وزبەكالى جانىبەكوۆكە الماتى مەن تۇركىستاندا ەسكەرتكىش ورناتىلماق
بۇل جايىندا سەنات دەپۋتاتتارىنىڭ ساۋالىنا ق ر پرەمەر-ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى ەرالى توعجانوۆتىڭ جاۋابىندا ايتىلعان، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.
«مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرى، تاريحشى-ەتنولوگ عالىم وزبەكالى جانىبەكوۆتىڭ 90 جىلدىعى قازاقستان رەسپۋبليكاسى تاۋەلسىزدىگىنىڭ 30 جىلدىعى اياسىندا اتاپ وتىلەتىن اتاۋلى داتالار مەن جىلدار تىزبەسىنە ەنگىزىلگەن. وسىعان بايلانىستى ۇكىمەت قوعام قايراتكەرىنىڭ ەسىمىن قۇرمەتتەۋگە ارنالعان كەشەندى جۇمىستار جۇرگىزۋدە. وسى جىلدىڭ تامىز-قىركۇيەك ايلارىندا «وتىرار» مەملەكەتتىك ارحەولوگيالىق قورىق-مۋزەيىندە «ۇلتتىق قۇندىلىقتارىمىزدى ۇلىقتاۋشى - ءو. جانىبەكوۆ»، «وتىراردىڭ تاعىلىمدى تۇلعاسى» اتتى كورمەلەر، «ءو. جانىبەكوۆ - ۇلت مادەنيەتىنىڭ جاناشىرى» تاقىرىبىندا رەسپۋبليكالىق عىلىمي-تاجىريبەلىك كونفەرەنسيا، «ازىرەت سۇلتان» مەملەكەتتىك تاريحي-مادەني مۋزەي-قورىعىندا «ۇلت رۋحىن ۇلىقتاعان - ءو. جانىبەكوۆ» اتتى دوڭگەلەك ۇستەل ۇيىمداستىرىلدى»، - دەلىنگەن ۇكىمەت باسشىسى ورىنباسارىنىڭ جاۋابىندا.
ۆيتسە-پرەمەردىڭ اتاپ وتۋىنشە، 19- قاراشادا وڭتۇستىك قازاقستان مەملەكەتتىك پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىندە ءو. جانىبەكوۆتىڭ 90 جىلدىعىنا ارنالعان «تاۋەلسىزدىك - ماڭگىلىك ەلدىڭ تۇعىرى» اتتى حالىقارالىق-تاجىريبەلىك كونفەرەنسيا جانە 8 جەلتوقساندا «بابالار اماناتى - تاۋەلسىزدىك» اتتى رەسپۋبليكالىق جاستار ايتىسى وتەدى.
م. اۋەزوۆ اتىنداعى وڭتۇستىك قازاقستان ۋنيۆەرسيتەتىندە قاراشا ايىندا «ۇلت رۋحىن ۇلىقتاعان ءو. جانىبەكوۆ» اتتى دوڭگەلەك ۇستەل، سونداي-اق كىتاپ كورمەسى ۇيىمداستىرىلادى.
«ميراس» ۋنيۆەرسيتەتىندە «كورنەكتى ەتنوگراف جانە قوعام قايراتكەرى ءو. جانىبەكوۆتىڭ شىعارماشىلىق مۇراسى» تاقىرىبىندا عىلىمي- پراكتيكالىق كونفەرەنتسيا جوسپارلانعان.
«ءو. جانىبەكوۆتىڭ قىزمەتى مەن ەڭبەگىن ناسيحاتتاۋعا ارنالعان ءىس-شارالار باسقا وڭىرلەردە دە ءوز جالعاسىن تابادى. ماسەلەن، الماتى قالاسىنىڭ اكىمدىگى الماتى قالاسى كىتاپحانالارىندا قايراتكەردىڭ 90 جىلدىعىنا وراي دوڭگەلەك ۇستەلدەر، كورمەلەر ۇيىمداستىرادى. بۇگىندە قوعام قايراتكەرىنىڭ ەسىمى تۇركىستان قالاسىنداعى 27№ IT - مەكتەپ ليتسەيىنە، تۇركىستان وبلىسىنىڭ وتىرار اۋدانىنداعى 4№ مەكتەپ ليتسەي ينتەرناتىنا بەرىلگەن.
اتالعان ليتسەي-ينتەرناتتا ءو. جانىبەكوۆتىڭ مۋزەيى جۇمىس اتقارۋدا. تۇركىستان قالاسىنداعى كوشەگە ءو. جانىبەكوۆتىڭ ەسىمى 2004-جىلى بەرىلگەن.
