ءماجىلىس دەپۋتاتى مالدىڭ قىرىلۋىن توقتاتۋعا قاتىستى ۇسىنىس ءبىلدىردى

نۇر- سۇلتان. قازاقپارات - پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ جالپى وتىرىسىندا دەپۋتات ەدىل جاڭبىرشين اتىراۋ، اقتوبە، قىزىلوردا، ماڭعىستاۋ جانە تۇركىستان وبلىستارىنىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىنا قيىندىق تۋعىزىپ وتىرعان ماسەلەلەردى كوتەردى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.

«اسىرەسە، ماڭعىستاۋ مەن قىزىلوردا وبلىستارىندا اتا- بابامىزدان قالعان اسىل مۇرانىڭ ءبىرى - ءتورت تۇلىك مالدى ۇستاپ وتىرعان شارۋاشىلىقتار مەن تۇرعىندار اسا اۋىر جاعدايدا. ەلدە ورىن العان سۋ تاپشىلىعى مەن قۋاڭشىلىق جايلىمدىق جەرلەردىڭ جاعدايىن كەتىردى. وسى جاعداي تيىسىنشە مالدىڭ شىعىنىنا اكەلدى. 2020 -جىلى ماڭعىستاۋ وبلىسىندا 4883 مال باسىنىڭ ءولىمى تىركەلسە، بيىل ءبىرىنشى توقسان قورىتىندىسى بويىنشا 1332 باس مال ولگەن. بۇل مالىمەت تەك سىرعالانعان، تىركەلگەن مال شىعىنى بويىنشا عانا، ال، وبلىستاعى مالدىڭ % 56 قۇرايتىن قالىڭ بۇقارانىڭ قانشا مالى قىرىلعانى بەلگىسىز»، - دەدى ە. جاڭبىرشين ۇكىمەت باسشىسىنىڭ ورىنباسارى رومان سكلياردىڭ اتىنا جولداعان دەپۋتاتتىق ساۋالىندا.

سونىمەن قاتار ول مۇنداي جاعداي قىزىلوردا وبلىسىندا دا تىركەلگەنىن، 481 باس مال قىرىلعانىن ايتتى. وسىنداي جاعداي مال ازىعىنىڭ باعاسىن ەسەلەپ كوتەرىپ جىبەردى. باعانى كوتەرىپ وتىرعان جول شىعىندارى جانە وسىدان پايدا كورىپ قالايىن دەپ وتىرعان دەلدالدار.

«وسى زاۋالدىڭ كەسىرىنەن قانشاما وتباسى اۋىر جاعدايعا ۇشىرادى، قانشاما شارۋاشىلىق جەر سيپاپ قالدى؟! ونىڭ ەسەبى بار ما؟ وسىنداي جۇتتا حالىققا قالاي كومەك بەرەمىز؟! ارينە، حالىق ءبىرىنشى كەزەكتە پارلامەنتكە، ۇكىمەتكە ءۇمىت ارتادى. قازىرگى تاڭدا اۋىل شارۋاشىلىق مينيسترلىگى جانە جەرگىلىكتى اتقارۋشى بيلىك جەم- ءشوپ جەتكىزۋ، قارجى ءبولۋ سياقتى شارالاردى ىسكە اسىرىپ جاتىر. الايدا، بۇل كومەك بارلىق مال شارۋاشىلىعى مەن جەكە ادامداردىڭ مال باسىن قامتىمايدى، سونداي- اق جەتكىزىلىپ وتىرعان ازىقتىڭ باعاسى قولجەتىمدى بولماي تۇر. جالپى، بولىپ جاتقان جاعداي، ءار ءوڭىردىڭ ەرەكشەلىكتەرىن ەسكەرگەن، عىلىمي زەرتتەۋلەرگە نەگىزدەلگەن ەلىمىزدىڭ مال شارۋاشىلىعىن دامىتۋعا ارنالعان جۇيەلى- جوسپارلى جۇمىستىڭ جوققا جاقىن ەكەنىن ايقىن كورسەتىپ وتىر. 21 -عاسىردا كوسموستى يگەرىپ، اۆستراليا مەن كانادادان اسىل تۇقىمدى مال الدىرىپ، دۇنيەنىڭ ءبارىن سيفرلاندىرىپ جاتقاندا، مالعا ازىق تاۋىپ بەرە الماي جاتقانىمىز وتە ۇيات!»، - دەدى دەپۋتات.

وسىعان وراي ازاماتتارعا كومەك كورسەتۋ ماقساتىندا جانە مال باسىن امان الىپ قالۋ ءۇشىن ءتيىستى ۇسىنىستار جاسالدى:

1. قالىپتاسقان جاعدايلارعا بايلانىستى جۇت جايلاعان ناقتى اۋداندار مەن ايماقتاردا شۇعىل تۇردە جەرگىلىكتى دارەجەدەگى توتەنشە جاعداي جاريالانىپ، ولارعا ءتيىستى بيۋدجەتتىك كوزدەردەن جانە ماتەريالدىق قورلاردان ناقتى كومەكتەر كورسەتىلۋى ءتيىس؛

2. زارداپ شەگىپ جاتقان اۋداندارعا مال ازىعىن جەتكىزۋ ءۇشىن كورشى وبلىستاردان تاسىمالداناتىن مال ازىعىنىڭ جول شىعىندارىن سۋبسيديالاپ، ءتيىستى اكىمشىلىك- باسقارۋ شارالارىن ىسكە اسىرۋ قاجەت؛

3. قۋاڭشىلىقتان قيىندىق كورىپ وتىرعان وڭىرلەرگە باسقا وبلىستاردان تەز ارادا مال جايۋعا جانە مال ازىعىن دايىنداۋعا جەر تەلىمدەرى ۋاقىتشا پايدالانۋعا بەرۋ؛

4. مۇنداي جاعداي الداعى ۋاقىتتا ورىن الۋ ىقتيمالدىعىن ەسكەرىپ، مال شارۋاشىلىعىمەن اينالىساتىن تۇلعالارعا جەدەل كومەك كورسەتۋ، ساقتاندىرۋ، ايماق ارالىق قاتىناستاردى جۇيەلەۋدىڭ ناقتى، كەشەندى مەحانيزمدەرى مەن الگوريتمدەرىن جاساقتاۋى ءتيىس.

اۆتور: رۋسلان عابباسوۆ