قازاقستان ەكونوميكاسى بىرتىندەپ ءوسىم تراەكتورياسىنا شىعىپ كەلەدى

None
None
نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - بۇگىن پرەمەر- مينيستر اسقار ءماميننىڭ توراعالىعىمەن ۇكىمەتتىڭ ادەتتەگىدەي سەلەكتورلىق رەجيمدە وتكەن وتىرىسى بارىسىندا ەلىمىزدىڭ قاڭتار-قىركۇيەكتەگى الەۋمەتتىك- ەكونوميكالىق دامۋ قورىتىندىلارى شىعارىلدى.

وتىرىستا كوروناۆيرۋس ىندەتىنە بايلانىستى شەكتەۋ شارالارى بىرتىندەپ الىنعاننان كەيىن ەل ەكونوميكاسىنىڭ بارلىق سالالارىندا ءوسىم تىركەلە باستالعانى ايتىلدى.

ەل ەكونوميكاسى جاندانا باستادى

بۇكىل الەم ەلدەرىندەگىدەي قازاقستان ەكونوميكاسى ءۇشىن دە وسى جىلدىڭ العاشقى 8 ايى كۇردەلى بولدى. جالپى ىشكى ءونىم كولەمى مينۋس 3 پايىزعا دەيىن قۇلدىرادى. دەگەنمەن، قىركۇيەكتە ەل ەكونوميكاسىنىڭ تۇزەلىپ، ءپوزيتيۆتى جاققا قاراي بەت العانى بايقالادى. قىزمەتتەر سالاسىندا جۇمىس قايتا بەلسەندى بولا باستادى. ءوسىم كورسەتكەن سالالار سانى ارتىپ، ەكونوميكا جاندانا ءتۇستى.

ناتيجەسىندە، جەدەل دەرەكتەر بويىنشا جالپى ىشكى ءونىمنىڭ ءوسۋ قارقىنى 9 ايدىڭ قورىتىندىسىندا 0,2 پايىزعا جاقسارا ءتۇستى. قۇرىلىس، اقپارات جانە بايلانىس، اۋىل شارۋاشىلىعى، وڭدەۋ ونەركاسىبى سالالارىندا ءوسۋ بايقالۋدا. دەگەنمەن، ءالى دە بولسا كولىك، ساۋدا، اكىمشىلىك قىزمەت كورسەتۋ، جىلجىمايتىن مۇلىكپەن وپەراتسيالار، تۇرۋ مەن تاماقتانۋ سالالارىندا تومەندەۋدىڭ بار ەكەنى دە جاسىرىپ ەمەس. جالپى، ۇكىمەت وتىرىسىندا وسى ماسەلە بويىنشا نەگىزگى بايانداما جاساعان ۇلتتىق ەكونوميكا ءمينيسترى رۋسلان دالەنوۆتىڭ ايتۋىنشا، قىركۇيەكتە قىزمەت كورسەتۋ سالالارىنىڭ كوبىندە ءوسىم قالپىنا كەلە باستادى.

«ءوسۋ فاكتورلارى - ەكسپورت، ءوندىرىس، ءوندىرۋشى ەمەس سەكتورلارعا تارتىلعان ينۆەستيتسيالار بولىپ سانالادى. بۇل رەتتە، ەكسپورت 8 ايدا 31,9 ميلليارد دوللاردى قۇراپ، تولەم تەڭگەرىمىنىڭ وڭ سالدوسىن 8,1 ميلليارد دوللار دەڭگەيىندە قامتاماسىز ەتتى. دايىن جانە وڭدەلگەن ونىمدەردىڭ ەكسپورتى ۇلعايدى. وسى جىلعى قاڭتار- تامىزدا اۆتوموبيلدەردىڭ ەكسپورتى 5,7 ەسە، فەرروسيليتسي - 5,4 ەسە، كۇنباعىس مايى - 86 پايىز، تەمىردەن جاسالعان سوزبا سىم - 33، تيتان قۇيمالارى - 9,5 پايىز ءوستى»، - دەدى ول.

