ەكولوگ قازاقستانداعى كليماتتىق وزگەرىستەردىڭ زاردابى قانداي بولاتىنىن ايتتى
بۇل تۋرالى قازاقپارات ۇيىمنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتىنە سىلتەمە جاساپ حابارلايدى.
«ساراپشىلاردىڭ باعالاۋىنشا، قازاقستانداعى كليماتتىق وزگەرىستەردىڭ سالدارىنان جەر شولەيتتەنىپ، بيولوگيالىق الۋاندىققا نۇقسان كەلۋى مۇمكىن. بۇل ءوز كەزەگىندە الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋعا اسەر ەتىپ، باسقا دا جاعىمسىز اسەرلەرگە الىپ كەلەدى»، - دەدى رۇستەم قابجانوۆ ەلوردادا وتكەن الەۋمەتتىك جوبالار فورۋمىندا.
تابيعات جاناشىرى 2016-جىلى قازاقستان پاريج كەلىسىمىن راتيفيكاتسيالاپ، 2030-جىلعا قاراي پارنيكتىك گاز شىعارىندىلارىن 1990-جىلعى دەڭگەيدەن %15 عا قىسقارتۋعا مىندەتتەمە العانىن ەسكە سالدى.
«پارنيكتىك گاز شىعارىندىلارىنىڭ نەگىزگى ۇلەسى ەنەرگەتيكا سالاسىنا تيەسىلى. بارلىق شىعارىندىلاردىڭ %40 دان استامىن وسى سالا بولەدى. جىلۋ جانە ەلەكتر ەنەرگياسىن ءوندىرۋ ءۇشىن كومىر قولدانىپ وتىرمىز. سوڭعى جىلدارى جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرى بەلسەندى دامىعانى راس. الايدا، 1990-جىلعا قاراعاندا پارنيكتىك گازداردىڭ تومەندەۋ ۇلەسى ءالى دە ايتارلىقتاي ەمەس. كەرىسىنشە، 2013-2018-جىلدار ارالىعىندا شىعارىندىلار كولەمى %27,8 عا ءوستى»، - دەدى «eCOJER» باسشىسى.
ساراپشى دامىعان ەلدەردىڭ كوبى كومىرتەگىن تۇتىنۋ كولەمىن ازايتا وتىرىپ دامۋدىڭ ۇلتتىق ستراتەگيالارىن قابىلداپ جاتقانىن اتاپ ءوتتى.
قازاقستان دا سولاردان قالىسپاي، 2050-جىلعا دەيىنگى تۇجىرىمدامانى ازىرلەيتىن جۇمىس توبى قۇردى.
قۇجاتتا «جاسىل ءوسىم» جانە ۇلتتىق ەكونوميكانى تەرەڭ كاربونسىزداندىرۋ شارالارىن ىسكە اسىرۋ كوزدەلگەن. دەي تۇرعانمەن، بۇگىنگە دەيىن ەلىمىزدە «جاسىل ەنەرگەتيكاعا» ەنگىزدەلگەن ونداعان جوبا ىسكە اسىرىلدى.
رەسپۋبليكا بويىنشا جالپى قۋاتى 1685 م ۆ ت بولاتىن 116 جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزىنىڭ نىسانى جۇمىس ىستەيدى.
2020-جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا «جاسىل» ەنەرگيا ءوندىرىسىنىڭ كولەمى ساعاتىنا 3,24 ميلليارد ك ۆ ت بولىپ، وندىرىلگەن جالپى ەلەكتر ەنەرگياسىنىڭ %3 قۇراعان.
«جاسىل ەكونوميكاعا كوشۋ تۇجىرىمداماسىنىڭ 2020-جىلعى نىسانالى ينديكاتورىنا قول جەتكىزىلگەنىنە قاراماستان، پارنيكتىك گازداردى تومەندەتۋى ءتيىس جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرىنىڭ ۇلەسى ءالى دە ماردىمسىز»، - دەپ تۇيىندەدى رۇستەم قابجانوۆ.