ەۋروپاداعى مىڭداعان كاسىپورىن جابىلۋ الدىندا تۇر
نارىقتى دامىتۋ بويىنشا حالىقارالىق كومپانيا ساراپشىلارى وسىلاي دەيدى. بولجام بويىنشا تۇسەتىن كىرىس 14 تريلليون تەڭگەگە جەتەدى. ال حالىقتىڭ قالاۋى نە؟
ونلاين ساۋدا ۇلەسى %116 جەتتى قازاقستاندىقتار بيىل كوسمەتيكا، كيىم جانە اياق كيىمدى ونلاين الۋدى ءجون كورگەن. QazTrade ساۋدا ساياساتىن دامىتۋ ورتالىعىنىڭ دەپارتامەنت ديرەكتورى وجەت شەگىربايەۆ بىلتىرعىداي ەمەس، سمارتفون مەن باسقا دا تۇرمىستىق تەحنيكاعا دەگەن سۇرانىس ازايعانىن ايتادى. وتكەن جىلى مۇنداي ساۋدا ۇلەسى 120 پروتسەنتتى قۇرادى.
سيفرلىق قازاقستان قاۋىمداستىعىنىڭ زەرتتەۋىنە سۇيەنسەك، سول كەزەڭدە بولشەك ەلەكتروندىق كوممەرتسيا نارىعى 596 ميلليارد تەڭگەگە جەتتى. بۇل الدىڭعى جىلمەن سالىستىرعاندا %82 ارتىق. بۇگىندە قازاقستاندىق تاۋارلاردىڭ بۇكىل الەمگە ايگىلى بولۋىنا مۇمكىندىك تۋىپ جاتىر. ەلدەگى 250 كاسىپورىن Alibaba, Amazon سىندى حالىقارالىق ەلەكتروندىق پلاتفورمالارعا شىعارىلادى. باستاماسى ناتيجەسىز ەمەس.
وجەت شەگىربايەۆ، Qaztrade ساۋدا ساياساتىن دامىتۋ ورتالىعىنىڭ دەپارتامەنت ديرەكتورى:
- قازاقستاندىقتاردىڭ ءال- اۋقاتىن ارتتىرۋعا باعىتتالعان ورنىقتى ەكونوميكالىق ءوسۋ ۇلتتىق جوباسى اياسىندا شيكىزاتتىق ەمەس ەكسپورتتى ىلگەرىلەتۋ ءۇشىن 250 وتاندىق كاسىپورىندى وسى ساۋدا الاڭدارىنا ورنالاستىرامىز. بىلتىردان باستاپ، Alibaba پلاتفورماسى ارقىلى 72 ميلليون ا ق ش دوللارىنا ەكسپورتتىق كەلىسىمشارتتار جاسالدى. وعان قوسا، بيىل ساۋدا جانە ينتەگراتسيا مينيسترلىگى باسقا دا ايگىلى ينتەرنەت دۇكەندەرىندە تىركەۋگە قويىلعان شەكتەۋلەردى الىپ تاستادى. دەمەك وندىرۋشىلەرىمىز بۇل پلاتفورمالاردا وڭاي تىركەلە الادى.
سىرتقى ساۋدا ۇلەسى %60 جەتتى ەلىمىز تاۋار ەكسپورتىن پاندەمياعا دەيىنگى كورسەتكىشكە جەتكىزدى. جىل باسىنان بەرى 37,4 ميلليارد دوللاردىڭ ءونىمى تاسىمالدانعان. ءسويتىپ سىرتقى ساۋدا ۇلەسى %60 كە جەتتى. ساۋدا ساياساتىن دامىتۋ ورتالىعىنىڭ حابارلاۋىنشا، ەكسپورتتالعان تاۋاردىڭ 68 پروتسەنتى شيكىزات، 32 پروتسەنتى وڭدەلگەن ءونىم. جوعارعى كورسەتكىشكە مۇناي تاسىمالى اسەر ەتتى.
تامىز ايىنا دەيىن ەلىمىز 19 ميلليارد دوللارعا قارا التىن ەكسپورتتادى. ايتپاقشى ۋران تاسىمالى كەرىسىنشە %44 ازايعان. قازاقستاندىق تاۋاردى تۇتىناتىن ءىرى مەملەكەتتەر قاتارىندا ەۋروپا، قىتاي جانە ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق تۇر.