مينيستر دەرەگىنشە، قوستاناي، اقمولا، سولتۇستىك قازاقستان وبلىستارىندا ونەركاسىپتىڭ ءوسىمى، ال قىزىلوردا، ماڭعىستاۋ، اتىراۋ، شىعىس قازاقستان وبلىستارى، سونداي-اق شىمكەنت قالاسىندا تومەندەۋى بايقالادى. وڭىرلەردە 7 ەكونوميكالىق كورسەتكىشتىڭ 5-ەۋى بويىنشا 7 وبلىستا، 4 ەۋى بويىنشا 7 وبلىستا، 3 ەۋى بويىنشا 3 وڭىردە ءوسىم بار. وڭدەۋ ونەركاسىبىندە شىعارىلعان ءونىم كولەمى 3,3 پايىزعا ءوستى. ءوسىمنىڭ جوعارى قارقىنىن فارماتسيەۆتيكا، دايىن مەتالل بۇيىمدارى، ماشينا جاساۋ، ونىڭ ىشىندە اۆتوموبيلدەر جانە جەڭىل ونەركاسىپ سالالارىندا ورىن العان. نەگىزگى كاپيتالعا 8,3 تريلليون تەڭگە سوماسىندا ينۆەستيتسيا تارتىلدى. قۇرىلىس سەكتورىدا تۇراقتى قارقىنمەن دامىپ كەلەدى.

دەگەنمەن، رۋسلان دالەنوۆ ىسكەرلىك بەلسەندىلىكتى قالپىنا كەلتىرۋ بويىنشا قابىلدانىپ جاتقان شارالاردى ەسكەرە وتىرىپ، ورتالىق جانە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار ءبىرقاتار اسپەكتىگە نازار اۋدارۋى قاجەت ەكەندىگىن ايتادى.

«ينۆەستيتسيالىق جوبالار بويىنشا نىسانالى كورسەتكىشكە قول جەتكىزۋدى قامتاماسىز ەتۋ، «نۇرلى جەر»، «نۇرلى جول»، «يندۋستريالاندىرۋ» جانە «جۇمىسپەن قامتۋ جول كارتاسى» مەملەكەتتىك باعدارلامالارى اياسىندا جوبالاردى بەلسەندى ىسكە اسىرۋ، بيزنەستى قولداۋدىڭ مەملەكەتتىك باعدارلامالارى اياسىندا نەسيەلەندىرۋ ءۇشىن شاعىن جانە ورتا بيزنەس جوبالارىن جەدەل ىرىكتەۋ ءارى قاراستىرۋ، سانيتارلىق نورمالار مەن بەتپەردە رەجيمىن ساقتاي وتىرىپ، بيزنەس قىزمەتىن قامتاماسىز ەتۋ، ىلەۋمەتتىك ماڭىزى بار تاۋارلاردىڭ بارلىق تۇرلەرىنە باعا مونيتورينگىن جۇرگىزۋ جانە باعانىڭ ءوسۋىن بولدىرماۋ بويىنشا ءتيىستى شارالار قابىلداۋ، ەكونوميكانى قولداۋعا باعىتتالعان بيۋدجەت قاراجاتىن ءتيىمدى يگەرۋ كەرەك»، - دەدى رۋسلان دالەنوۆ.

تەڭگەگە قىسىم قايدان؟

وتىرىستا ەلىمىزدىڭ اقشا- نەسيە ساياساتىنا قاتىستى بايانداما جاساعان ق ر ۇلتتىق بانك ءتوراعاسى ەربولات دوسايەۆ قىركۇيەكتە تەڭگەنىڭ ايىرباستاۋ باعامىنا قانداي سىرتقى فاكتورلار ايتارلىقتاي قىسىم جاساعانىن ءتۇسىندىرىپ بەردى.

«بيىل قىركۇيەكتە الەمنىڭ جەكەلەگەن وڭىرلەرىندە كوروناۆيرۋستىڭ قايتا ءورشۋى اياسىندا جاھاندىق ەكونوميكانى قالپىنا كەلتىرۋدىڭ باياۋلاۋ تاۋەكەلدەرىنىڭ وسۋىنە جانە سونىڭ سالدارىنان مۇنايعا سۇرانىستىڭ السىرەۋىنە بايلانىستى مۇناي شامامەن 10 پايىزعا ارزاندادى. مۇناي باعاسى وسى جىلعى تامىزدان باستاپ وپەك+ مۇناي ءوندىرۋدى شەكتەۋ، ساۋد ارابياسىنىڭ مۇناي باعاسىن تومەندەتۋى جانە ليۆياداعى مۇناي ءوندىرۋدى قالپىنا كەلتىرۋ قىسىمىندا بولدى»، - دەدى ول.

