مەملەكەت باسشىسىنىڭ ب ۇ ۇ باس اسسامبلەياسىنىڭ جالپى ساياسي دەباتتارىندا سويلەگەن ءسوزى
قازاقپارات اقورداعا سىلتەمە جاساي وتىرىپ پرەزيدەنت ءسوزىنىڭ تولىق ءماتىنىن جاريالايدى.
***
«ءبىز قالايتىن بولاشاق. بىزگە قاجەت ب ۇ ۇ: مۋلتيلاتەراليزمگە ۇجىمدىق ادالدىعىمىزدى ناقتىلاۋ» (23- قىركۇيەك 2020 ج.)
قۇرمەتتى ءتوراعا!
قۇرمەتتى باس حاتشى!
قۇرمەتتى دەلەگاتتار!
ءبىز بيىل بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ 75 جىلدىعىن اۋمالى-توكپەلى ءارى كۇردەلى سىن-قاتەرلەرگە تولى كەزەڭدە اتاپ ءوتىپ وتىرمىز. ونىڭ ىشىندە ەڭ باستىسى - COVID-19 پاندەمياسى. بۇل ىندەت جاھاندىق ەكونوميكاعا وراسان زور زيانىن تيگىزدى جانە سونىڭ اۋىرتپالىعىنان الەم حالقى زارداپ شەگۋدە.
ادامزات تاريحىنداعى وسىنداي ناۋبەتكە قارسى تۇرىپ، ءبىزدى اۋىر ىندەتتەن قورعاۋ ءۇشىن العى شەپتە بولعان دارىگەرلەرگە بارشا وتانداستارىمنىڭ اتىنان شىنايى ريزاشىلىعىمدى بىلدىرەمىن. الەمدەگى قازىرگى توتەنشە جاعداي دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسىنىڭ بۇزىلۋىنا، سونداي-اق گۋمانيتارلىق جانە الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق كۇيزەلىسكە الىپ كەلدى.
بۇل - ءبىزدىڭ بەرىكتىگىمىز ءۇشىن زور سىناق. COVID-19 ءبىزدىڭ جىبەرگەن قاتەلىكتەرىمىز بەن اعاتتىقتارىمىزدى انىق كورسەتتى. داعدارىسقا قارسى كۇرەس بارىسىندا حالىقارالىق ىنتىماقتاستىققا كەرى اسەر ەتكەن ساۋدا پروتەكتسيونيزمى مەن ساياسي ۇلتشىلدىقتىڭ ارتقانىن، سونداي-اق، «جاھاندىق توقىراۋدىڭ» كۇشەيە تۇسكەنىن بايقادىق.
بۇگىندە بۇكىل الەم اۋمالى-توكپەلى وقيعالاردىڭ جاڭا تولقىنىنىڭ الدىندا تۇر. ونىڭ سالدارى وتە اۋىر بولۋى مۇمكىن. ءوزارا سەنىمنىڭ جەتىسپەۋى، حالىقارالىق باسەكەلەستىكتەگى تۇسىنىسپەۋشىلىك، ساۋدا سوعىستارى مەن سانكتسيالار ورنىقتى دامۋدىڭ كەلەشەگىنە نۇقسان كەلتىرىپ، ميللياردتاعان ادامنىڭ جارقىن الەمگە دەگەن ءۇمىتىن ءۇزدى. قىرعي-قاباق سوعىستان كەيىن قاراپايىم ادامنىڭ مۇددەسىن كوزدەيتىن شىن مانىندەگى حالىقارالىق جۇيە قۇراتىن كەرەمەت مۇمكىندىكتى پايدالانا المادىق. مۇنى مويىنداۋىمىز كەرەك.
بولاشاق ۇرپاقتىڭ تاعدىرى ءبىرىنشى كەزەكتە ءبىزدىڭ، ياعني مەملەكەت باسشىلارىنىڭ وسى جاعدايدىڭ تۋىنداۋ سەبەبىن قالاي تۇسىنۋىمىزگە بايلانىستى بولىپ وتىر.
