قازاقستان دەسە جۇرەگىمىز ەلجىرەپ تۇرادى - ديماش جايلى كۇي شىعارعان رەسەي قازاعى

نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - ءانشى ديماش قۇدايبەرگەننىڭ الەمدە ميلليونداعان جانكۇيەرىنىڭ بارى بەلگىلى.

سونىڭ ءبىرى رەسەيلىك قانداسىمىز - جانايدار نۇرساليەۆ. قوساعاشتا تۇراتىن جانايدار بۇل كۇندە شاكىرت تاربيەلەپ، ۇلتتىق ونەرىمىزدى ناسيحاتتاپ جۇرگەن كۇيشى.

قازاقپارات ءتىلشىسى اتاجۇرتتاعى اعايىننىڭ ءاربىر ءار جەتىستىگىن ءوزىنىڭ قۋانىشىنداي كورەتىن كۇيشىمەن سۇحباتتاستى. جانايدار نۇرساليەۆ الەمگە قازاقتى تانىتا تۇسكەن ديماش قۇدايبەرگەنگە كۇي ارناپ، شەتەلدەگى قانداستاردىڭ انشىگە دەگەن قۇرمەتىن ءبىلدىرىپ جاتىر ەكەن.

جانايدار نۇرساليەۆتىڭ ءوزى 1990-1997 -جىلدارى الماتىداعى قۇرمانعازى اتىنداعى قازاق ۇلتتىق كونسەرۆاتورياسىندا كۇي سىنىبىندا وقىپتى. قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى ورىنباي دۇيسەنوۆتىڭ شاكىرتى. تۋىپ- وسكەن جەرى - قوساعاش.

«قازىر مادەنيەت سالاسىندا جۇمىس ىستەيمىن. مۋزىكا مەكتەبىندە دومبىرا سىنىبىنان ساباق بەرەمىن. شاكىرتتەرىم بار. العاشقى شاكىرتىم الماتىداعى ءوزىم وقىعان كونسەرۆاتوريانى بىتىرگەن. ەكىنشى شاكىرتىم ماسكەۋدەگى چايكوۆسكي اتىنداعى مەملەكەتتىك كونسەرۆاتوريادا وقۋىن اياقتاپ كەلدى. قازىر ول وسى قوساعاشتا قىزمەت ەتىپ جاتىر. اۋىلداردا دومبىرا ساباعىن بەرەدى. جاسى كىشى شاكىرتتەرىم دە بار. وتكەن جولى عانا ۇلىم نۇرداۋلەت وسكەمەن قالاسىنداعى حالىقارالىق كونكۋرستا باس جۇلدە الدى. تاعى دا راميل دەگەن وقۋشىم بار. ول دا وسكەمەندەگى بايقاۋدا ءبىرىنشى ورىنعا يە بولدى»، - دەيدى تەلەفون ارقىلى بايلانىسقانىمىزدا جانايدار نۇرساليەۆ.

كۇيشىدەن «ديماش- بايجۇما» كۇيىنىڭ تاريحىن سۇرادىق. ايتۋىنشا قوساعاشتاعى قانداستارىمىز ديماشتى قاتتى ماقتان تۇتادى ەكەن.

