جاقىپ اسانوۆ سۋديالاردىڭ ءىستى زەرتتەۋدەگى كەمشىلىكتەرىن ايتتى

None
None
نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - ق ر جوعارعى سوتىنىڭ ءتوراعاسى جاقىپ اسانوۆ سۋديالاردىڭ ءىستى زەرتتەۋدەگى كەمشىلىكتەرىن ايتتى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.

«ادامدار تەرگەۋ قالاي ءجۇرىپ جاتقانىن، پروكۋروردىڭ جۇمىسىن، ۇكىم قالاي ورىندالعانىن كورمەيدى. بۇل كەزەڭدەر قوعام ءۇشىن جابىق. ادامدار باستى سوت تالقىلاۋى قالاي ءجۇرىپ جاتقانىن كورەدى. ولار اشىق پروتسەستەردە پروكۋروردىڭ، ادۆوكاتتىڭ، كۋاگەرلەردىڭ، سۋديانىڭ ايتقانىن تىڭدايدى. وسى پروتسەسكە قاتىسى بار ادامدىڭ ەموتسيالارىن بايقايدى. بلوگەرلەر، جابىرلەنۋشى، كۇدىكتىنىڭ جاقىندارى وسى جايىندا كۇندەلىكتى الەۋمەتتىك جەلىلەردە جازادى. بىزدە كۇندە ىستەردى قاراۋ ناتيجەسىندە بەس مىڭ قورىتىندى شەشىم قابىلدانادى، سونىڭ اراسىندا مىڭنان ازداۋ شامادا قىلمىستىق ىستەر بويىنشا ۇكىمدەر مەن قاۋلىلار بار. اشىنعان ادامدار ءبىزدىڭ سوتتاردا نەگە وزگەرىستەر جوق ەكەنىن ءجيى سۇرايدى. نەلىكتەن ءبىزدىڭ سوت پروتسەستەرى دامىعان ەلدەردەگىدەي وتپەيدى؟»، - دەدى ج. اسانوۆ «قازاقستانداعى سوت جۇيەسىنىڭ رەفورماسى: وزىق حالىقارالىق پراكتيكانى پايدالانا وتىرىپ، جاڭا سىن-قاتەرلەردىڭ شەشىمىن تابۋ» اتتى دوڭگەلەك ۇستەل وتىرىسىندا.

وسى ورايدا ول ساراپشىلاردىڭ زەرتتەۋلەرى جايىندا ايتىپ بەردى.

«ساراپشىلاردىڭ پايىمىنشا، تەرگەۋدىڭ جازالاۋشى سيندرومى ءالى دە سوتتارعا دا ەنىپ وتىرعانى سەبەپتەردىڭ ءبىرى بولىپ تۇر. باستى سوت تالقىلاۋى ءتارتىبى بۇرىنعىسىنشا قالىپ وتىر. نۇكتەلى رەفورمالار مەن ۇيىمداستىرۋ ءىس-شارالارى احۋالدى كۇردەلى تۇردە وزگەرتپەي جاتىر. قازىرگى كەزدە بىزدە قاراما-قايشى ەكى كوزقاراس بار. ءبىر جاعىنان - ول جوعارعى سوتتىڭ پىكىرى. سۋدياعا قىلمىستىق ءىستىڭ بارلىق ماتەريالىن بىردەن بەرۋگە بولمايدى. سوتقا تەك پروكۋروردىڭ ايىپتاۋ اكتىسى مەن ادۆوكاتتىڭ قورعاۋ اكتىسى ەنگىزىلۋى كەرەك. ال قازىر قالاي بولىپ جاتىر؟ سۋديا بارلىق ءىستى الدىن الا زەرتتەپ شىعادى، ياعني سوتتىڭ ءىستى قاراۋىنا دەيىن زەردەلەيدى. سۋدياعا ءىستىڭ ءمان-جايى تەرگەۋ ورگانى مەن پروكۋراتۋرا كوزقاراسىمەن بەرىلەدى. ولاردىڭ ماتەريالدارى تەك ءبىر عانا ماقساتتى كوزدەيدى - سوتتالۋشىنىڭ كىناسىن دالەلدەۋ. ءىستى قاراپ شىققان سۋديا ەرىكسىز ايىپتاۋ پاراديگماسىنىڭ «تۇتقىنى» بولادى»، - دەدى ج. اسانوۆ.

ونىڭ ايتۋىنشا باستى سوت تالقىلاۋى فورمالدى بولىپ قالا بەرەدى.

«وسىنىڭ سالدارىنان ءبىزدىڭ ادامداردىڭ كوز الدىندا سوتتارىمىز جازالاۋ تەتىگىنىڭ جالعاسى بولىپ قابىلدانادى. اتاپ ايتقاندا، سوتقا تەك ايىپتاۋ ۇكىمى مەن قورعاۋ اكتىسىن عانا تابىستاۋ ۇستانىمىن ءبىز ويلاپ شىعارمادىق. بۇل قادام بۇرىننان ەۋروپالىق وداق، ە ق ى ۇ، ە ى د ۇ ەلدەرىندە قامتىلعان. وسىنداي ۇستانىم سۋديانىڭ بەيتاراپتىعىن ساقتايدى، ويتكەنى ول ىسپەن سوت تەرگەۋى بارىسىندا عانا تانىسادى»، - دەدى ول.

بۇدان بۇرىن حابارلانعانداي، «قازاقستانداعى سوت جۇيەسىنىڭ رەفورماسى: وزىق حالىقارالىق پراكتيكانى پايدالانا وتىرىپ، جاڭا سىن-قاتەرلەردىڭ شەشىمىن تابۋ» اتتى دوڭگەلەك ۇستەل وتىرىسى ۇيىمداستىرىلدى.

سوڭعى جاڭالىقتار