«جاڭا الەم» پاراديگماسىن قۇرۋعا بايلانىستى ورتاق ادامگەرشىلىك پارىزدى اتقارۋ ماسەلەسىن ويلانۋىمىز قاجەت. قازىرگى تاڭدا ادامزات ءۇشىن ماڭىزدى تاريحي وزگەرىس جاسايتىن كەز كەلدى دەپ سانايمىن. ب ۇ ۇ- نىڭ قۇرىلۋىنان ءجۇز جىل بۇرىن دۇنيەگە كەلگەن قازاقتىڭ ۇلى اقىنى، فيلوسوف اباي قۇنانباي ۇلى تابىستى جاھاندىق ىنتىماقتاستىققا قاتىستى «ادامزاتقا نە كەرەك: سۇيمەك، سەزبەك، كەيىمەك، قارەكەت قىلماق، جۇگىرمەك، اقىلمەن ويلاپ سويلەمەك» دەگەن ءوزىنىڭ فورمۋلاسىن ۇسىنعان بولاتىن. اقىننىڭ بۇل وي-پىكىرىن «ءوزارا ۇيلەسىمگە قول جەتكىزۋ ءۇشىن ادامزاتقا سۇيىسپەنشىلىك، راقىمشىلىق، باتىل ارەكەتتەر جانە بايىپتىلىق كەرەك» دەپ تۇسىنۋگە بولادى.
بۇل رەتتە قازىرگى سىن-قاتەرلەرگە ۇجىم بولىپ تويتارىس بەرۋگە قاتىستى ءبىرقاتار وي-پىكىرلەرىمدى ورتاعا سالۋعا رۇقسات ەتىڭىزدەر.
قۇرمەتتى ءتوراعا!
كوروناۆيرۋس ىندەتى جاپپاي تارالا باستاعاننان كەيىن ب ۇ ۇ- نىڭ ءتۇرلى قورلارى مەن باعدارلامالارى داعدارىسقا قارسى تۇرۋ ءۇشىن دەرەۋ جۇمىلدىرىلدى. الايدا، حالىقارالىق قوعامداستىق اتالعان باعىتتا بۇدان دا كوپ شارا قابىلداۋى كەرەك.
بىرىنشىدەن، دەنساۋلىق ساقتاۋ ءىسىنىڭ قۋاتتى جاھاندىق جۇيەسىن قۇرۋ ماقساتىندا دامىعان ەلدەر مەن ب ۇ ۇ اگەنتتىكتەرىنىڭ ۋاقىتىلى جانە ۇيلەسىمدى قولداۋى ارقىلى دامۋشى ەلدەردىڭ مەديتسينالىق مەكەمەلەرىندەگى ۇلتتىق ينستيتۋتتاردى جاڭعىرتۋعا باسىمدىق بەرۋ قاجەت.
ەكىنشىدەن، COVID-19 ىندەتىنە قارسى ۆاكتسينا ازىرلەۋ ماسەلەسىن ساياسيلاندىرۋعا جول بەرمەۋ كەرەك. اتالعان ماڭىزدى ماسەلەدە ينۆەستيتسيا جانە ساۋدا جونىندەگى جان-جاقتى حالىقارالىق كەلىسىمگە قول جەتكىزۋ قاجەت. بۇل جاھاندىق دەڭگەيدەگى ۆاكتسينا وندىرىسىنە جانە ونى جەتكىزۋ بارىسىندا لوگيستيكالىق تاسىمالدىڭ تيىمدىلىگىنە سەپتىگىن تيگىزەدى.