كوشەنىڭ ۇزىندىعى 1300 مەتر، 80-85 ءۇي ورنالاسقان، سۋمەن، جارىقپەن قامتاماسىز ەتىلگەن، اباتتاندىرىلعان، اسفالتتانعان. قازىرگى كۇنى قالا اكىمدىگى تۇركىستان قالاسىنداعى جاڭادان تۇسكەن كوشەلەردىڭ بىرىنە قوعام قايراتكەرىنىڭ ەسىمىن بەرۋ مۇمكىندىكتەرىن قاراستىرۋدا.
سونىمەن قاتار شىمكەنت قالاسىندا ءو. جانىبەكوۆتىڭ ەسىمى بەرىلگەن 1 مەكتەپ جانە قالا اۋماعىندا 1 ۇلكەن كوشە بار. ءو. جانىبەكوۆتىڭ ءبيۋستى تۇركىستان قالاسىندا قايراتكەردىڭ ەسىمىمەن اتالاتىن مەكتەپ الدىندا، ال ەسكەرتكىشى وتىرار اۋدانى ءشاۋىلدىر اۋىلىندا ورناتىلعان.
قازىرگى ۋاقىتتا تۇركىستان وبلىسى اكىمدىگى مەملەكەت قايراتكەرىنە ارنالعان ەڭسەلى ەسكەرتكىشتى تۇركىستان قالاسىندا ورناتۋ ماسەلەسىن كەلەسى جىلى مونۋمەنتتىك ونەر قۇرىلىستارىن ورناتۋ جونىندەگى كوميسسيانىڭ قاراۋىنا ۇسىنۋدى جوسپارلاۋدا»، - دەدى ەرالى توعجانوۆ.
ونىڭ اتاپ وتۋىنشە، بۇگىنگى كۇنى الماتى قالاسىنداعى گوگول كوشەسىنىڭ 37 مەكەن-جايىنا ءو. جانىبەكوۆكە مەموريالدىق تاقتا ورناتۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە.
الماتى قالاسىنىڭ اكىمدىگى مەملەكەت قايراتكەرىنە ارنالعان ەسكەرتكىش ورناتۋ ماسەلەسىن قالالىق تاريح جانە مادەنيەت ەسكەرتكىشتەرىن قورعاۋ جونىندەگى كوميسسيانىڭ كەزەكتى وتىرىسىنىڭ قاراۋىنا ەنگىزەتىن بولادى. اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ مينيسترلىگى 2022-جىلعى مەملەكەتتىك تاپسىرىس اياسىندا «قازاقستان» ر ت ر ك» ا ق ءو. جانىبەكوۆ جانە ك. سمايىلوۆ تۋرالى، «حابار» اگەنتتىگى» اق ش. مۇرتازا، ش. ءۋاليحانوۆ تۋرالى پورترەتتىك دەرەكتى فيلمدەر دايىنداۋ ءۇشىن تاقىرىپتىق تىزىمگە قوسۋدى جوسپارلاپ وتىر.
«سونداي-اق، قازىرگى كەزدە مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگى تۇركىستان وبلىسى اكىمدىگىمەن بىرلەسە وتىرىپ، «وتىرار» مەملەكەتتىك ارحەولوگيالىق قورىق-مۋزەيىنە قاراستى ارىستانباب كەسەنەسىنىڭ اۋماعىندا ورنالاسقان ءو. جانىبەكوۆ كەسەنەسىن رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار تاريح جانە مادەنيەت ەسكەرتكىشتەرىنىڭ مەملەكەتتىك تىزىمىنە ەنگىزۋ ماسەلەسىن قاراستىرۋدا.
قوستاناي وبلىسىنىڭ اكىمدىگى ارقالىقتاعى «دالا ولكەسى تاريحي وبلىستىق مۋزەيىنە» ءو. جانىبەكتىڭ ەسىمىن بەرۋ بويىنشا قوعام پىكىرىنە زەردەلەۋ جۇرگىزىپ، ءتيىستى قۇجاتتاردى ازىرلەيتىن بولادى. ەلىمىزدىڭ تاۋەلسىزدىگىنىڭ 30 جىلدىعىمەن تۇسپا-تۇس كەلگەن كورنەكتى تۇلعا وزبەكالى جانىبەكوۆتىڭ 90 جىلدىعىن ۇيىمداستىرۋ ودان ءارى ءتيىستى دەڭگەيدە جالعاستىرىلاتىن بولادى»، - دەدى ۆيتسە-پرەمەر.