىرىسىن كەلەسى جىلدىڭ ءبىرىنشى جارتىسىندا قازاقستاندا، ارال وڭىرىندە وتكىزۋدى ۇسىندى.
«كوميسسيا وتىرىسىندا ارال تەڭىزىن قالپىنا كەلتىرۋ باعىتىنداعى ءوزارا جۇمىستى جانە باسقا دا ماسەلەلەردى تالقىلاۋعا مول مۇمكىندىك بار. جالپى، سۋ ماسەلەسى ءبىزدىڭ ەكىجاقتى قاتىناستارىمىزدا ەرەكشە ورىن الادى. ەلدەرىمىزدىڭ سۋ-ەنەرگەتيكالىق الەۋەتىن ۇتىمدى پايدالانۋ جانە ترانسشەكارالىق وزەندەردىڭ ەكولوگياسىن قورعاۋ ماسەلەلەرى بويىنشا ديالوگتى ودان ءارى جالعاستىرۋ ماڭىزدى. قازاقستان پرەزيدەنتى اتاپ وتكەندەي، «سۋ ديپلوماتياسى» اياسىنداعى كەلىسسوزدەردىڭ تەزىرەك اياقتالۋى ءبىزدىڭ ەلدەرىمىزدىڭ جانە ورتالىق ازيا مەملەكەتتەرىنىڭ ورتاق مۇددەلەرىنە ساي كەلەدى»، - دەدى ماۋلەن اشىمبايەۆ.
قازاقستان سەناتىنىڭ سپيكەرى رەسەي فەدەراتسياسى فەدەرالدىق جينالىسى فەدەراتسيا كەڭەسىنىڭ ءتورايىمى ۆالەنتينا ماتۆيەنكومەن كەزدەسۋدە دە ترانسشەكارالىق وزەندەر ماسەلەسىن قوزعادى. ماۋلەن اشىمبايەۆ بۇل ماسەلە ەكى ەلدىڭ پرەزيدەنتتەرى قاتىسقان قازاقستان مەن رەسەيدىڭ XVII ءوڭىرارالىق ىنتىماقتاستىق فورۋمىندا جانە ۆالەنتينا ماتۆيەنكونىڭ بيىلعى ماۋسىم ايىندا قازاقستانعا جاساعان ساپارىندا دا كوتەرىلگەنىن تىلگە تيەك ەتتى.
وسىعان وراي ماۋلەن اشىمبايەۆ بۇل باعىتتاعى جۇمىستى جانداندىرۋدى جانە اتالعان ماسەلەنى سالالىق مەملەكەتتىك ورگانداردى جۇمىلدىرا وتىرىپ پارلامەنتتىك دەڭگەيدە تالقىلاۋدى ۇسىندى. سونداي-اق ول وسى جانە باسقا دا ۇسىنىستاردى قازاقستان پارلامەنتىنىڭ سەناتى مەن رەسەي فەدەرالدىق جينالىسى فەدەراتسيا كەڭەسى اراسىنداعى ىنتىماقتاستىق جونىندەگى كوميسسيانىڭ الداعى وتىرىسىنىڭ كۇن تارتىبىنە قوسۋ ماسەلەسىنە نازار اۋداردى. كوميسسيا وتىرىسى كەلەسى جىلدىڭ العاشقى جارتىسىندا وتكىزىلمەك.
«سۋ ماسەلەسى ءبىزدىڭ ءوڭىرىمىز ءۇشىن وزەكتى تۇيتكىل. ءتىپتى ترانسشەكارالىق سۋ رەسۋرستارىن ۇتىمدى جانە ۇقىپتى پايدالانۋ وڭىرلىك دامۋدىڭ ماڭىزدى فاكتورى بولىپ سانالادى. ودان بولەك، پاندەميادان كەيىنگى جاعدايدا تۇراقتى دامۋ ماسەلەسى دە ەكى ەلدىڭ پارلامەنتشىلەرى ءۇشىن ماڭىزدى ەكەنى ءسوزسىز. ءبىز سەنات جۇمىسىندا اۋىلدىق اۋماقتاردى كەشەندى دامىتۋ، ونىڭ ىشىندە ينفراقۇرىلىمدى، الەۋمەتتىك نىسانداردى، بيزنەستى وركەندەتۋ، جۇمىس ورىندارىن قۇرۋ ماسەلەلەرىنە باسا ءمان بەرەمىز. وسى باعىتتاردى زاڭنامالىق تۇرعىدان قامتاماسىز ەتۋ بويىنشا رەسەيلىك ارىپتەستەرىمىزبەن تاجىريبە الماسۋعا مۇددەلىمىز»، - دەدى قازاقستان پارلامەنتى سەناتىنىڭ ءتوراعاسى.