ۇشىنشىدەن، دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمىنىڭ، سونداي-اق، پاندەميانىڭ الدىن الۋ جانە وعان قارسى كۇرەس سالاسىندا جەكەلەگەن مەملەكەتتەردىڭ الەۋەتىن ارتتىرۋ ماقساتىندا حالىقارالىق مەديتسينالىق-سانيتارلىق ەرەجەلەردى قايتا قاراۋ قاجەتتىگى تۋىنداۋى مۇمكىن.
تورتىنشىدەن، ءبىز ب ۇ ۇ اياسىندا اۋرۋلار مەن بيولوگيالىق قاۋىپسىزدىكتى باقىلاۋ جونىندەگى وڭىرلىك ورتالىقتار جەلىسىن قۇرۋ يدەياسىن مۇقيات زەرتتەۋدى ۇسىنامىز. قازاقستان مۇنداي ورتالىقتىڭ ءبىرىن ءوز اۋماعىندا ورنالاستىرۋعا دايىن.
سوڭعى ءارى اسا ماڭىزدى ماسەلە: الەمدى جاۋلاعان جاھاندىق پاندەمياعا بايلانىستى بيولوگيالىق قارۋدى باقىلاۋ جۇيەسىن ازىرلەۋ جانە ىسكە قوسۋ ماسەلەسى بۇرىنعىدان دا وزەكتى بولىپ وتىر. قازاقستان ب ۇ ۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ الدىندا ەسەپ بەرەتىن ارنايى كوپجاقتى ورگان - بيولوگيالىق قاۋىپسىزدىك جونىندەگى حالىقارالىق اگەنتتىك قۇرۋدى ۇسىنادى.
بۇل ورگاننىڭ قىزمەتى باكتەريولوگيالىق (بيولوگيالىق) جانە ۋلى قارۋدىڭ مول قورىن دايىنداۋعا، وندىرۋگە تىيىم سالۋ جانە ولاردى جويۋ تۋرالى 1972-جىلعى كونۆەنتسياعا نەگىزدەلەدى.
قۇرمەتتى دەلەگاتتار!
جاھاندىق ەكونوميكانى قالپىنا كەلتىرۋ ءۇشىن كەلىسىلگەن شارالاردى شۇعىل قابىلداۋ قاجەت. مەن باس حاتشىنىڭ الەمدىك ەكونوميكانىڭ %10 ىن قۇرايتىن ىنتالاندىرۋ جونىندەگى شارالار توپتاماسىن جۇزەگە اسىرۋ قاجەت دەگەن ۇندەۋىنە قوسىلامىن. سونىمەن قاتار، ونىڭ پاندەمياعا قارسى كۇرەس بارشاعا بىردەي جانە مول مۇمكىندىك جاساۋعا باعىتتالعان جاڭا عالامدىق كەلىسىمگە نەگىزدەلۋى كەرەك دەگەن پىكىرىن قولدايمىن. ەڭ كەدەي ەلدەردىڭ قارىزدارىن تولەۋىن توقتاتۋ جونىندەگى شارالار الەمدىك نارىقتاعى تەرىس فاكتورلاردى ازايتۋعا جانە تۇسىنىكسىزدىكتى تومەندەتۋگە ىقپال ەتەدى دەپ ەسەپتەيمىز.
«ۇلتتىق دەنساۋلىق ساقتاۋ ىسىنە ينۆەستيتسيا سالعانداردىڭ قارىزدارىن جەڭىلدەتۋ» فورمۋلاسىنا سايكەس حالىقارالىق قارجى مەكەمەلەرى ءوز جۇمىستارىنا يننوۆاتسيالىق شەشىمدەردى بەلسەندى ەنگىزۋى كەرەك. جاھاندىق دامۋدى قارجىلاندىرۋ جونىندە الداعى ۋاقىتتا وتەتىن جوعارى دەڭگەيدەگى كەزدەسۋدە ناقتى ءارى ماڭىزدى شارالار قابىلدانادى دەپ ۇمىتتەنەمىن. تەڭىزگە شىعاتىن جولى جوق دامۋشى ەلدەر (ت ش ج د ە) ساۋدا-ساتتىققا جانە كولىك-لوگيستيكالىق كەشەنگە زور زيانىن تيگىزگەن COVID-19 ىندەتىنەن اۋىر زارداپ شەكتى. وسى دامۋشى ەلدەر توبىنىڭ قازىرگى ءتوراعاسى رەتىندە قازاقستان ۆەنا ءىس-قيمىلدار باعدارلاماسىن جۇزەگە اسىرۋدى جانداندىرۋ ءۇشىن ب ۇ ۇ- نىڭ جول كارتاسىن قابىلداۋدى ۇسىندى.
