الماتى وبلىسىندا قىمىز ءوندىرىسى ەكى ەسە وسكەن

None
None
نۇر- سۇلتان. قازاقپارات - الماتى وبلىسى كوكسۋ اۋدانىندا بيىل قىمىز ءوندىرىسى ەكى ەسە وسكەن، دەپ حابارلايدى «حابار 24».

ماسەلەن، بىلتىر ايماق شارۋالارى كۇنىنە 700 ليتر جىلقى ءسۇتىن ساتسا، بيىل مىڭ جارىم ليترگە دەيىن جەتكىزىپتى. بۇعان مىڭدا ءبىر دەرتكە داۋا بولاتىن ۇلتتىق سۋسىنعا دەگەن سۇرانىستىڭ ارتۋى سەبەپ.

ايان ادىلبايەۆ اتا كاسىپتى تىرشىلىگىنىڭ تىرەگى ءارى تابىس كوزىنە اينالدىرعان. ءتورت جىلدا ول ءوزىنىڭ تۇراقتى تۇتىنۋشىلارىن قالىپتاستىرىپتى. كۇن سايىن اشىتاتىن 30-40 ليتر قىمىزى سولاردان ارتىلمايدى ەكەن.

ايان ادىلبايەۆ، شارۋاشىلىق جەتەكشىسى:

- بالا شاعامدى جازداي وسىمەن اسىرايمىن. ورتا ەسەپپەن 250-300 مىڭداي تابام عوي ايىنا. سول جەتەدى بارىمىزگە. ونشاقتى بيەنى كۇنىنە ءتورت رەت كۇندەلەپ ساۋۋ وڭاي ەمەس.

ماشاقاتى مول ىستە شارۋاشىلىق جەتەكشىسىنە 8 جاستاعى ۇلى ءاليحان كومەكتەسىپ، قولعابىس ەتەدى.

قىمىز العىسى كەلەتىندەردىڭ كوپتىگىنەن وتباسى ءونىمىن بۇرىنعىداي قالاعا تاسىمايتىن بولدى. ءتىپتى، قازىر تاپسىرىس قابىلداۋدى دا قويعان. ويتكەنى الدىن الا جازىلىپ، اقشاسىن بەرىپ قويعاندارمەن ەسەپتەسىپ ۇلگەرمەي جاتىر.

اينۇر سەيىتباتقالوۆا، ا. ادىلبايەۆتىڭ جارى:

- ءبىر اي بۇرىن تاپسىرىس بەرىپ قويادى. مىنا داپتەرگە جازىپ قويامىز. تۇتىنۋشىلاردىڭ تاپسىرىسىن قۇمىراعا قۇيىپ قويامىز. بىلتىر وسىنداي كوپ تاپسىرىس بولعان جوق. ءوزىمىز اپارىپ تۇراتىنبىز. بىلتىرعىداي كوپ قالاعا اپارمايمىز، وزدەرى ۇيدەن كەلىپ الىپ كەتەدى.

ەركىن بەيسەنوۆ، قابىليسا اۋىلدىق وكرۋگىنىڭ اكىمى:

- ءبىزدىڭ وكرۋگ بويىنشا 10 شارۋاشىلىق قىمىزبەن اينالىسادى. كۇنىنە 50 ليتردەن ساۋسا، ون شارۋا قوجالىعى 500 ليتر كۇنىنە وتكىزىپ وتىر عوي. بىلتىرلارى قيىن بولاتىن. قىمىزدى ەشكىم المايتىن. قيىنشىلىقپەن اندا مىندا تاسىپ ءجۇرىپ وتكىزەتىن. بيىل وزدەرى كەلىپ، تاپسىرىس بەرىپ، الىپ توقتاتپاي جاتىر.

كوكسۋ اۋدانىنىڭ شارۋالارى كۇن سايىن مىڭ جارىم ليتر قىمىزدى وبلىس ورتالىعىنا جىبەرىپ وتىر. شارۋاشىلىقتاعىلاردان ارنايى الدىرىپ ىشەتىندەر دە بار.

ميراس وسپانوۆ، تالدىقورعان قالاسىنىڭ تۇرعىنى:

- كوكسۋ اۋدانى قويبىش دەگەن اۋىل بار، سول جەردەن الدىرامىز. ول جاقتىڭ تاۋىنان الدىرامىز. تاۋدىڭ قىمىزى دەگەن مىقتى بولادى. ءشوبى مايسا بولادى. قىمىزدى ءسۇيىپ ىشەمىز. 10 ليتردەي الدىرامىز.

ەربولات شالدىبەكوۆ، ق ر مادەنيەت قايراتكەرى:

- جاستايمىزدان قىمىز ءىشىپ وستىك، بىرىنشىدەن، بەرىدەن كەلە ۇلتتىق تاعام بولعاندىقتان ءار جاز سايىن وتباسىمىزبەن ارنايى الىپ، بيە بايلاعان ورتاعا بارىپ، ءىشىپ تۇرامىز. ەلدە ىندەت بولعالى بەرى مەديتسينا سالاسىنىڭ ماماندارى ىندەتكە قۋات بولادى دەگەلى بەرى جيىلەتتىك.

ەكى جىل بۇرىن كوكسۋ اۋدانىندا 6 مىڭعا جۋىق جىلقى بولاتىن. قازىر ونىڭ سانى 6500-گە جەتتى. قامبار اتا ءتولىن باققان جىلقىشىلار بيىل جايلاۋدان ەتەككە ەرتە ءتۇسىپتى. ۇلتتىق سۋسىن ءوندىرىپ وتىرعان شارۋالار ءۇشىن بيىل مال ازىعىن دايىنداۋ قيىنعا سوعىپ تۇر. ويتكەنى جاۋىن- شاشىننىڭ از تۇسۋىنەن وڭىردە كوكتىڭ شىعىمى تومەن بولدى. سوندىقتان مالشىلار قازىر تاۋلى ايماقتاعى ءشوپتى ورىپ، بارىنشا قىسقا قامدانىپ جاتىر.

سوڭعى جاڭالىقتار