ۇ ب ءتوراعاسىنىڭ ايتۋىنشا، 2020 -جىلعى قىركۇيەكتە دامۋشى ەلدەردىڭ ۆاليۋتالارى كوروناۆيرۋسپەن اۋىرعاندار سانىنىڭ ءوسۋى اياسىندا السىرەدى. بۇل ينۆەستورلاردىڭ تاۋەكەلى بار اكتيۆتەرگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىنىڭ تومەندەۋىنە جانە ا ق ش دوللارى باعامىنىڭ نىعايۋىنا اكەلدى. تۇرىك ليراسى ءبىر ايدا 5,2، رەسەي ءرۋبلى - 4,9، ارگەنتينا پەسوسى - 2,7 پايىزعا السىرەدى. جالپى العاندا، قىركۇيەكتە دامۋشى ەلدەر ۆاليۋتالارىنىڭ يندەكسى 0,4 پايىز عانا قوستى. دامۋشى ەلدەر ۆاليۋتالارىنىڭ جالپى ديناميكاسى اياسىندا قازاقستاندىق تەڭگە ءبىر ايدا ا ق ش دوللارى ءۇشىن 420,11 تەڭگەدەن 431,81 تەڭگەگە دەيىن 2,8 پايىزعا السىرەدى.

«رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەگى كەپىلدىك بەرىلگەن ترانسفەرتتى ءبولۋ اياسىندا ۇلتتىق قور اكتيۆتەرىن كونۆەرتاتسيالاۋ جانە كۆازيمەملەكەتتىك سەكتور كومپانيالارىنىڭ ەكسپورتتىق ۆاليۋتا ءتۇسىمىنىڭ ءبىر بولىگىن مىندەتتى تۇردە ساتۋى جونىندەگى ۇزارتىلعان شارالار تەڭگەنىڭ ايتارلىقتاي السىرەۋىن شەكتەدى. وسى جىلعى قازاننىڭ باسىنان تەڭگەنىڭ ا ق ش دوللارىنا شاققانداعى ايىرباستاۋ باعامى بىرتىندەپ نىعايۋدا. بيىل 12-قازاندا مۇناي باعاسىنىڭ ءبىرقالىپتى ءوسۋى اياسىندا ءبىر ا ق ش دوللارى ءۇشىن 427,83 تەڭگەگە دەيىن 1 پايىزعا نىعايدى»، - دەدى ۇ ب ءتوراعاسى.

ەربولات دوسايەۆتىڭ دەرەگىنشە، وسى جىلعى قىركۇيەكتىڭ سوڭىندا قازاقستاننىڭ حالىقارالىق رەزەرۆتەرى 3,1 پايىزعا قىسقارىپ، 91,1 ميلليارد ا ق ش دوللارىن قۇرادى. ۇلتتىق بانكتىڭ التىن ۆاليۋتا رەزەرۆتەرى قىركۇيەك ايىندا نەگىزىنەن التىن باعاسىنىڭ 4 پايىزعا تومەندەۋى ەسەبىنەن، سونداي-اق ۇلتتىق بانكتە ورنالاستىرىلعان بانكتەردىڭ قاراجاتىنىڭ قىسقارۋى اياسىندا 33,8 ميلليارد ا ق ش دوللارىنا دەيىن تومەندەدى. بانك جۇيەسىندەگى دەپوزيتتەر جىل باسىنان بەرى 8,7 پايىزعا ۇلعايىپ، وسى جىلعى تامىزدىڭ سوڭىندا 20,7 تريلليون تەڭگە بولدى.

