تالدىكولدىڭ تاعدىرى نە بولماق؟

نۇر-سۇلتان.قازاقپارات - ەلورداداعى تالدىكولدىڭ اينالاسى تاياۋ جىلدارى ادام تانىماستاي وزگەرەدى. اتالعان اۋماقتا ەلىمىزدەگى العاشقى تابيعي ساياباق سالىنادى.

بۇل نە ءۇشىن قاجەت؟ قۇرىلىستان قۇستار بەزىپ، لاندشافت بۇزىلماي ما؟ بۇعان اكىمدىك وكىلدەرى جاۋاپ بەردى. ال ەكولوگتار بولسا، تالدىكولدىڭ ماڭىندا نىساندار سالۋ دۇرىس ەمەس ەكەنىن ايتىپ وتىر.

قورعان قونىسباي ۇلى، ءتىلشى:

- ەلوردادا ەكى ەكولوگيالىق ساياباق پايدا بولادى. ونىڭ ءبىرى مايبالىق كولىنىڭ قاسىندا، ەكىنشىسى ۇلكەن تالدىكولدىڭ ماڭىندا. وسى ۇلكەن تالدىكولدىڭ اينالاسىندا جالپى اۋماعى 5700 گەكتار جەردە قورىق جانە ورمان ساياباعى پايدا بولادى. بۇل نە ءۇشىن قاجەت بولدى؟ قالا قازىر ءوسىپ بارادى. ال ەكولوگيالىق ورتا جوقتىڭ قاسى. سوندىقتان وسى ماقساتتا جالپى تالدىكولدىڭ ماڭىن دامىتۋ جوسپارى قولعا الىندى.

ەلدوس ساحاريانوۆ، «استانا باس جوسپارى» مەكەمەسى شەبەرحاناسىنىڭ جەتەكشىسى:

- ۇلكەن تالدىكولدى 200 شاقتى قۇس مەكەندەيدى. سوندىقتان ول جەردىڭ تابيعاتىن ساقتاۋدى كوزدەپ وتىرمىز. ونىڭ اۋماعىندا بولاشاق بيولوگ، ورنيتولوگتار مەن ەكولوگتار ءۇشىن ءبىلىم بەرۋ ورتالىقتارىن سالۋ جوسپارلانۋدا. وسىلايشا قالا قىزىل كىتاپقا ەنگەن جانۋارلار مەن قۇستاردىڭ تابيعي ورتاسىن ساقتاۋعا مۇمكىندىك الادى.

تەك بيولوگ، ەكولوگتى وقىتاتىن ورتالىق عانا ەمەس، ۇلكەن تالدىكولدىڭ اينالاسىندا كۇنى ەرتەڭ جاياۋ جۇرگىنشىلەرگە ارنالعان جول، ۆيزيت ورتالىق، جاڭا نىساندار سالىنادى. ال ىلعالدى جەردە بوي كوتەرگەن عيمارات قاۋساپ، قۇلاپ قالماي ما؟ ا

رسەنيي پيروجكوۆ، «استانا باس جوسپارى» مەكەمەسى باس ديرەكتورىنىڭ ورىنباسارى: - نىساندى كەز كەلگەن جەردە سالۋعا بولادى. ماسەلەن، بىرىككەن اراب امىرلىكتەرىندە عيماراتتار قۇمنىڭ ۇستىنە سالىنعان. ياعني ەكونوميكالىق تيىمدىلىگى بولسا، كولدىڭ اينالاسىندا دا نىساندار سالۋعا بولادى. قۇلاپ كەتەدى دەپ الاڭداۋعا نەگىز جوق.

ال كىشى تالدىكولدىڭ اينالاسى قالانىڭ ىقشام قۇرىلىسىنىڭ جوسپارىنا سايكەس اباتتاندىرىلادى. «سۋ ايدىنى ساقتالادى» دەيدى اكىمدىك باسقارماسىنىڭ باسشىسى. ءبىراق ەكولوگتار «تالدىكولدىڭ اينالاسىنا قۇرىلىس جۇرگىزۋدىڭ قاجەتى جوق، مۇنىمەن تابيعاتتى قۇرتامىز» دەپ وتىر.

رۋسلان ورازاليەۆ، بيوالۋاندىلىقتى ساقتاۋ قاۋىمداستىعىنىڭ عىلىمي قىزمەتكەرى:

- قالا بيلىگىنىڭ ەلوردا اۋماعىن دامىتۋ جونىندەگى باستاماسى نەگىزسىز دەپ ويلايمىن. شاھاردى تابيعي لاندشافتتى قۇرتۋ ارقىلى دامىتۋعا بولمايدى. بۇل ماسەلە بويىنشا اكىمدىك توماعا تۇيىق وتىر. اشىقتىق جوق. ەستيتىن قۇلاق بولسا، ءبىز تالدىكولدىڭ اۋماعىن قالاي يگەرۋگە بولادى دەگەن ماسەلەنى تالقىلاپ، پىكىرمىزدى ايتۋعا دايىنبىز.

مايبالىق كولى دە دامىتىلادى. بۇل جەردە ۇلكەن تالدىكولدەن سوڭ ەكىنشى ەكوپارك سالىنادى. بۇدان بولەك ساياباقتا بالىق اۋلاۋعا ارنالعان جاساندى سۋ قويماسى، ۆەلوجول، سپورت الاڭدارى پايدا بولادى. ودان سوڭ ات كلۋبىن اشۋ جوسپاردا بار. ياعني كەلەشەكتە مايبالىقتىڭ اۋماعىندا جىلقىعا ءمىنىپ سەرۋەندەۋگە بولادى.

ال كولدەردىڭ اينالاسىن دامىتۋ جوباسى ءوز- ءوزىن قانشالىقتى اقتايدى؟ ونى ۋاقىت كورسەتەدى.

www.24.kz