ازاماتتارىمىز 2030-جىلعا دەيىنگى ورنىقتى دامۋدىڭ كۇن ءتارتىبى شەڭبەرىندە قول جەتكىزگەن ناقتى ناتيجەلەردەن زور ءۇمىت كۇتەدى. ورنىقتى دامۋدىڭ ماقساتتارىنا قول جەتكىزۋ جونىندەگى ءىس-قيمىلداردىڭ ونجىلدىعى اياسىندا اتقارىلاتىن بىرلەسكەن ءىس-ارەكەتتەردىڭ بۇرىنعى قارقىنىن قايتا قالپىنا كەلتىرۋ ءۇشىن جەدەل ءارى ۇيلەسىمدى جۇمىس جۇرگىزۋ قاجەت.
بۇل ءبىزدىڭ ۇرپاعىمىز ءۇشىن الداعى ەڭ ماڭىزدى ونجىلدىق بولىپ تابىلادى. باستى ماقساتقا، ياعني الەمدەگى اشتىقتى تولىق جويۋعا قول جەتكىزۋىمىز كەرەك. وسىعان بايلانىستى ءبىز 2021 -جىلى ازىق-تۇلىك جۇيەلەرى جونىندە سامميت وتكىزۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن اتاپ وتەمىز. قازاقستاننىڭ باستاماسىمەن قۇرىلعان ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگى جونىندەگى يسلام ۇيىمى ازىق-تۇلىك قورلارىن قۇرۋ ارقىلى اۋقىمدى حالىقارالىق گۋمانيتارلىق ناۋقانعا ءوز ۇلەسىن قوسۋعا دايىن. ءبىز بىردە-ءبىر ادامدى، اسىرەسە، داعدارىستىڭ تاۋقىمەتىن تارتقان ايەلدەردى، جاستاردى، بالالاردى، قارتتاردى، مۇگەدەكتەردى قولداۋسىز جانە كومەكسىز قالدىرماۋ جونىندەگى مىندەتىمىزدى ناقتىلاۋعا ءتيىسپىز. «ۇرپاقتىڭ ازىپ-توزۋىنا الىپ كەلەتىن اپاتتى» بولدىرماۋ ءۇشىن ءبىلىم بەرۋ جۇيەسى تاريحىنداعى ەڭ ۇلكەن توقىراۋعا جول بەرمەۋىمىز كەرەك. قازىرگى زامانداعى وزەكتى ماسەلەلەردى ءتيىمدى شەشۋگە ازاماتتىق قوعام مەن جەكە سەكتوردىڭ بەلسەندى اتسالىسۋى وتە ماڭىزدى.
بيىل ۆولونتەرلىك قوزعالىستىڭ بۇكىل الەم حالقىنىڭ ىنتىماقتاستىعىنا سەرپىن بەرگەنىنە كۋا بولدىق. ەرىكتىلەردىڭ ايرىقشا ءرولىنىڭ بەلگىسى رەتىندە ب ۇ ۇ- عا دامۋ ماقساتىندا ۆولونتەرلەردى جۇمىلدىرۋدىڭ حالىقارالىق جىلىن جاريالاۋدى ۇسىنامىن. بيىل قازاقستاندا ۆولونتەرلەر جىلى دەپ جاريالاندى.
قۇرمەتتى ءتوراعا!