«ديماشتىڭ ونەرى ۇستەم بولسىن دەپ، ورلەي بەرسىن دەپ قۋانىپ جاتىرمىز. ءار ءانىن، ونەر كورسەتكەن ءار ءساتىن قۇر جىبەرمەي، باقىلاپ وتىرامىن. ويلانا كەلە ءانشىنىڭ قۇرمەتىنە وسىنداي كۇي شىعارايىن دەگەن وي كەلدى. قانداي كۇي ەكەنىن سول جاقتاعى كۇيشى اعالارىمىز باعالايتىن شىعار. مۇمكىن بىرەۋگە ۇنار، بىرەۋگە ۇناماس - ونى ەندى حالىق ءوزى كورەدى. يۋتۋبتا كورەرمەندەر جاقسى پىكىر قالدىرىپ جاتىر. تىڭداعان، باعالاعان حالىققا كوپتەن-كوپ راحمەت! ديماشتىڭ ءوزى «گرەشنايا ستراست» ءانىن شىرقاعان كەزدە ورتاسىندا ۇلتتىق كالوريتتى تانىتاتىن تۇسى بار. ءدال سول ىرعاقتى كۇيدىڭ كىرىسپەسىنە قويدىم. ياعني كۇيدىڭ شىعۋىنا ديماشتىڭ وزىندىك ونەرى سەپ بولىپ وتىر. كۇيدىڭ ءوزىنىڭ ىرعاعىن جاستارعا جاقىن قىلىپ، شىعاردىم. ويتكەنى ول جاس جىگىت. مەنىڭ بالاممەن جاستى. جوعارعى نوتادان الاتىن ديماشتىڭ دياپازونىن كورسەتۋگە تىرىستىم. كۇيدىڭ باعاسىن حالىق ءوزى بەرە جاتار. ديماشقا جانە اتا- اناسىنا ۇناسا - سونىڭ ءوزى ماعان جەتىپ جاتىر»، - دەيدى كۇيشى.

ديماش قۇدايبەرگەن جانايداردىڭ ۇلكەن ۇلىمەن جاستى. جانايداردىڭ ءوزى دە، ۇلى دا رەسەيدەگى فان-كلۋبتارىنىڭ پاراقشالارىنا بەلسەندى تۇردە ءۇن قاتىپ وتىرادى. قوساعاش اۋىلىندا 15 مىڭداي قازاق تۇرادى ەكەن. مەكتەپتەردە قازاق سىنىپتارى بار. ءتىلىن، ءدىنى مەن ءدىلىن ۇمىتپاۋعا تىرىساتىن اعايىن بالالارىنان ەڭ الدىمەن قازاقشا سويلەۋدى تالاپ ەتەدى.

«ورىستىڭ جەرىندە تۇردى دەگەنى بولماسا بالالارىمىز دۇرىس ورىسشا سويلەي دە المايدى. ەرتەڭ ءتىل جوعالسا ۇلت تا جوعالادى. ءدىن دە قۇردىمعا كەتەدى. ورىستىڭ جەرىندە جۇرسەك تە ءوز تىلىمىزدە سويلەپ، بەس ۋاقىت ناماز وقيمىز، ورازا ۇستايمىز. مەشىتىمىز بار. قازاقتىڭ ءداستۇرىن ۇمىتپاۋعا تىرىسىپ، بالالارعا دا ۇيرەتىپ جاتىرمىز. قازاقستان دەسە جۇرەگىمىز ەلجىرەپ تۇرادى. ول جاقتا تۋىپ-وسپەسەك تە قازاقستان وركەندەسە - ءبىز دە قۋانامىز. ويتكەنى ول ءبىزدىڭ تاريحي وتانىمىز. قازاقستاندا ءبىر جايسىز جاعداي بولسا، ءبىز دە ناليمىز. قازاقستاننىڭ جاعدايى جاقسى بولسىن دەيمىز. وتكەندە ىندەتتەن كوپ ادام قايتتى. ءبىز دە قايعىردىق. دۇعا تىلەدىك. بايان-ولگەي مەن اۋىلىمىزدىڭ اراسى 130 شاقىرىم عانا بولعاندىقتان موڭعوليا قازاقتارىمەن قارىم-قاتىناسىمىز جاقسى. اتاجۇرتقا دا اندا-ساندا كەلىپ تۇرامىز. قازاقستان حالقىنا زور دەنساۋلىق تىلەيمىن. قازاق حالقى امان، ىرگەسى تىنىش بولسىن»، - دەپ ءتۇيدى جانايدار نۇرساليەۆ.

اۆتور: ايان بەكەن ۇلى