تەڭگەدەگى سالىمدار 12,4 تريلليون تەڭگەگە دەيىن 14,2 پايىزعا، ۆاليۋتالىق سالىمدار 8,3 تريلليون تەڭگەگە دەيىن 1,4 پايىزعا ءوستى. ناتيجەسىندە دەپوزيتتەردىڭ دوللارلانۋ دەڭگەيى 2020 -جىلعى 8 اي ىشىندە 40,2 پايىزعا دەيىن تومەندەدى. جىل باسىنان بەرى ەكونوميكاعا بەرىلەتىن كرەديتتەر تامىزدىڭ سوڭىندا 14,2 تريلليون تەڭگەگە دەيىن 2,4 پايىزعا ۇلعايدى. حالىقتىڭ كرەديتتەرى وسى جىلدىڭ باسىنان بەرى 6,9 تريلليون تەڭگەگە دەيىن 3,7 پايىزعا ارتتى.

«7-20-25» باعدارلاماسى بويىنشا وسى جىلعى 8-قازاندا 280,5 ميلليارد تەڭگەگە 23935 ءوتىنىم، ال ۇلتتىق بانكتىڭ «باسپانا حيت» نارىقتىق يپوتەكالىق باعدارلاماسى بويىنشا 374 ميلليارد تەڭگە سوماسىنا 42736 ءوتىنىم ماقۇلداندى.

بيۋدجەت قارجىسىن يگەرە الماعاندار بار

ال ق ر قارجى ءمينيسترى ەرۇلان جاماۋبايەۆتىڭ دەرەگىنشە، وسى جىلدىڭ 9 ايىنىڭ قورىتىندىسىندا مەملەكەتتىك بيۋدجەتكە 6,1 تريلليون تەڭگە سوماسىندا كىرىستەر ءتۇستى نەمەسە جوسپار 95,5 پايىزعا اتقارىلدى. رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتكە كىرىستەر 3 تريلليون 853 ميلليارد تەڭگە سوماسىندا ءتۇستى نەمەسە جوسپار 85,8 پايىزعا ورىندالدى. جەرگىلىكتى بيۋدجەتتەردىڭ كىرىستەرى 118 پايىزعا اتقارىلىپ، 2 تريلليون 274 ميلليارد تەڭگەنى قۇرادى. جالپى جوسپار 348 ميلليارد تەڭگەگە اسىرا ورىندالدى.

كامەرالدىق باقىلاۋمەن سوماسى 9,1 تريلليون تەڭگەگە 1,2 ميلليون استام مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ ءراسىمى قامتىلدى. تەكسەرۋ قورىتىندىلارى بويىنشا سوماسى 726 ميلليارد تەڭگەگە بۇزۋشىلىقتار ەسكەرتىلدى. 1,4 مىڭ اۋديتورلىق ءىس- شارا وتكىزىلدى. سوماسى 177 ميلليارد تەڭگەگە قارجىلىق بۇزۋشىلىقتار انىقتالدى. 2016-2020 -جىلدارعا ارنالعان جەكەشەلەندىرۋدىڭ كەشەندى جوسپارى 93 پايىزعا ورىندالدى. 2020 -جىلى 74 نىساندى ساتۋ جوسپارلانۋدا. ونىڭ 40 ى ساتىلىمعا شىعارىلدى.

ەسەپتى كەزەڭدە سوماسى 85,2 ميلليارد تەڭگەگە 5 نىسان ساتىلدى. ساۋدا- ساتتىقتا 35 نىسان تۇر. سونىمەن قاتار 9 ايداعى مەملەكەتتىك بيۋدجەتتىڭ شىعىستارى 99,5، رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتىڭ شىعىستارى - 99,8، جەرگىلىكتى بيۋدجەتتەردىڭ شىعىستارى - 99,5 پايىزعا اتقارىلدى. رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتىڭ شىعىستارى 10 تريلليون 272 ميلليارد تەڭگەنى قۇرادى. 26 ميلليارد تەڭگە اتقارىلماعان. ونىڭ ىشىندە ۇنەمدەۋ - 6 ميلليارد تەڭگە، يگەرىلمەگەنى - 20 ميلليارد تەڭگە. جەرگىلىكتى بيۋدجەت شىعىستارى 5,6 تريلليون تەڭگەنى قۇرادى.

