داۋرەن ابايەۆ: التىن وردا مەدرەسەلەرى ءدىن مەن عىلىمدى قاتار وقىتقان

None
None
نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - «ۇلىق ۇلىس - التىن وردا: باستاۋى، تاريحى جانە مۇراسى» اتتى حالىقارالىق عىلىمي- تاجىريبەلىك كونفەرەنسياعا قاتىسقان پرەزيدەنت اكىمشىلىگى جەتەكشىسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى داۋرەن ابايەۆ التىن وردا وركەنيەتى ءدىن مەن عىلىمدى ءبىر-بىرىنە قارسى قويماي دامىتقانى تۋرالى دەرەكتەر كەلتىردى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.

«التىن وردادا مەملەكەتتىك باسقارۋ مەن لوگيستيكانىڭ ءتيىمدى جۇيەسى قۇرىلعانى تاريحتان بەلگىلى. سونىڭ ءبىرى - جامشىك قىزمەتى. ول كەيىننەن بىرنەشە عاسىر بويى رەسەيدە كەڭىنەن قولدانىلدى. سونداي-اق «دارۋعا» دەپ اتالاتىن ازاماتتىق اكىمشىلىكتىڭ جۇيەلى جۇمىسى دا وسىعان مىسال بولا الادى»، - دەدى پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ وكىلى.

سونداي-اق، ول التىن وردا يمپەرياسىندا قالىپتاسقان عىلىم- ءبىلىم عۇرپى سوڭىندا قالعان مەملەكەتتەرگە ۇلكەن مۇرا قالدىرعانىن ايتتى.

«وزبەك پەن جانىبەك حانداردىڭ بيلىك قۇرعان ۋاقىتىندا التىن ورداعا كوپتەگەن ەلدەن عالىمدار اعىلىپ كەلىپ جاتقانى كوپشىلىككە ايان. سونىمەن بىرگە قانشاما مەدرەسەلەر سالىنىپ، ول جەردە تەك ءدىني ءىلىم ەمەس، ماتەماتيكا، مەديتسينا جانە باسقا دا عىلىمدار ۇيرەتىلگەن»، - دەدى داۋرەن ابايەۆ.

ونىڭ پايىمىنشا، قازىر ەۋرازيا كەڭىستىگىندەگى ەلدەردىڭ قوعامدى ۇيىستىرۋعا پايدالانىپ وتىرعان ديالوگ مادەنيەتى دە سول كەزەڭنەن مۇرا بوپ جەتكەن.

«ەۋرازيا كىندىگىندە ورىن تەپكەن الىپ يمپەريا - التىن وردانىڭ قۇرامىندا و باستان-اق ءتىلى، ءدىني سەنىمى مەن سالت-ءداستۇرى ءارتۇرلى حالىقتار ءومىر ءسۇردى. ولاردىڭ ەكى عاسىر بويى ءبىر مەملەكەتتە بىرگە تىرشىلىك ەتۋى ديالوگ مادەنيەتىنىڭ، رۋحاني بايلىقتىڭ جانە وزگەگە دەگەن قۇرمەتتىڭ كوركەم ۇلگىسىنە ۇلاستى. ەتنوسارالىق قاتىناستاردى رەتتەۋ، ءبىرتۇتاس ازاماتتىق ۇلت قۇرۋ ءىسىنىڭ قازاقستاندىق مودەلىنەن التىن وردالىق قاعيداتتى كورۋگە بولادى. مۇندا بىرلىك - بىركەلكىلىك دەگەندى بىلدىرمەيدى»، - دەيدى پرەزيدەنت اكىمشىلىگى جەتەكشىسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى.

اۆتور: ەسىمجان ناقتىباي


سوڭعى جاڭالىقتار