جامبىل وبلىسىندا قار بارىسى، ءۇندى جايراسى جانە ارقارلاردىڭ سانى ارتىپ كەلەدى

تاراز. قازاقپارات - جامبىل وبلىسىنداعى مەركى تاۋلارىن «قىزىل كىتاپقا» ەنگەن قار بارىسى مەن ءۇندى جايراسى سياقتى اڭ-قۇستار مەكەن ەتۋدە.

قورۋ جانە كۇزەتۋ جۇمىستارىنىڭ ناتيجەسىندە ارقارلاردىڭ دا سانى وسكەن، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.

ايماقتا وسىدان ەكى جىل عانا بۇرىن «مەركى» مەملەكەتتىك تابيعي قاۋمالى قۇرىلعان بولاتىن. بۇگىندە وعان قاراستى ورمان قورى جەرلەرى مەن قىرعىز الاتاۋى اۋماعىندا قورعاۋ جانە كۇزەتۋ جۇمىسى ءوز ناتيجەسىن كورسەتە باستادى.

وڭىرىمىزدە بۇرىن-سوڭدى بولماعان، «قىزىل كىتاپقا» ەنگەن ارقار، ءۇندى جايراسى، تۇركىستان سىلەۋسىنى، اقباس بۇركىت سەكىلدى ءبىرقاتار اڭ-قۇستار پايدا بولىپ، سانى وسۋدە. مۇندا قورۋ، كۇزەتۋ جۇمىستارىنىڭ بارىسىندا العاش رەت قاڭتار ايىندا 1 قار بارىسى مەن 23 ارقار قۇلجاسىنىڭ ب ۇ ۇ باعدارلاماسى اياسىندا ارنايى ورناتىلعان فوتوتۇزاققا ءتۇسىپ قالعانى بەلگىلى بولدى.

وسىعان بايلانىستى الماتى قالاسىنداعى زوولوگيا ينستيتۋتىنان ارنايى ماماندار كەلىپ، فوتوتۇزاق تۇسىرىلىمدەرى بويىنشا زەردەلەۋ، زەرتتەۋ جۇمىستارىن جۇزەگە اسىرعان. ناتيجەسىندە قاۋمال اۋماعىنداعى تاۋ قويناۋىن 4 بىردەي قار بارىسى مەكەندەيتىنىنە، سونداي-اق، ءۇندى جايراسى دا بار ەكەندىگىنە كوز جەتكىزىلدى.

اتالمىش ينستيتۋت ماماندارىنىڭ كۇشىمەن مەركىدەگى ءبىر عانا تاۋ شاتقالىنىڭ وزىنەن 40 باس ارقار مەن 150 باستان استام تاۋ ەشكىسىنىڭ ءۇيىرى سۋرەتكە ءتۇسىرىلدى. وبلىستىق ورمان شارۋاشىلىعى جانە جانۋارلار دۇنيەسى اۋماقتىق ينسپەكتسياسىنان الىنعان مالىمەتكە قاراعاندا، بۇگىندە قاۋمال اۋماعىنداعى ارقارلار 140، ءۇندى جايراسى 8، قار بارىسى 8 باسقا جەتىپ وتىر.

بىلتىرعى جىلدان باستاپ وبلىس اكىمىنىڭ باستاماسىمەن مەركى اۋدانىنىڭ تاۋلى ايماعىندا مەملەكەتتىك وڭىرلىك تابيعي ساياباق قۇرۋ ءىسى قولعا الىنعانى بارشاعا ءمالىم. بۇگىندە اتالمىش جوبانىڭ جاراتىلىستانۋ-عىلىمي نەگىزدەمەسى تولىقتاي جاسالىپ ءبىتتى.

ەندى تابيعي ساياباقتىڭ شەكارا-شەگى بەلگىلەنىپ، تەحنيكالىق-ەكونوميكالىق نەگىزدەمەسى اياسىنداعى جۇمىستار جۇزەگە اسىرىلۋ ۇستىندە.