پاندەميا سالدارىنان ءبىز تاعى دا ەكى ۇلكەن سىن-قاتەرمەن بەتپە-بەت كەلىپ وتىرمىز.
ءبىرىنشىسى - يادرولىق قارۋدى تاراتپاۋ جانە قارۋسىزدانۋ داعدارىسى. بۇگىندە قازاقستان ءوز ەركىمەن يادرولىق ارسەنالىنان باس تارتقان جانە الەمدەگى ەڭ ءىرى اتوم سىناق پوليگونىن جاپقان مەملەكەت رەتىندە بارشا الەمگە ۇلگى بولىپ وتىر. وسىلايشا بەيبىتشىلىك ماسەلەسىنە اسا جاۋاپكەرشىلىكپەن قارايتىن ەل ەكەنىن تانىتتى. الايدا، يادرولىق قارۋدى تاراتپاۋ رەجيمى تولىق ىسكە اسپاعاندىقتان ونىڭ قاۋپى سەيىلگەن جوق.
وسى ورايدا، بارلىق مۇشە مەملەكەتتەر ادامزاتتى يادرولىق اپاتتان قۇتقارۋعا باعىتتالعان قاجەتتى ءارى كەزەك كۇتتىرمەس بارلىق شارانى قابىلداۋ تۋرالى قازاقستاننىڭ يادرولىق دەرجاۆا سانالاتىن ەلدەرگە جولداعان ۇندەۋىن قولدايدى دەپ ۇمىتتەنەمىن. سوندىقتان ءبىز ب ۇ ۇ- نىڭ ءتيىستى ينستيتۋتتارىنىڭ، سونىڭ ىشىندە، يادرولىق سىناقتارعا جاپپاي تىيىم سالۋ تۋرالى شارت ۇيىمىنىڭ بەلسەندى ءرولىن جوعارى باعالايمىز. بۇل رەتتە، يادرولىق قارۋى جوق ءاربىر مەملەكەتكە قاۋىپسىزدىكتىڭ زاڭدى تۇرعىدان مىندەتتى كەرى كەپىلدىكتەرى بەرىلۋى ءتيىس دەپ سانايمىز. ءبىز «يادرولىق بەستىكتىڭ» بارلىق مەملەكەتتەرىن يادرولىق قارۋدان تازا ايماقتار تۋرالى شارتتىڭ ءتيىستى حاتتامالارىن، سونىڭ ىشىندە سەمەي شارتىن راتيفيكاتسيالاۋعا شاقىرامىز.
كليماتتىڭ وزگەرۋى - ءبىزدىڭ وركەنيەتىمىزگە قاتەر ءتوندىرىپ وتىرعان تاعى ءبىر ەكزيستەنتسيالدى داعدارىس. بۇل ماسەلە قاۋىپ ءتوندىرىپ قانا قويمايدى، سونىمەن قاتار باسقا قاتەرلەر ءۇشىن «قوزعاۋشى كۇش» قىزمەتىن دە اتقارادى. ادامزات بالاسى بۇل جاھاندىق سىن- قاتەرگە توتەپ بەرۋگە ءالى دە قاۋقارسىز. دەگەنمەن، كوروناۆيرۋس ىندەتىنەن كەيىنگى قايتا قالپىنا كەلتىرۋ كەزەڭىندە قورشاعان ورتانى قورعاۋ تاقىرىبىن حالىقارالىق كۇن ءتارتىبىنىڭ باستى ماسەلەسى رەتىندە كوتەرۋ مۇمكىندىگىنە يە بولىپ وتىرمىز.