بۇل ورايدا وڭىرلەر دە 6 ميلليارد تەڭگەنى يگەرە الماي وتىر. ءىرى سومانى يگەرە الماعان ورتالىق مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ قاتارىندا مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگى، باس پروكۋراتۋرا، قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگى، سيفرلىق دامۋ، يننوۆاتسيالار جانە اەروعارىش ونەركاسىبى مينيسترلىگى، ال وڭىرلەر قاتارىندا اقتوبە، باتىس قازاقستان، قاراعاندى وبلىستارى جانە نۇر- سۇلتان قالاسى بار. وسىعان وراي ەرۇلان جاماۋبايەۆ ورتالىق مەملەكەتتىك ورگاندار مەن جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار جوسپارلانعان قاراجاتتى عانا ەمەس، سونداي-اق ۇكىمەت رەزەرۆىنەن بولىنگەن اقشانى دا يگەرۋدى جەدەلدەتۋى قاجەتتىگىن ايتىپ وتىر.

«ياعني، بيۋدجەتتىك ءتارتىپتى كۇشەيتۋ قاجەت. پايدالانىلماعان رەزەرۆتىك اقشانى وسى جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن بيۋدجەتكە قايتارۋعا تۋرا كەلەدى»، - دەدى ول.

85 مىڭ وتباسى باسپانالى بولدى

ق ر يندۋستريا جانە ينفراقۇرىلىمدىق دامۋ ءمينيسترى بەيبىت اتامقۇلوۆ قۇرىلىس سالاسىندا ناقتى كولەم يندەكسى 2020 -جىلدىڭ 9 ايىندا 110,5 پايىزدى قۇراعانىن ايتادى.

ول وڭىرلەردە قۇرىلىس- مونتاجداۋ جۇمىستارىن قايتا جاڭعىرتۋعا بايلانىستى قۇرىلىس كولەمىن ارتتىرۋ ەسەبىنەن قامتاماسىز ەتىلگەن. 16 وڭىردە وڭ ديناميكا بايقالادى. تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسىندا بيىلعى 9 اي قورىتىندىسىندا 9 ميلليون 619 مىڭ شارشى مەتر باسپانا پايدالانۋعا بەرىلدى. بۇل - وتكەن جىلدىڭ وسى كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 109 پايىزدى قۇرايدى. رەسپۋبليكا بويىنشا بارلىعى 85 مىڭ 418 باسپانا پايدالانۋعا بەرىلدى. 14 وڭىردە تۇرعىن ءۇيدى پايدالانۋعا بەرۋ كولەمى ارتتى. جالپى 9 ايدىڭ قورىتىندىسىندا ونەركاسىپ ءوندىرىسىنىڭ كولەمى وتكەن جىل دەڭگەيىندە ساقتالدى. 12 وڭىردە وڭ ناتيجە كورسەتتى. وڭدەۋ ونەركاسىبىندە ناقتى كولەم يندەكسى 3,3 پايىزعا ءوستى. بۇل ءوسىم قاعاز ءوندىرىسى، مەتاللۋرگيا، جەڭىل ونەركاسىپ، ماشينا جاساۋ، فارماتسيەۆتيكا سياقتى سالالار ەسەبىنەن بولدى. ماشينا جاساۋ سالاسى جاقسى ناتيجە كورسەتىپ، ءوندىرىس 16,6 پايىزعا ارتتى.

اۆتوكولىك قۇرالدارى، ترەيلەرلەر جانە جارتىلاي تىركەمەلەر 51,6، وزگە كولىك قۇرالدارىن جاساۋ 100,4، ەلەكتر جابدىقتارىن جاساۋ 3,5، ماشينالار مەن جابدىقتار ءوندىرىسى 3 پايىزعا ءوستى. ءتۇستى مەتاللۋرگيادا ناقتى كولەم يندەكسى 2,2 پايىزعا ارتتى. وعان تازارتىلعان التىن 3، راففينيرلەنگەن مىس 8، قۇيما التىن ءوندىرۋ 31، تۇيىرشىكتەردەگى كۇمىس 27، باستاپقى اليۋميني 1 پايىزعا جانە باسقا دا كورسەتكىشتەردىڭ ءوسۋى ەسەبىنەن قول جەتكىزىلدى. قارا مەتاللۋرگيادا ءوسىم 0,1 پايىز بولدى. فارماتسەۆتيكا ونەركاسىبىندە ءوندىرىس كولەمى 39,8 پايىزعا ارتتى. جەڭىل ونەركاسىپتە ءوندىرىس 14,1 پايىزعا ءوستى.