جىكتەر بولسام، ەۋروپاعا 8-ايدا 15 ميلليارد دوللاردىڭ تاۋارى شىعارىلدى. قىتايعا 6,5 ميلليارد دوللاردىڭ ءونىمى ساتىلعان. كەشە عانا قىتايدا ەلىندە قالىپ قويعان جۇكتەردىڭ جارتىسىن وسى ايدىڭ سوڭىنا دەيىن قازاقستانعا جەتكىزۋ مۇمكىندىگى تۋدى. تاراپتار ونلاين رەجيمدەگى كەزدەسۋ ناتيجەسىندە وسىنداي شەشىمگە كەلگەن. قالعان تاۋار كەلەسى ايدا جەتكىزىلەدى.
ەسكە سالايىك، بۇگىندە 10 مىڭ قازاقستاندىق ۆاگون كورشى ەلدە توقتاپ تۇر. قىتاي مەن ەۋروپا كەلىسىمگە كەلە مە؟ ەۋروپاداعى مىڭداعان كاسىپورىن جابىلۋ الدىندا تۇر. قىتايلىق ماگنييدىڭ تاپشىلىعى وندىرىسكە سالقىنىن تيگىزدى. ەۋرووداقتىڭ بۇل باعىتتا 95 پروتسەنتكە اسپان استى ەلىنە تاۋەلدى ەكەنىن بىلەمىز. قىتاي كارى قۇرلىقتىڭ 2060 -جىلعا دەيىن جاسىل ەنەرگەتيكاعا كوشۋ بويىنشا باستاماسىن بىردەن قولداي كەتتى. ناتيجەسىندە ەنەرگيا تاپشىلىعىنا تاپ بولدى.
وتكەن ايدا ەلدەگى 50 ماگني زاۋىتىنىڭ 35 ءى جابىلدى. قالعانى ءوندىرىستى ەكى ەسە ازايتىپ جاتىر. ونىڭ سالدارىن بۇكىل الەم كورۋدە. سەبەبى قىتاي ەۋروپانىڭ عانا ەمەس، دۇنيە ءجۇزىنىڭ ماگنييگە دەگەن سۇرانىسىن 85 پروتسەنتكە جاۋىپ كەلگەن. ەۋروپادا دا اتالعان مەتالل شىعارىلادى. تەك 17 پروتسەنتكە عانا. بۇل اۆتو كولىك شىعارۋ جانە قۇرىلىس جوسپارىن تولىق وتەۋگە جەتپەيدى. ەندى شيكىزات قورى تولتىرىلماسا، مىڭداعان ءوندىرىس وشاعى جابىلىپ تىنادى، ميلليونداعان ادام ناپاقاسىز قالادى.
قازىر كارى قۇرلىقتاعى ماگنيدىڭ ءبىر تونناسى 10-14 مىڭ دوللارعا تەڭ. جىل باسىنداعى باعا بۇدان 5 ەسە ارزان بولاتىن. بۇگىندە ەۋرووداق ماگني ءوندىرىسىن ۇلعايتۋ بويىنشا كەلىسسوز جۇرگىزىپ جاتىر. بۇل ءۇشىن قوسىمشا ەنەرگيا جەتكىزۋگە ۋادە ەتپەك.
كارى قۇرلىقتاعى گاز ماسەلەسى شەشىلە مە؟
رەسەي ەۋروپاعا جونەلتىلەتىن گازدى ارزانداتپاق. ويتكەنى ۇزاقمەرزىمدىك كەلىسىمشارتتى ساقتاۋ قاجەت. بلۋمبەرگ ساراپشىلارىنىڭ ەسەبىنشە، باعا قازىرگى 1090 دوللاردان 60 پروتسەنتكە ءبىر- اق تومەندەۋى مۇمكىن. ياعني كوگىلدىر وتىننىڭ ءبىر شارشى مەترى 200-400 دوللارعا ساتىلۋى ىقتيمال. ماماندار ۇزاققا سوزىلعان تۇيتكىل «گازپروم» ونىمىنە سۇرانىستى ازايتىپ جىبەرە مە دەپ كۇدىكتەنەدى. ايدىڭ ەكىنشى اپتاسىندا كارى قۇرلىقتاعى گاز 2000 دوللارعا جۋىقتاپ قالعان بولاتىن. ايتپاقشى كەشە گەرمانيانىڭ ەكونوميكا مينيسترلىگى سيەۆەرنىي پوتوك-2» گاز قۇبىرىنىڭ قاۋىپسىز ەكەنىن مويىندادى.
www.24.kz