ءبىز ب ۇ ۇ- نىڭ كليماتتى جاقسارتۋدىڭ التى وڭ قادامى اتتى جوسپارى اياسىندا كۇش بىرىكتىرۋگە مىندەتتىمىز. قازاقستان ءۇشىن ەكولوگيا ماسەلەلەرى وتە وزەكتى. ارال تەڭىزىنىڭ اپاتتى جاعدايى مەن سەمەي پوليگونىنىڭ قاسىرەتى، مۇزدىقتاردىڭ جىلدام ەرۋى جانە شولەيت جەرلەردىڭ كوبەيۋى ءبىزدىڭ ەلىمىز بەن ورتالىق ازيا وڭىرىنە عانا ەمەس، بارشا الەمگە ءقاۋىپ ءتوندىرىپ وتىر. قازبا وتىنىنا اسا قاتتى تاۋەلدى بولىپ وتىرعانىمىزعا، سونداي-اق كليمات جونىندەگى پاريج كەلىسىمىندەگى ماقساتتارعا قول جەتكىزۋدىڭ ۇزاققا سوزىلۋىنا قاراماستان، ەلىمىز كومىرتەكسىز ەكونوميكانى دامىتۋعا قولداۋ كورسەتە بەرەدى. ءبىز ەكونوميكانى جانە كاسىپورىنداردى جاڭعىرتۋ ەسەبىنەن 2030-جىلعا قاراي پارنيكتىك گازداردىڭ قالدىقتارىن %15 عا ازايتامىز.
بۇعان قوسا الداعى بەس جىل ىشىندە ەلىمىزدە ەكى ميللياردتان استام اعاش كوشەتتەرىن وتىرعىزۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز. مۇنداي جاھاندىق سىن-قاتەرلەردى ەڭسەرۋ ءۇشىن ءبىز ب ۇ ۇ- عا مۇشە مەملەكەتتەر اراسىنداعى ءوزارا سەنىمدى قايتا قالپىنا كەلتىرۋگە جانە كوپجاقتى ينستيتۋتتاردى بىرتىندەپ كۇشەيتۋگە ءتيىسپىز. بۇگىندە مەملەكەتتەردىڭ ءبىر-بىرىنە دەگەن سەنىمى جوعالىپ بارادى. بۇل حالىقارالىق قاتىناستاردىڭ دامۋىنا كەرى اسەرىن تيگىزەدى.
ب ۇ ۇ جارعىسىنىڭ نەگىزگى ماقساتتارى مەن قاعيداتتارىنا بەيىلدىلىك تانىتۋ - ءبىزدىڭ ورتاق مورالدىق مىندەتىمىز. سەنىمدى نىعايتۋ شارالارىنا سۇرانىستىڭ ارتىپ كەلە جاتقانىن ەسكەرە وتىرىپ، قازاقستان ازياداعى ءوزارا ءىس-قيمىل جانە سەنىم شارالارى جونىندەگى كەڭەستى وسى ستراتەگيالىق ماڭىزدى ايماقتىڭ قاۋىپسىزدىگى مەن ونى دامىتۋدىڭ تولىققاندى ۇيىمىنا اينالدىرۋعا نيەتتى. الەمدىك قاۋىمداستىق توزىمدىلىك، ءوزارا تۇسىنىستىك جانە مادەني الۋانتۇرلىلىك يدەولوگياسىن تاباندىلىقپەن ىلگەرىلەتۋگە ءتيىس دەپ سانايمىز.
بۇل - جەك كورۋ جانە توزىمسىزدىككە قارسى ءتيىمدى ءىس-قيمىلدىڭ كىلتى. ءبىز تاعى ءبىر جاھاندىق قاتەرگە - حالىقارالىق تەرروريزمگە قارسى تۇرۋ ءۇشىن ۇلكەن اليانس قۇرۋ قاجەتتىگىنە تاعى دا نازار اۋدارامىز. بارلىق مەملەكەتتى تەرروريزمنەن ادا الەمگە قول جەتكىزۋ ءتارتىبى كودەكسىنە قوسىلۋعا شاقىرامىز. قازاقستان - ءوز ەلىنىڭ ايەلدەرى مەن بالالارىن سوعىس الاڭىنا اينالعان سيريا مەن يراكتان الىپ شىققان العاشقى مەملەكەتتەردىڭ ءبىرى. مۇنداي شەشىم قابىلداۋ وڭاي بولعان جوق، ءبىراق اسا قاجەت ەدى.