كوروناۆيرۋس ىندەتىنىڭ كولىك سالاسىنا تەرىس اسەرىنە قاراماستان، جەكەلەگەن باعىتتاردا ءوسىم بولدى. 2020 -جىلدىڭ قىركۇيەگىندە تاسىمالدانعان جولاۋشىلار سانى بيىلعى تامىز ايىمەن سالىستىرعاندا 16,3 پايىزعا ءوستى. اۋەمەن جولاۋشىلار تاسىمالى 11,5 پايىزعا ارتىپ، 610 مىڭ ادامدى قۇرادى.

«قىتاي- ەۋروپا- قىتاي باعىتىندا كونتەينەرلىك تاسىمالدار 2,2 پايىزعا نەمەسە 1100 جيىرما فۋنتتىق كونتەينەرگە ارتىپ، 50800 جەتتى. جۇك تاسىمالى سالاسىندا دا ءوسىم بار. اتاپ ايتقاندا، قىركۇيەك ايىندا جۇك تاسىمالىنىڭ جالپى كولەمى تامىزبەن سالىستىرعاندا 0,9 پايىزعا ءوستى»، - دەدى بەيبىت اتامقۇلوۆ.

اۋىل شارۋاشىلىعىندا 5 پايىز ءوسىم تىركەلدى

ق ر اۋىل شارۋاشىلىعى ءمينيسترى ساپارحان وماروۆتىڭ ايتۋىنشا، بيىلعى 9 ايدىڭ قورىتىندىسىندا اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ جالپى ءونىم كولەمى 5 پايىزعا ارتىپ، 4,4 تريلليون تەڭگەنى قۇرادى. بۇل ءوسىم نەگىزىنەن وسىمدىك شارۋاشىلىعىنداعى ءوندىرىس كولەمىنىڭ 7 پايىزعا ۇلعايۋى ەسەبىنەن قامتاماسىز ەتىلدى. وبلىستار بولىنىسىندە ەكى وڭىردە رەسپۋبليكالىق دەڭگەيدەن جوعارى قارقىن بايقالدى. مال شارۋاشىلىعىنىڭ جالپى ءونىم كولەمى اتالعان كەزەڭدە 2,7 پايىزعا ارتىپ، 1,9 تريلليون تەڭگەنى قۇرادى. بۇل رەتتە ءتىرى سالماقتا ەت ءوندىرۋ كولەمى 3,8، ءسۇت ءوندىرۋ كولەمى 3 پايىزعا استامعا ءوستى. ەسەپتى كەزەڭدە تاماق ءوندىرۋ كولەمى 3,5 پايىزعا ارتىپ، 1,4 تريلليون تەڭگەنى قۇرادى. وڭدەلگەن كۇرىش ءوندىرىسى 54,5، شۇجىق ونىمدەرى 19,6، سارى ماي 14,2، قۇس ەتى 11,4، جارما 10,9، ماكارون ونىمدەرى 10,9، ۇن 7,4, قىشقىل ءسۇت ونىمدەرى 5,2، وسىمدىك مايى 0,7 پايىزعا ارتقانى بايقالدى.

«اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ نەگىزگى كاپيتالىنا سالىنعان ينۆەستيتسيالار 15,1 پايىزعا ۇلعايىپ، 380 ميلليارد تەڭگەنى، ازىق- تۇلىك ءوندىرىسى سالاسىنا ينۆەستيتسيالار 17,2 پايىزعا ارتىپ، 64,7 ميلليارد تەڭگەنى قۇرادى»، - دەدى ول.

ىشكى نارىق بەنزين جانە ديزەل وتىنىمەن تولىق قامتىلدى

بۇگىنگى تاڭدا ىشكى نارىق ەلىمىزدە وندىرىلگەن مۇناي ونىمدەرىمەن تولىق قامتاماسىز ەتىلگەنىن ايتقان ق ر ەنەرگەتيكا ءمينيسترى نۇرلان نوعايەۆتىڭ سوزىنە قاراعاندا، 9 ايدا 11,5 ميلليون توننا مۇناي وڭدەلدى. ودان 3,24 ميلليون توننا بەنزين، 3,41 ميلليون توننا ديزەل وتىنى 308 مىڭ توننا ۇشاققا ارنالعان وتىن الىندى.

