كوروناۆيرۋس قاۋپى: ونكولوگيالىق اۋرۋى بار پاتسيەنتتەر نەنى ەسكەرۋى كەرەك
دەمەك ءار ادام ساقتىققا كوبىرەك ءمان بەرۋى كەرەك. ال وسى جاعدايدا ونكولوگيالىق اۋرۋى بار ازاماتتار نەنى ەسكەرۋى كەرەك؟ بۇل سۇراققا نۇر- سۇلتان قالاسى اكىمدىگى كوپسالالى مەديتسينا ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى مۇحتار تولەۋتايەۆ جاۋاپ بەردى.
«بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى ارقىلى كوروناۆيرۋسقا قارسى الەمدە ۆاكسينانىڭ بىرنەشە ءتۇرى پايدا بولعانىن ەستىپ جاتىرمىز. كەيبىرىنىڭ ىندەتكە قارسى پارمەنى 90-95 پايىزعا دەيىن باراتىنى ايتىلادى. دەگەنمەن ولاردىڭ قاي- قايسىسى بولماسىن تولىق تەكسەرۋدەن وتكەن جوق. ازىرگە زەرتتەۋ، تەكسەرۋ ساتىسىندا. سوندىقتان بۇگىنگى كۇنى كەز كەلگەن ۆاكسينانى ونكولوگيالىق اۋرۋى بار ادامعا جاساتقان قولايسىز دەپ ويلايمىن. ويتكەنى، ول يممۋنيتەتتى قوزعاپ جىبەرۋى مۇمكىن. ونكولوگيالىق سىرقاتتارعا ۆاكسينا سالىنعانى تۋرالى ازىرگە مالىمەت جوق. ۆاكسينا ازىرگە رەسمي تۇردە قابىلدانباعانىن ۇمىتپايىق»، - دەيدى مۇحتار تولەۋتايەۆ.
كوروناۆيرۋستان قورعانۋ ءۇشىن ونكولوگيالىق اۋرۋلارى بار ازاماتتار نەنى ەسكەرۋى كەرەك؟ بۇل سۇراققا جاۋاپ بەرگەن ونكولوگ- مامان قاراپايىم قاۋىپسىزدىك ەرەجەلەرىنىڭ ساقتالۋى كەرەكتىگىن ەسكە سالدى.
«بۇعان دەيىن دارىگەرلەر ايتىپ كەلە جاتقان قاۋىپسىزدىك شارالارىن قاتاڭ ساقتاعان دۇرىس. ونكولوگيالىق اۋرۋى بارا ازاماتتار، كوپ ادام جينالاتىن ورىنعا مەيلىنشە، بارماۋى كەرەك. ماسكا تاعىپ، قاراپايىم ەرەجەلەردى ساقتانعانى دۇرىس. ونكولوگياعا شالدىققان ادامداردىڭ اراسىندا كوروناۆيرۋستى جۇقتىرعاندارى كوپ ەمەس. ول كىسىلەر ساقتىق شارالارىن ۇستانىپ كەلەدى دەپ ەسەپتەيمىز»، - دەپ ءسوزىن جالعاستىردى ونكولوگ- مامان.
ەلورداداعى ىندەت ۋشىققان ماۋسىم- شىلدە ايىندا كوپسالالى مەديتسينا ورتالىعىنىڭ ماماندارى ەسەپتە تۇرعان ناۋقاستارعا ءدارى- دارمەگىن ۇيىنە جەتكىزىپ بەرىپتى. ياعني ناۋقاستار ورتالىققا كەلمەي، تەلەفون ارقىلى حابارلاسىپ، دارىگەردەن كەڭەس العان. ال جەرگىلىكتى ەمحانانىڭ ونكولوگتارى ۋچاسكەلىك نەمەسە وتباسىلىق دارىگەرلەر ارقىلى سىرقاتتارمەن قارىم- قاتىناستا بولعان. سەبەبى ولار ءۇشىن حالىق كوپ جينالاتىن ورىندارعا بارۋ قاۋىپتى. پاتسيەنتتەر كوپسالالى مەديتسينا ورتالىققا نەمەسە ەمحاناعا كەلۋى مىندەتتى بولعان كەزدە عانا (ماسەلەن دياگنوستيكاعا) بارىپ جۇرگەن.
«ونكولوگيالىق اۋرۋلارى بار ادامدار ءبىزدىڭ ورتالىققا ەم- دوم الۋ ءۇشىن كەلمەس بۇرىن جالپىعا ورتاق كلينيكالىق تەكسەرۋدەن جانە كوروناۆيرۋس ينفەكتسياسى بويىنشا پ ت ر- تەستتەن وتەدى. تەكسەرۋدىڭ بۇل تۇرىنەن ولار جەرگىلىكتى ەمحانادان ءوتۋى ءتيىس. قالاداعى ەمحانالاردىڭ كوپسالالى مەديتسينا ورتالىقپەن كەلىسىمى بار. ەمحانالار اناليز قورىتىندىلارىن جيىپ، ءبىزدىڭ زەرتحاناعا جولدايدى. پ ت ر- تەست قورىتىندىسى بويىنشا كوروناۆيرۋس جۇقتىرعانى بەلگىلى بولسا، پاتسيەنت ينفەكسيالىق ستاتسيونارعا جەتكىزىلەدى. ول جەردە الدىمەن كوروناۆيرۋستان ەمدەلىپ الۋى ءتيىس. ياعني كوروناۆيرۋستان ەمدەلىپ جاتقان ناۋقاستىڭ ونكولوگيالىق ەم- دومى شەگەرىلۋى مۇمكىن. ال ونداي سيمپتومدارى بولماسا، ول كىسىلەر ەمىن ارى قاراي جالعاستىرادى. مەنىڭ ويىمشا، بۇگىنگە دەيىن كوروناۆيرۋستىڭ ونكولوگيالىق اۋرۋلاردى تۋىنداتۋعا سەبەپ بولعان جاعداي كەزدەسكەن ەمەس. ويتكەنى ونكولوگيالىق اۋرۋ اياق استىنان پايدا بولمايدى. مىسالى، سوزىلمالى اۋرۋى بار ادام ۋاقتىلى ەمدەلمەسە، ونىڭ اۋرۋى كەلەشەكتە ونكولوگياعا اينالۋى ىقتيمال. بۇل رەتتە 100 پايىز ونكولوگيامەن اۋىرىپ كەتپەيدى. ءبىراق ونكولوگيالىق اۋرۋلاردى مۇنداي جاعدايدا اعزادا پايدا بولۋ ىقتيمالدىعى جوعارى. سوندىقتان كوروناۆيرۋستىڭ ونكولوگياعا سەبەپشى بولعانى تۋرالى مالىمەت جوق. ولاي بولمايدى دەپ تە ويلايمىن. سەبەبى بۇل ۆيرۋستىق ينفەكسيالار سياقتى وتەتىن سىرقات»، - دەپ ءتۇيدى مۇحتار تولەۋتايەۆ.
اۆتور: ايان بەكەن ۇلى