ب ۇ ۇ پاندەميا سالدارىن ەڭسەرۋ، ەكونوميكانى قايتا قالپىنا كەلتىرۋ جانە جاھاندىق باسقارۋدى جاقسارتۋ جونىندەگى حالىقارالىق شارالاردى ۇيلەستىرۋگە ءتيىس دەگەن بەرىك ۇستانىمدامىز. وسى رەتتە، بۇۇ- نىڭ ءاربىر اگەنتتىگى الەم الدىندا تۇرعان مىندەتتەرگە بايلانىستى ءوزىنىڭ تيىمدىلىگى مەن قاجەتتىلىگىن دالەلدەۋگە ءتيىس.
ب ۇ ۇ- نىڭ بولاشاعى ءۇشىن بۇدان ءتيىمدى ءارى فۋنكتسيونالدى ۇلگى قالىپتاستىرۋدان باسقا جول جوق دەپ سانايمىز. بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنا ايتىلاتىن سىن نەگىزىنەن ادىلەتسىز. بۇگىندە ۇيىمنىڭ اتقارىپ وتىرعان قىزمەتى مۇشە مەملەكەتتەردىڭ وعان بەرگەن ساياسي ەركىندىگىمەن پارا-پار.
قۇرمەتتى جوعارى مارتەبەلى مىرزالار!
اتالعان ءۇش داعدارىستىڭ ءارقايسىسى ءارتۇرلى بولعانىمەن، ونىڭ بارلىعى مەملەكەتتىك باسقارۋ جۇيەلەرىندەگى ناقتى ماسەلەلەردىڭ سالدارى بولىپ تابىلادى. حالىقارالىق ءتيىمدى شارالاردى جانە ۇلتتىق دەڭگەيدەگى قۋاتتى كۇش- جىگەردى ۇيلەستىرۋ ارقىلى عانا ادامداردىڭ بويىنداعى ءۇمىت وتىن جاعىپ، شىن مانىندە ادىلەتتى ءارى جاھاندىق الەمگە قول جەتكىزۋگە بولادى. قازاقستان ەكونوميكالىق جاعىنان قۋاتتى، دەموكراتيالىق تۇرعىدان دامىعان جانە ءاربىر ازاماتتىڭ قاجەتتىلىگىن قاناعاتتاندىرۋعا ءمان بەرەتىن «حالىق ۇنىنە قۇلاق اساتىن مەملەكەت» قۇرۋعا نيەتتى.
وسىعان وراي ءبىز بارشا حالقىمىزدىڭ مۇددەسىنە سايكەس دامۋعا تىڭ سەرپىن بەرەتىن ساياسي جانە ەكونوميكالىق تۇرعىدان اۋقىمدى رەفورمالاردى ىسكە اسىرا باستادىق. ءبىز جالا جابۋدى قىلمىستىق ءىس اياسىنان شىعارىپ، ساياسي پارتيالار مەن بەيبىت شەرۋ جونىندە جاڭا زاڭدار قابىلدادىق.
ءومىر سۇرۋگە جانە ادامنىڭ قادىر-قاسيەتىنە دەگەن ىرگەلى قۇقىقتى جۇزەگە اسىرۋ ماقساتىندا ءولىم جازاسىنان باس تارتۋعا باعىتتالعان ازاماتتىق جانە ساياسي قۇقىقتار تۋرالى حالىقارالىق پاكتىنىڭ ەكىنشى فاكۋلتاتيۆتى حاتتاماسىنا قوسىلۋ جونىندە شەشىم قابىلدادىق. كەلەسى ماڭىزدى باسىمدىق - ايەلدەر مەن جاستاردىڭ تەڭ مۇمكىندىكتەرىن قامتاماسىز ەتۋ جانە بالالاردى قورعاۋ ماسەلەسى.