«وسى جىلدىڭ قاڭتار- قىركۇيەك ايلارىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا مۇناي جانە كوندەنسات ءوندىرۋ كولەمى 64,7 ميلليون توننانى قۇرادى. بۇل بيىلعى 9 اي جوسپارىنىڭ 100,5 پايىزىنا تەڭ. ونىڭ ىشىندە، ءىرى جوبالار بويىنشا كورسەتكىشتەر جاقسى. تەڭىزدە اتالعان كەزەڭدە 20,2 ميلليون توننا مۇناي ءوندىرىلدى. بۇل - ەسەپتى ايدىڭ جوسپارىنىڭ 100,5 پايىزى. قاشاعاندا مۇناي ءوندىرۋ كولەمى 11,5 ميلليون تونناعا جەتكەن. ياعني، قاڭتار- قىركۇيەك ايلارىنىڭ جوسپارى 100 پايىز ورىندالدى. قاراشىعاناقتىڭ كورسەتكىشى 9 ميلليون توننانى قۇراپ وتىر. بيىل 9 اي جوسپارىمەن سالىستىرعاندا 102,2 پايىز بولدى. 52,2 ميلليون توننا مۇناي ەكسپورتتالدى»، - دەدى مينيستر. ونىڭ ايتۋىنشا، قاڭتار- قىركۇيەكتە 41,6 ميلليارد تەكشە مەتر كولەمىندە گاز ءوندىرىلدى. تاۋارلىق گازدى ىشكى تۇتىنۋ كولەمى 11,1 ميلليارد تەكشە مەترگە جەتتى. بۇل بيىلعى جىلدىڭ 9 ايىلىق جوسپارىنا 100 پايىز تەڭ. ەكسپورتقا شىعارىلعان گاز كولەمى 10,3 ميلليارد تەكشە مەتردى قۇرادى. بۇل ەسەپتى اي جوسپارىنىڭ 78,6 پايىزىن قۇرايدى.

گاز ەكسپورتى كولەمىنىڭ وتكەن جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىنىڭ كورسەتكىشتەرىنەن ارتتا قالۋىنا قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ گاز يمپورتى كولەمىن تومەندەتۋى سەبەپ بولىپ وتىر.

پرەمەر-ءمينيستردىڭ ءتۇيىن ءسوزى

ۇكىمەت وتىرىسىن قورىتىنىلاعان ق ر پرەمەر-ءمينيسترى اسقار ماميننىڭ اتاپ وتۋىنشە، 9 ايدا ەكونوميكانىڭ نەگىزگى سالالارىنداعى كورسەتكىشتەردىڭ ورنىقتى ءوسۋ قارقىنى جالپى ەكونوميكانىڭ قالىپقا كەلگەنىنىڭ بەلگىسى بولىپ تابىلادى. سونىمەن قاتار ول بارلىق ءوڭىر مەملەكەت باسشىسى قويعان بارلىق مىندەتتەردى ءتيىمدى ىسكە اسىرۋ ءۇشىن جۇمىستى جانداندىرۋ قاجەت ەكەنىن باسا ايتتى.

«جالپى پاندەميا مەن جاھاندىق ەكونوميكالىق داعدارىستىڭ ەلەۋلى اسەرىنە قاراماستان، قازاقستان ەكونوميكاسىندا كورسەتكىشتەردىڭ بىرتىندەپ وسكەنى بايقالادى. بيۋدجەتتىڭ كىرىس بولىگىنە قاتىستى جىل سوڭىنا دەيىن بەكىتىلگەن جوسپارعا 100 پايىز قول جەتكىزۋ كەرەك.

قازىرگىدەي جاعدايدا بيۋدجەت قاراجاتىن يگەرۋ بويىنشا ورتالىق جانە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانداردىڭ باسشىلارى جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن ءتيىمدى يگەرۋدى قامتاماسىز ەتۋى ءتيىس. جىل سوڭىنا دەيىن 3 اي عانا قالدى. سوندىقتان بارلىق جوبالاردى اياقتاپ، جوسپارلاردى ورىنداۋعا بۇكىل كۇش- جىگەرىمىزدى سالۋىمىز قاجەت»، - دەدى پرەمەر- مينيستر.

اۆتور: مارلان جيەمباي

سوڭعى جاڭالىقتار