ارابتاردىڭ مەديتسيناداعى ۇلەستەرى
ءدارى-دارمەك پەن حيميا سالاسىندا ەڭبەك ەتتى. مەديتسينا سالاسىنا قاتىستى جۇزدەن استام ەڭبەگى بار. كوزگە وتا جاساۋ بويىنشا جەتىك مامان ەدى. پايعامبارىمىزدىڭ قىز نەمەرەسى سۋكايناعا كاتاراكت وتاسىن جاساعان.
اينادا جارىقتىڭ شاعىلىسۋ زاڭدىلىعىن تاپقان جانە ەۋروپالىقتاردىڭ الحازەم دەپ بىلەتىن يبن حايسەم (965-1039) باسرادا تۋىلىپ، مىسىردا قايتىس بولعان. ماتەماتيكا، فيزيكا جانە مەديتسيناعا قاتىستى جۇزگە جۋىق كىتابى بار. بۇلاردىڭ كوپشىلىگى ەۋروپا تىلدەرىنە اۋدارىلعان.
باتىستىقتاردىڭ اۆيتسەنا دەپ بىلەتىن يبن سينانىڭ (980-1037) ءال-كانۋن اتتى ەڭبەگى عاسىرلار بويى ەۋروپالىقتار تاراپىنان ءدارس كىتابى رەتىندە وقىلعان.
1066 -جىلى قايتىس بولعان امر بين ابدۋرراحمان الكيرماني ءاندۋلۋس اۋرۋحانالارىندا وتا جاساعان.
شامدا ءومىر سۇرگەن يبنۋن-ءنافسي (1210-1288) ءدىن ىلىمدەرىندە جانە مەديتسينادا عۇلاما ەدى. مەديتسينا سالاسىندا جازعان كىتاپتارى قۇندى دەرەكتەردەن تۇرادى. وكپەنىڭ قان اينالىمى سحەماسىن قاعازعا تۇسىرگەن وسى كىسى.
فرانسۋز تاريحشىسى گيۋستاۆ لەبون «اراب اۋرۋحانالارى بۇگىنگى اۋرۋحانالاردان دا مىقتى مۇمكىندىكتەرگە يە ەدى. سۋ جانە اۋا بارلىق جاعىنان قولجەتىمدى ەدى» دەگەن.
جالپى ورتا عاسىردا مەديتسينا سالاسىنداعى عالىمدار تەك مۇسىلماندار بولاتىن. ەۋروپالىقتار مەديتسينا ۇيرەنۋ ءۇشىن ءاندالۋسياعا كەلەتىن. يسپانيا كارولى VI الفونسونىڭ تولەدودا اشقان اۋدارما ورتالىعى اراب عالىمدارىنىڭ كوپتەگەن ەڭبەكتەرىن لاتىنشاعا جانە ەۋروپا تىلدەرىنە اۋدارىلۋىن قامتاماسىز ەتتى. مۇسىلمانداردان مەديتسينا وسىلاي ەۋروپاعا تارالدى.
bilim-all.kz