ءبىز گەندەرلىك تەڭسىزدىك يندەكسىنىڭ كورسەتكىشىن ەكى ەسەگە تومەندەتىپ، ايەلدەر مەن جاستار ءۇشىن پارتيالاردىڭ سايلاۋ تىزىمدەرىنە مىندەتتى %30 كۆوتانى ەنگىزدىك. پاندەميا كەزىندە تابىسىنان ۋاقىتشا ايىرىلعان 4,5 ميلليون ازاماتىمىزعا ايتارلىقتاي كومەك كورسەتىلدى.
بۇل ماقساتقا 1,1 ميلليارد دوللار قارجى ءبولىندى. ءبىر ميلليوننان استام ادامعا ازىق-تۇلىك جانە تۇرمىستىق زاتتار بەرىلدى. مۇنىڭ ءبارى - ءبىزدىڭ ايماقتا بۇرىن-سوڭدى بولماعان شارالار.
ايماقتىق ىنتىماقتاستىق ماسەلەسىن ءاردايىم باستى نازاردا ۇستايمىز. قازىرگى ۋاقىتتا ايماقتاعى ەلدەردىڭ ءتۇرلى سالالارداعى ءوزارا ءىس-قيمىلدى ەداۋىر كەڭەيتۋىنە بايلانىستى ورتالىق ازيا قارقىندى دامىپ كەلەدى. وركەندەگەن، قۋاتتى جانە ءبىرتۇتاس ورتالىق ازيا وڭىرلىك جانە جاھاندىق تاراپتاردىڭ مۇددەلەرىنە ساي كەلەدى دەپ سەنەمىن. وڭىرلىك تۇراقتىلىققا كەلەتىن بولساق، ترانسشەكارالىق سۋ رەسۋرستارىن ۇتىمدى پايدالانۋدىڭ ماڭىزى ەرەكشە.
وسىعان بايلانىستى ءبىز وڭىرلىك سۋ جانە ەنەرگەتيكالىق كونسورتسيۋم قۇرۋدى ۇسىنامىز. ورتالىق ازيانى دامىتۋ باعىتىنداعى كۇن ءتارتىبىن ۇيلەستىرۋ ءۇشىن ءبىز الماتى قالاسىنداعى ورنىقتى دامۋ ماقساتتارى جونىندەگى ب ۇ ۇ- نىڭ وڭىرلىك ورتالىعىن ينستيتۋتقا اينالدىرۋعا نيەتتىمىز.
قۇرمەتتى ءتوراعا!
كەز كەلگەن داعدارىس جاڭا مۇمكىندىكتەرگە جول اشاتىنىن ءاردايىم ەستە ساقتاعان ءجون. مۇنداي مۇمكىندىكتەردى ءتيىمدى پايدالانا وتىرىپ، ءبىز بارىنشا ۇيلەسىمدى، ادىلەتتى ءارى ينكليۋزيۆتى الەم قۇرا الامىز. جاھاندىق ماسەلەلەردى شەشۋدە العىشارتتارعا ءمان بەرە وتىرىپ، عالامنىڭ شەكتەۋلى رەسۋرستارىن مۇقيات ساقتاۋ ءۇشىن الدىن الۋ شارالارىن بەلسەندى تۇردە ىلگەرىلەتۋ ماڭىزدى.
ءبىزدىڭ بارلىق كۇش-جىگەرىمىز «بارلىعى ادام ءۇشىن» دەگەن مورالدى ۇستانىمعا باعىتتالۋعا ءتيىس. قازاقستان بارلىق ۇلتتى جارقىن ءارى باقىتتى بولاشاققا باستايتىن ب ۇ ۇ- نىڭ تۇراقتى مۇشەسى بولىپ قالا بەرەدى.
نازارلارىڭىزعا راقمەت.