ابايدىڭ اتا قونىسى جيدەبايدىڭ بۇگىنگى كەلبەتى

None
None
وسكەمەن. قازاقپارات - جەر كىندىگى جيدەباي دانا ابايدى كەڭ دالاسىنىڭ توسىندە اۋناتىپ وسىرگەن كيەلى مەكەن.


ۇلى اقىننىڭ ۇلى تۋىندىلارى ۇلانعايىر اتىراپقا ءدال وسى جەردەن تاراعانى راس. حاكىمنىڭ تۇرعان ءۇيى، قولدانعان زاتتارى ساقتالعان جيدەبايدىڭ بۇگىنگى كەلبەتى قانداي؟

بۇنى قازاقپارات تىلشىسىنە جيدەبايداعى اباي مۋزەي ءۇيىنىڭ مەڭگەرۋشىسى نۇرجان ءبايتوس تانىستىردى.

شىعىس قازاقستان وبلىسى اباي اۋدانىندا ورنالاسقان جيدەباي قاراۋىل وزەنىنىڭ جايىلماسىندا جاتقان شۇرايلى جەر.

كەزىندە توبىقتى رۋىنىڭ جىگىتەك اتاسى مەكەن ەتكەن دەسەدى. 19- عاسىردىڭ ورتا تۇسىندا جيدەبايدى اعا سۇلتان قۇنانباي وسكەنباي ۇلى ءوز يەلىگىنە الىپ، قىستاۋ سالدىرعان. قازاقتىڭ باس اقىنى اباي 1880-جىلى مۇندا مەدرەسە سالدىرىپتى.

قۇنانباي دۇنيەدەن وتكەن سوڭ جيدەبايدى حاكىمنىڭ ءىنىسى وسپان يەمدەنگەن.

«ال 1891-جىلدان كەيىن قىستاۋ ابايدىڭ ەنشىسىندە بولدى. قازىر ەۋرازيانىڭ كىندىگىندە تۇرعان وسى جەردە اقىننىڭ مۋزەي ءۇيى بار. جىلدا جيدەبايعا ەلىمىزدىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن بولەك شەتەلدەن دە مەيماندار كەلۋدە»، - دەيدى نۇرجان ءبايتوس.

بۇل اقىن ءومىرىنىڭ سوڭعى جىلدارى وتكەن قىستاۋى. مۇندا ءوز جوباسىمەن ارنايى قالا مادەنيەتى ۇلگىسىندە سالىنعان ءۇيى ورنالاسقان. اباي امەڭگەرى ەركەجانمەن وسى جيدەبايداعى قىستاۋىندا تۇرعان.

«كوز الدارىڭىزدا سول كەزدەگى ەت قاقتايتىن، ساقتايتىن ورىن. بۇل بولمەدە تۇرمىستا پايدالاناتىن كەلى، كەلساپ، قول ديىرمەن، كۇبى، ات ابزەلدەرى، شارۋاشىلىق قۇرالدارى، اڭشىلىق تاقىرىبىنداعى ەكسپوزيتسيا قويىلعان»، - دەيدى نۇرجان ءبايتوس.

بۇل بولىمدە حاكىمنىڭ ەركەجانعا سىيعا تارتقان كۇمىس ەرتوقىمى، گەنەرال-گۋبەرناتور سىيعا تارتقان ءۇش اۋىزدى بەرەن مىلتىعى، قۇنانباي قاجىنىڭ تاقياسى مەن كىسە بەلبەۋى، ۇلجان انانىڭ ءوز بالالارىن نارەستە كەزىندە قىرقىنان شىعارعاندا پايدالانعان جەز لەگەنى مەن قازمويىن قۇمانى بار.

قابىرعادان اقىن ابايدىڭ 51 جاستا ۇلدارى اقىلباي مەن تۇراعۇلدىڭ ورتاسىندا وتىرىپ تۇسكەن فوتوسۋرەتىن كورۋگە بولادى.

«بۇل بولمەدە اباي پايدالانعان توعىزقۇمالاق، دويبى تاقتالارى، شاقشاسى، ەسەپشوتى تۇر. بايبىشەسى ءدىلدانىڭ جاساۋىمەن كەلگەن توسەگى دە وسىندا»، - دەپ ءتۇسىندىردى مۋزەي- ءۇيىنىڭ جەتەكشىسى.

وسىندا بۋتارتپا پەشى، ساماۋىرلار قويىلعان. ۇلكەن ساماۋىر اقىننىڭ 125 جىلدىق مەرەيتويىنا مۋزەيگە سىيعا بەرىلىپتى.

«اباي، شاكارىم كەسەنەلەرى 1995-جىلى اقىننىڭ 150 جىلدىق مەرەيتويىنا وراي سالىنعان. سارىارقا توسىمەن ءجۇزىپ كەلە جاتقان الىپ كەمە ءتارىزدى. يدەيانىڭ اۆتورى، باس ارحيتەكتورى بەك يبرايەۆ، سالۋشى قۇرىلىسشى سايىن نازاربەك. بۇل جەردە اباي كەنجە ءىنىسى وسپانمەن، شاكارىم قاجى ۇلى احاتپەن جانە وسپاننىڭ بايبىشەسى ەركەجان جەرلەنگەن مازارلار كەشەنى ورنالاسقان»، - دەيدى نۇرجان ءبايتوس.

كەشەن ورتاسىندا گرەك ارحيتەكتۋراسى ۇلگىسىندە امفيتەاتر سالىنعان. مۇندا جىل سايىن رەسپۋبليكالىق اباي-شاكارىم وقۋلارى وتەدى.


سوڭعى جاڭالىقتار